یک‌شنبه 4 آذر 1403

سرنوشت تلخ اولین پمپ بنزین ایران / جایگاه ثبت شده در فهرست آثار ملی چگونه محو شد؟

وب‌گاه خبر آنلاین مشاهده در مرجع
سرنوشت تلخ اولین پمپ بنزین ایران / جایگاه ثبت شده در فهرست آثار ملی چگونه محو شد؟

سفرنویس نوشت: بنای اداری پمپ بنزین در کل آجری و نمای آن به صورت طاق‌هایی با کاشی‌کاری‌های هفت رنگ فیروزه ای بوده، طاق‌های قوس‌دار با کاشی‌کاری‌های نفیس، قاب‌های دور هر طاق به صورت نقش گره بود که با طرح‌های اسلیمی تزیین شده که از فضای سوختگیری تفکیک شده بود. دیوارهای داخلی با اندود گچ پوشانده شده بود و...

در فهرست آثار ملی ایران پمپ بنزینی ثبت شده به نام پمپ بنزین ری. در سند ثبت شده این اثر از پمپ بنزین ری به عنوان اولین پمپ بنزین ایران نام برده شده که البته در همان سال عده ای با این نظریه مخالف بودند و می گفتند: با توجه به اینکه این پمپ بنزین به عنوان جایگاه شماره 3 ثبت شده نمی تواند اولین پمپ بنزین ایران باشد!! و دوم اینکه اولین پمپ بنزین توسط انگلیسی ها در شهر دالکی (در جاده بوشهر به شیراز) در سال 1322 ساخته شده

قدیمی ترین تصویر از تنها پمپ بنزین ثبت شده در فهرست آثار ملی (پمپ بنزین ری)

البته آن طرف قضیه هم کارشناسان سازمان میراث فرهنگی اولین دلیلشان برای ثبت پمپ بنزین ری به عنوان اولین پمپ بنزین ایران تخریب بنای قدیمی پمپ بنزین دالکی می دانستند و هم کاشیکاری های معرق و منحصر به فرد پمپ بنزین ری.

در نهایت امر پمپ بنزین ری که درست 15 سال بعد از پمپ بنزین دالکی در سال 1337 ساخته شده بود را ثبت ملی کردند. حالا این تازه اول ماجرا بود؛ این پمپ بنزین بر روی حصار و خندق طهماسبی آن زمان ساخته شده بود و جایگاه کنونی آن کنار یک پل تازه تاسیس بود و طبق قوانین تمامی املاک کنار پل باید عقب نشینی می کردند. با احداث پل ری چون فقط یک ردیف ماشین می توانستند در جایگاه بنزین بزنند، عملا پمپ بنزین از سال 1382 تعطیل شد و پمپ بنزین تبدیل شد به محل اسکان کارتن خوابها و معتادین. اما پمپ بنزین ثبت ملی شده بود و اعتباری جهت مرمت اون در نظر گرفته شده بود پس مرمت شروع شد اما.... در سال 1387 مالکین پمپ بنزین تصمیم گرفتند ساختمان اداری پمپ بنزین را که به علت کاشی کاری هایش ثبت ملی شده، شبانه تخریب و ساختمان اداری را در قسمت جنوب شرقی جایگاه احداث کنند. در نهایت به همین راحتی و بدون توجه کلیه قوانین ساختمان پمپ بنزین تخریب شد....!! آره به همین راحتی... 80 سال قانون...

پمپ بنزین ری قبل از تخریب - سال 1384

آدرس پمپ بنزین ری: استان تهران، شهر تهران، میدان قیام، سمت راست خیابان ری، زیر پل هوایی ری، پلاک 515 شماره ثبت در فهرست آثار ملی ایران: 14670 تاریخ ثبت 16/12/1384 ه خورشیدی مختصات جغرافیایی، آب و هوا، نقشه و...: 512616.39 N 354021.14 ارتفاع از سطح دریا: 1143 متر پیرامون نام (وجه تسمیه): به دلیل واقع شدن در خیابان ری به این نام شهره شد. دوران و بانی اثر: پهلوی اول امکان بازدید: تخریب شده و امکان بازدید...!!!!

مشخصات بنا: سازه ای به نام پمپ بنزین در ایران به عنوان یک بنای تازه وارد قلمداد می شد و نحوه ساخت آن کمی مشکل. پس باید ساخت آن تلفیقی باشد از معماری نوین و هنرهای معماری دوران پهلوی اول کالبد فیزیکی پمپ بنزین‌های کنونی، چند محور ستونی است، اما پمپ بنزین ری با پلانی به شکل سه مربع و پیش آمدگی در قسمتی از مربع میانی احدث شده بود.

کاشی کاری های نفیس پمپ بنزین ری

بنای اداری پمپ بنزین در کل آجری و نمای آن به صورت طاق‌هایی با کاشی‌کاری‌های هفت رنگ فیروزه ای بوده، طاق‌های قوس‌دار با کاشی‌کاری‌های نفیس، قاب‌های دور هر طاق به صورت نقش گره بود که با طرح‌های اسلیمی تزیین شده که از فضای سوختگیری تفکیک شده بود. دیوارهای داخلی با اندود گچ پوشانده شده بود و...

بیشتر بخوانید:

2121

کد خبر 1656262
سرنوشت تلخ اولین پمپ بنزین ایران / جایگاه ثبت شده در فهرست آثار ملی چگونه محو شد؟ 2
سرنوشت تلخ اولین پمپ بنزین ایران / جایگاه ثبت شده در فهرست آثار ملی چگونه محو شد؟ 3
سرنوشت تلخ اولین پمپ بنزین ایران / جایگاه ثبت شده در فهرست آثار ملی چگونه محو شد؟ 4