سرمایه‌گذاری بر روی 20 پروژه خطرپذیر در مرکز شتاب‌دهی بنیاد

مدیرعامل موسسه دانشمند، جزئیاتی از برنامه‌های بنیاد برای بکارگیری ظرفیت‌های فناورانه شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه‌های اقتصادی و محرومیت‌زدایی را تشریح کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، به نقل از روابط عمومی بنیاد مستضعفان، علیرضا زاهدی مدیرعامل مؤسسه تحقیق و توسعه دانشمند با اشاره به گنجانده شدن واژه دانش بنیان در نامگذاری سال 1401 و برنامه‌های این مؤسسه به عنوان متولی برقراری ارتباط میان بخش‌های مختلف بنیاد مستضعفان و مجموعه‌های فناور اظهار کرد: سال گذشته ناظر به شعار سال، در روزهای ابتدایی، برنامه جامعی برای استفاده از ظرفیت و توانمندی‌های فناورانه موجود در کشور با هدف پاسخ به نیازهای موجود در صنایعی که بنیاد مستضعفان در آن فعال است، تدوین شد. بر اساس بخشی از این برنامه، مقرر شد برای تشویق شرکت‌های اقتصادی بنیاد در بهره مندی از این ظرفیت فناورانه، گاهاً تا بیش از 50 درصد درصد از تأمین هزینه‌های برطرف کردن نیازهای فناورانه‌ی صنایع بنیاد، از سوی مؤسسه دانشمند مشارکت و سهم شرکت‌ها در هزینه‌کرد این بخش، تنها 50 درصد و در مواردی که فناوری، از سطح بلوغ پایین‌تری برخوردار است، کمتر باشد.

مدیرعامل مؤسسه تحقیق و توسعه دانشمند ادامه داد: البته عدد دیده شده برای این منظور در بودجه 1401 مؤسسه دانشمند به نسبت نیازهای فناورانه صنایع بنیاد، عدد پایینی بود لیکن علی‌رغم این موضوع، اقدامات قابل توجهی در مؤسسه دانشمند و بنیاد مستضعفان جهت شناسایی و تدوین نظام مسائل بنیاد رقم خورد تا زمینه و بستر استفاده بیشتر از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان را در بخش‌های مختلف بنیاد فراهم شود. لذا امسال با جهش بیش از 300 درصدی بودجه مؤسسه دانشمند در جداول بودجه 1402 که نشان دهنده نگاه حمایتی رئیس است، هدف‌گذاری بالاتری برای همکاران این مؤسسه، ایجاد شده است.

وی با تاکید بر لزوم داشتن صبر و حوصله و همچنین خطرپذیری در تعامل با شرکت‌های دانش بنیان و کمک به بلوغ این شرکت‌ها که هم اکنون یک نهال نوپا هستند گفت: در زیست بوم نوآوری کشور، شرکت‌های دانش بنیان دارای 3 نیاز اصلی هستند که نخستین آنها نیاز به اسکان و محل استقرار این شرکت‌ها است چراکه اگر مشکل استقرار این شرکت‌ها حل نشود، اخذ پروژه، رفع چالش‌های فنی و نقدینگی پروژه و فروش این شرکت‌ها متأثر از عدم تمرکز آنها جهت استقرار در یک مکان دارای چشم انداز حداقل 3 ساله خواهد بود. لذا ما در بنیاد مستضعفان تلاش کردیم از ظرفیت املاک در اختیار بنیاد برای فراهم کردن امکان استقرار استیجاری برای شرکت‌های دانش بنیان استفاده کنیم و خوشبختانه موفق شدیم نخستین گام را در این حوزه برداریم و امسال نیز با همکاری سازمان اموال و املاک، این موضوع را به صورت جدی‌تر پیگیری خواهیم کرد.

زاهدی اضافه کرد: دومین نیاز و البته چالش شرکت‌های دانش بنیان در کشور ما، تأمین نقدینگی برای شرکت‌ها با در نظر گرفتن زمان تنفس مناسب است؛ چراکه تبدیل یک ایده و نمونه ذهنی به یک نمونه صنعتی قابل اتصال به بازار، نیازمند نقدینگی همراه با تنفس است و بدون درنظر گرفتن تنفس زمانی مناسب برای تسهیلات، چنین امکانی برای شرکت‌های دانش بنیان وجود ندارد که بتوانند یک ایده ذهنی را به یک نمونه صنعتی قابل اتصال به بازار تبدیل کنند. لذا ما در بنیاد مستضعفان و مؤسسه دانشمند تلاش کردیم و به لطف خداوند موفق شدیم در تفاهم با بانک، منابع مؤسسه را در آن سپرده گذاری کنیم و از محل این سپرده‌ها، تسهیلات مورد نیاز با دوره تنفس 6 تا 12 ماهه به شرکت‌های دانش بنیان تخصیص داده شود. البته امیدواریم امسال، این مسیر را با همراهی بانک سینا، توسعه دهیم.

وی سومین چالش شرکت‌های دانش بنیان را اتصال آنها به بازار دانست که با توجه به قرارگرفتن شرکت‌های بنیاد در انتهای زنجیره ایده تا بازار، نیازمند همراهی با شرکت‌های بلوغ یافته تر دانش بنیان است.

مدیرعامل مؤسسه تحقیق و توسعه دانشمند با بیان اینکه در سال گذشته نمونه‌های با کیفیتی از محصولات فناورانه مورد نیاز شرکت‌های بنیاد مستضعفان توسط شرکت‌های دانش بنیان ساخته شد و عملاً با ساخت این محصولات از خروج ارز از کشور جلوگیری شد گفت: ما در سال گذشته به لطف خداوند توانستیم در سقف بودجه تخصیصی، برای انعقاد قرارداد با شرکت‌های دانش بنیان عمل کنیم و قراردادهای جاری شرکت‌های فناور با شرکت‌های بنیاد مستضعفان از طریق مؤسسه دانشمند، به بیش از 300 میلیارد تومان رسید.

زاهدی با بیان اینکه بودجه مؤسسه دانشمند برای سال جاری ظرفیت انعقاد حداقل 700 میلیارد تومان پروژه فناورانه جدید را داراست گفت: ما انتظار داریم با توجه به فراهم شدن زیرساخت‌های لازم در مؤسسه دانشمند و بنیاد مستضعفان برای بهره گیری از توان شرکت‌های فناور، حجم پروژه‌های جدید ما با شرکت‌های دانش بنیان در سال جاری به بیش از این عدد برسد.

او در ادامه، تاکید نمود که مسیر قراردادها با شرکت‌های دانش بنیان، صرفاً از طریق مؤسسه دانشمند نبوده و خود شرکت‌های بنیاد نیز به دلیل توانایی بالا در جذب فناوری، اقدام به انعقاد قرارداد با این شرکت‌ها می‌نمایند، به نحوی که خرید خدمت یا محصول در قالب انعقاد قرارداد با شرکت‌های فناور، در سال 1401، در بنیاد، بیش از 1,400 میلیارد تومان بوده است.

وی انعقاد تفاهم نامه میان بنیاد و 3 دانشگاه بزرگ کشور را از دیگر برنامه‌های امسال در حوزه دانش بنیان اعلام کرد و افزود: یکی دیگر از برنامه‌های مؤسسه دانشمند برای سال جاری، تکمیل دفترچه نظام مسائل فناورانه صنایع و شرکت‌های اقتصادی بنیاد مستضعفان است که با تکمیل آن، این نیازها می‌تواند در اختیار شرکت‌های دانش بنیان برای کمک به رفع مسائل احصاء شده، قرار گیرد.

زاهدی درخصوص روش و شیوه احصای نیازهای فناورانه شرکت‌های بنیاد مستضعفان نیز گفت: ما با اعزام تیم‌های عارضه یاب متشکل از نخبگان دانشگاهی، کارآفرینان مجرب و شرکت‌های نوآفرین به کارخانجات و واحدهای مختلف، این نیازهای فناورانه، سرمایه گذاری کلی لازم برای رفع آنها و گاهاً روش پیشنهادی را به طور کامل احصاء خواهیم کرد.

به گفته وی، هر محصولی وارداتی که خارج از مواد اولیه بوده و سطحی از پیچیدگی را فناورانه داشته باشد و نیز هر پیشنهاد ارتقا دهنده سخت افزاری و نرم افزاری جدیدی که مورد قبول کمیته ارتقای فناوری بنیاد قرار گیرد، جزو محصولات فناورانه در بنیاد، به حساب خواهد آمد.

مدیرعامل مؤسسه دانشمند با بیان اینکه بنیاد مستضعفان در نظر دارد یک مرکز شتاب دهی برای حمایت از ایده‌های راه اندازی کند گفت: ما برای سال جدید در نظر داریم تا با راه اندازی مرکز شتاب دهی در مؤسسه دانشمند، از 50 ایده که قابلیت سرمایه گذاری بذری را دارند حمایت کنیم، مشروط به آنکه محصول نهایی آن در TRL های بالاتر، مورد نیاز در صنایع بنیاد باشد. در این مرکز، 100 درصد بودجه از منابع داخلی مؤسسه پرداخت می‌شود و از منابع بخش‌های دیگری از نظام تأمین مالی دانش بنیان در کشور هم به عنوان منابع اهرمی استفاده خواهیم کرد.

وی ادامه داد: ما علاوه بر این موارد، در حوزه انجام سرمایه گذاری خطرپذیر برای سال جاری، در نظر داریم 20 سرمایه گذاری خطرپذیر با حجم سرمایه گذاری 200 میلیارد تومانی در بنیاد مستضعفان داشته باشیم که با منابع هم سرمایه گذاری صندوق‌های دیگر، این عدد قابلیت ارتقا نیز دارد.

زاهدی گفت: برای مثال در سرمایه گذاری خطرپذیر، سال گذشته شرکت توسعه دانش بنیان سینا که ذیل مؤسسه دانشمند فعالیت می‌نماید، با سرمایه گذاری چند میلیارد تومانی در یک محصول فناورانه، با تلاش شرکت دانش بنیان مربوطه، توانست یک عدد از محصول آن را به ارزش نزدیک به 300 هزار دلار به شرکت حفاری شمال به فروش رساند. لذا صنایع بنیاد، ظرفیت خرید محصولات شرکت‌های سرمایه پذیر را تا حد قابل قبولی داراست.

وی با تاکید بر اینکه مؤسسه دانشمند تنها درحوزه فعالیت‌های اقتصادی بنیاد مستضعفان تکیه ندارد و در بخش حمایت‌های اجتماعی و مأموریت محرومیت زدایی بنیاد مستضعفان نیز از کمک‌های شرکت‌های فناورانه استفاده می‌کند گفت: با توجه به اینکه بنیاد مستضعفان در 2 حوزه اقتصادی و محرومیت‌زدایی دارای مأموریت و مسئولیت است، مؤسسه دانشمند علاوه بر استفاده از ظرفیت‌های فناورانه کشور برای کمک به حل مشکلات صنعت و بخش اقتصادی فعالیت بنیاد مستضعفان، در حوزه محرومیت‌زدایی نیز تلاش کرده تا از ظرفیت شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان استفاده کند و به همین منظور سال گذشته در تعامل با بنیاد علوی به عنوان بازوی محرومیت زدایی بنیاد مستضعفان، تدوین نظام مسائل مناطق هدف محرومیت زدایی بنیاد را آغاز کردیم و ان شاء الله با تکمیل این نظام مسائل تا تیرماه امسال، مسائلی که از جنس ورود سرمایه‌گذاری‌های خطرپذیر در حوزه رفع نیازهای فناورانه هستند احصاء خواهد شد.

زاهدی ادامه داد: در حوزه محرومیت زدایی، 3 موضوع رفع نیازهایی که جنس فناوری یا نوآوری دارند، ورود به خلاءهای زنجیره ارزش در مناطق و تکمیل آنها و نیز فرصت‌های فناورانه سرمایه گذاری در مناطق محروم می‌تواند محل ورود شرکت‌های دانش بنیان و فناور باشد.

وی اضافه کرد: علاوه بر این ما با توجه به تجارب قبلی مؤسسه دانشمند در حوزه آموزش، دوره‌های تخصصی را برای هریک از صنایعی که بنیاد مستضعفان در آن فعال است با همکاری و مشارکت شرکت‌های بنیاد برگزار خواهیم کرد. همچنین تلاش داریم تا نیازهای تخصصی و خاص را در مناطق محروم با هدف کمک به اقتصاد مناطق و خانوارها برگزار کنیم؛ به عنوان مثال در یک منطقه محروم در جنوب کشور، با توجه به نیاز صنایع مختلف، اگر فردی توانایی و تخصص جوشکاری زیرآب را داشته باشد، علاوه بر درآمدزایی خوبی که برای خانواده خود خواهد داشت، بخشی از نیاز صنایع آن منطقه را رفع خواهد کرد، لذا ما با ارائه آموزش تخصصی به افراد واجد شرایط در مناطق هدف بنیاد علوی، تلاش می‌کنیم به رفع محرومیت از مناطق کمک کنیم.

زاهدی گفت: ما در این بخش می‌توانیم از ظرفیت گروه‌های جهادی نخبه استفاده کنیم و بجای برگزاری اردوهای جهادی کمتر از یک ماهه که در بسیاری از دانشگاه‌ها انجام می‌شود، با بهره گیری از ظرفیت نخبگانی دانشگاه‌ها، اردوهای جهادی آموزش تخصصی در مناطق محروم برگزار کنیم.

مدیرعامل مؤسسه تحقیق و توسعه دانشمند با بیان اینکه این مؤسسه در سال گذشته با هدف حمایت از توانمندی‌های فناورانه داخل بنیاد، ساز و کاری را فراهم کرده است افزود: ما سال گذشته برای نخستین بار جایزه نوآوری را در بنیاد طراحی کردیم و در نخستین گام، این جایزه را در هلدینگ صنایع غذایی و هلدینگ نیروگاهی بنیاد تعریف کردیم و در 3 سطح، «ایده‌ها و نوآوری‌های پیاده‌سازی شده، طرح‌های توجیهی مطالعه شده‌ی نیازمند سرمایه‌گذاری و نیز راهکارهای خلاقانه در خطوط تولید» برگزار شد و قرار است این مکانیزم جایزه در تمامی هلدینگ ها پیاده سازی شود.

به گفته وی، آغاز تدوین مدیریت دانش در پروژه‌های بزرگ و ملی همچون به روز آوری یکی از نیروگاه‌ها با استفاده از ظرفیت داخلی، الگوی آبادانی و پیشرفت و مواردی از این دست از دیگر اقدامات مؤسسه دانشمند در سال گذشته بوده است.

زاهدی در ادامه افزود: یکی دیگر از مطالبات ارائه شده به ما، بررسی روش‌ها و متدهای به روز در صنعت ساخت مسکن بود که این موضوع با توجه به پروژه‌های مسکن محرومین بنیاد مستضعفان به شدت مدنظر رئیس محترم بنیاد مستضعفان قرار داشت لذا با هدف بررسی فناوری‌های نوین ساختمانی و با مشارکت سازمان اموال و املاک در شهرستان پاکدشت، هلدینگ عمرانی بنیاد در شهرستان کرمانشاه و همچنین بنیاد علوی در میلاجرد، 3 فناوری نوین ساختمانی به صورت پایلوت در پروژه‌های این مناطق پیاده سازی می‌شود که در صورت موفقیت آمیز بودن این فناوری‌ها، هزینه ساخت به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش و سرعت ساخت نیز افزایش خواهد یافت.

مدیرعامل مؤسسه دانشمند با اعلام خبر امضای تفاهم نامه‌ای میان بنیاد مستضعفان و معاونت علمی ریاست جمهوری برای سرمایه گذاری 2000 میلیارد تومانی در صندوق سرمایه گذاری خطرپذیر شرکتی در تشریح این سرمایه گذاری گفت: یکی از روش‌های ما برای هم‌افزا کردن منابع مالی، استفاده از راهکار تأسیس CVC یا تأسیس سرمایه گذاری خطرپذیر شرکتی در بنیاد مستضعفان است که بر اساس بندهای ب و ت ماده 11 قانون جهش دانش بنیان ابلاغی سال گذشته، این امکان به شرکت‌ها داده شده که در صورت عرضه نیازهای فناورانه شرکت‌ها به مجموعه‌های دانش بنیان، میزان قراردادهای این شرکت‌ها با مجموعه دانش بنیان، به عنوان هزینه مالیات آنها محسوب می‌شود و ان شاء الله طی هفته‌های آتی، تفاهم نامه 2000 میلیارد تومانی بنیاد مستضعفان با معاونت علمی ریاست جمهوری، برای تأسیس CVC بنیاد مستضعفان امضا می‌شود که بر اساس آن 1,000 میلیارد تومان از تسهیلات معاونت علمی استفاده خواهد شد و 1,000 میلیارد تومان از محل مالیات بنیاد مستضعفان به عنوان بازاری برای شرکت‌های دانش بنیان ایجاد خواهد شد که کار بسیار بزرگی در حوزه دانش بنیان خواهد بود.