سجاده‌چی: لو رفتن اسامی فیلم‌های برگزیده جشنواره خستگی مرگباری به تنمان گذاشت

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مهدی سجاده‌چی نویسنده فیلمنامه و یکی از اعضای هیأت داوران جشنواره فیلم فجر 40 در گفت‌وگوی خود با حمیدرضا مدقق مجری و کارشناس برنامه شهر فرنگ، به بررسی این دور از جشنواره فیلم فجر پرداخت.

او با بیان اینکه هر سال در جشنواره فیلم فجر تعدادی فیلم خوب، متوسط و ضعیف هست، گفت که هر سال عموماً 4 یا 5 فیلم خوب وجود دارد که در برخی از سال‌ها این تعداد به یک فیلم هم رسیده است. اعتبار داوری ما نیز به موجب همین فیلم‌های خوب است. امسال نیز 4 فیلم خوب وجود داشت که عبارت‌اند از: موقعیت مهدی، علفزار، برف آخر، بدون قرار قبلی و نگهبان شب.

سجاده‌چی درباره روند داوری فیلم‌ها توسط خود و دیگر همکارانش بیان کرد که ما بعد از دیدن هر فیلم مدتی را استراحت می‌کردیم و درباره آن صحبت می‌کردیم و بعد فیلم بعدی را تماشا می‌کردیم. بعد از دیدن 11 فیلم یک جلسه طولانی برگزار کردیم و درباره فیلم‌ها حرف زدیم و بعد از تماشای تمام آنها یک جلسه جمع‌بندی داشتیم و درباره سیمرغ‌ها حرف زدیم. نکته مهم اینکه در مورد هیچ فیلمی کار به رأی‌گیری نرسید و نظرمان به هم نزدیک بود.

او ادامه داد: عموماً در داوری هر چه به پایان نزدیک می‌شویم چگالی نقطه نظر مشترک میان داوران بیشتر می‌شود و برای ما هم در آخر نیز روشن بود که چه فیلمی خوب است و چه فیلمی بد. عموماً جوایز بین فیلم‌های شاخص مطرح می‌شود اما ما این کار را نکردیم و 22 تا فیلم منتخب را دیدیم و همه را جدی در نظر گرفتیم حتی فیلم «ماهان» که انتقاد جدی به آن وجود داشت برای موسیقی نزدیک به کاندید بود. ما همه با هم فیلم‌ها را تماشا کردیم و کسی تکی فیلم ندید. در مورد سه فیلم «موقعیت مهدی»، «علفزار» و «برف آخر» تقریباً تکلیف آنها روشن بود و معلوم بود که نظرمان در مورد آنها یکسان است و تغییری در نظرات مشترکمان نداد اما در مورد دو فیلم تراکم نظر بیشتر بود و به مرور جای این دو با هم عوض شد. یکی فیلم «نگهبان شب» و دیگری «بدون قرار قبلی». فیلم بدون قرار قبلی فیلم دیریاب و دشواری است و از دو سکانس ضربه می‌خورد اما نگهبان شب کارگردانی یکدست‌تری داشت.

این نویسنده سینما درباره شایعاتی در مورد اعمال نفوذ شهاب حسینی در میان داوران گفت که او هیچ اعمال نفوذی نداشت و اینکه نظری بدهد که روی دیگران اثر بگذارد غلط است زیرا داوران عموماً سن بالایی داشتند و بیهوده نظر دیگری روی آنان اثر نداشت. هرکدام از ما نامزد بخش خود را در پایان اعلام می‌کرد و شهاب حسینی نیز بخش بازیگری را اما این امتیاز را به او داده بودیم که اولین بخش توسط او اعلام شود. نظرات ما با هم تفاو‌ت‌هایی داشت اما در نهایت یکدست بودیم.

او گفت: هیچ اعمال نفوذی نسبت به ما در کار نبود و تنها یک جلسه بعد از جمع‌بندی را آقای نقاش‌زاده به‌صورت مجازی داشتیم که نظرشان را در مورد تقویت سینمای ملی و مسائل استراتژیک گفتند که طبیعی بود. البته به من تلفنی زده می‌شد برای اینکه نسبت به فیلمی نظرمان مثبت باشد یا منفی اما اینکه این حرف‌ها روی ما اثری داشته باشد، باید بگویم که خیر.

این داور جشنواره فیلم فجر در بخش دیگری از صحبت خود در پاسخ به مجری برنامه درباره چرایی عدم انتخاب پژمان جمشیدی و جواد عزتی به عنوان برنده و نامزد بازیگر گفت: من هم به عنوان داور جشنواره بعد از یک هفته از اتمام آن این حسرت‌ها را دارم اما در نهایت جایزه اصلی متعلق به امین حیایی شد. فیلم «علفزار» از ابتدا تا انتها مدام تنش داشت. نیازی نبود که بازیگر راکورد و حس خودش را عوض کند البته بازی جمشیدی خوب بود اما بازی امین حیایی در فیلم حس را بهتر تا انتهای فیلم نگه داشت و به مخاطب منتقل کرد. بازی جواد عزتی نیز یکدست نبود و اشتباهات ساختاری در فیلم مانند پیرنگ باعث شد تا به بازی عزتی لطمه بخورد.

سجاده‌چی درباره علت نادیده گرفته شدن فیلم ملاقات خصوصی بیان کرد که این فیلم از نظر فیلمنامه دچار مشکلات جدی بود و بازی نقش اول زن اشکال اساسی داشت. این تصویر که در محله‌ای ویران و منهدم، انسان فرشته‌سانی وجود داشته باشد که شفا بخش باشد و مدام در گل و گیاه و طبیعت پیام انسانی بفرستند و بعد یکباره درگیر ماجرای پلشتی بشود، شکل نگرفته بود. فیلم از نظر فیلمنامه ایرادات غیر قابل بخششی داشت.

او با بیان اینکه نگاه جشنواره‌ای با نگاه مردمی در جشنواره فیلم فجر تفاوت دارد، گفت: فیلم دینامیت الان به عنوان پرفروش‌ترین فیلم ایران شناخته می‌شود. اگر این فیلم در جشنواره بود به عنوان فیلم مردمی انتخاب می‌شد اما آیا واقعاً با نگاه جشنواره همسان است؟ برای آنکه نوع اقناع شدن و رضایت‌مندی داور که تخصص سینمایی دارد با نگاه عمومی فرق دارد. اگر ملاقات خصوصی مشکلاتی که گفتم را نداشت و بهترین فیلم جشنواره هم می‌شد، یکی از درخشان‌ترین ادوار جشنواره را داشتیم. وقتی این دو نوع سلیقه مردمی و داوران، محل تلاقی پیدا کند، خوب است.

نویسنده فیلمنامه روز سوم و مشاور فیلمنامه آژانس شیشه‌ای درباره انتخاب‌های هیأت انتخاب جشنواره بیان کرد که من همه فیلم‌ها را ندیده‌ام، اما طبیعی است که اگر ترکیب داوران با هیأت انتخاب عوض شود، فیلم‌هایی که ما انتخاب می‌کردیم با فیلم‌های آنها می‌توانست جابه‌جا شود. اما حتماً اعضای هیأت انتخاب جشنواره فیلم فجر، برای این انتخاب دلیلی داشته‌اند.

وی در بخش دیگری درباره لو رفتن اسامی فیلم‌های جشنواره گفت که این موضوع به‌شدت ما را غصه داد و خستگی مرگ‌آوری ایجاد کرد. کاری کرد که فشار روحی آن باعث شد تا در منزل نتوانم که روی پا بایستم. پیگیری این موضوع با مدیریت جشنواره فیلم فجر است. باید مدیریت جشنواره کاری کند که مو لای درز آن برای سال آتی نرود و کسی سوءاستفاده نکند. اما من هیچ تصوری از علت وقوع آن ندارم و نمی‌دانم که چه کسی و به چه علتی این کار را کرده است.

او با بیان اینکه روند رأی‌گیری بخش مردمی جشنواره فیلم فجر اشکال جدی دارد گفت: هر سال در این باره دعوا میان تهیه‌کننده‌های فیلم وجود دارد. تا زمانی که ایرادهایی که ایجاد شائبه کند باشد این بخش مانند زخمی در گلو می‌ماند. حتی می‌شود یک تهیه‌کننده با 200 میلیون تومان، بلیت بخرد و فیلمش را از انتهای جدول فروش به صدر برساند.

سجاده‌چی همچنین درباره فیلمسازانی که از جشنواره فیلم فجر خداحافظی کردند گفت که ترجیحم این است که هر دو بمانند و باز فیلم بسازند. هر سال در جشنواره فیلمی هست که بهتر به‌نظر رسیده است. سال‌هایی بوده که فیلم‌های این دو کارگردان دیده شدند و دیگران دیده نشده‌اند. اگر این فرضیه وجود دارد که فشاری از سوی داوران بوده که فلان فیلم جایزه بگیرد و دیگری نگیرد، چرا این موضوع مانند لو رفتن اسامی فیلم‌ها فاش نشده است؟!

وی در پایان درباره جشنواره فیلم فجر گفت: جشنواره باید دبیر و مدیر ثابت داشته باشد، اعتبار جشنواره به دبیرش است. جشنواره فیلم فجر باید ثبات داشته باشد اینگونه برای سال‌های بعد نیز می‌تواند خط‌دهی و استراتژی بهتری داشته باشد. اینگونه جشنواره می‌تواند اشتباهاتش را نیز جبران کند.