سند دوشان‌تپه به‌نام مردم

همشهری: 2پادگان بزرگ در شرق تهران پذیرفتند که بخشی از اراضی خود را برای استفاده عمومی شهروندان به شهرداری واگذار کنند. در‌های فرودگاه و مجموعه بزرگ دوشان‌تپه در جنوب خیابان دماوند و مجموعه جنگ‌افزارسازی در خیابان پیروزی امسال با ایجاد تغییراتی به روی شهروندان باز می‌شود. بخش بزرگی از محوطه این اراضی به‌صورت فضای سبز و بوستان درمی‌آید و بعضی از ساختمان‌ها که قابل استفاده برای کاربری‌های عمومی هستند برای تامین سرانه‌های شهروندی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند. این اقدام در پی تفاهم میان شهرداری تهران و نهادهای نظامی که پادگان‌های محدوده ابتدای شرقی خیابان پیروزی (شهید کلاهدوز) را در اختیار دارند، صورت می‌گیرد. با این حساب، از یک‌سو انسداد دسترسی خیابان پیروزی به سمت مسیرهای شمالی رفع می‌شود و از سوی دیگر فضای سبز گسترده‌ای در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.

تخلیه اراضی در مدت 3ماه مذاکره با نهاد‌های نظامی برای در اختیار گرفتن پادگان‌ها، مراحل طولانی دارد که اغلب چند سال طول می‌کشد و توافق‌ها در سطح بالاترین مدیران انجام می‌شود؛ زیرا اغلب این زمین‌ها به‌دلیل قرار گرفتن در بافت شهری و مساحت زیاد، قیمت نامشخص دارند. با این حال، مدیریت شهری فعلی از مسیر تفاهم، گامی بزرگ برای باز کردن گره از مشکلات محدوده شرقی تهران برداشته است. شهردار منطقه 13در این‌باره به همشهری می‌گوید: «درباره اراضی ساصد یا جنگ‌افزارسازی توافق انجام شده و شورای‌عالی معماری و شهرسازی تصویب کرده است که در این هفته یا هفته آینده رسما به شهرداری ابلاغ می‌شود. در مدت 3ماه هم قسمت عمده این اراضی آزاد خواهد شد؛ بخشی از آن در اختیار ارتش باقی می‌ماند و بخش دیگر هم به شهرداری واگذار می‌شود.» محمدهادی علی‌احمدی می‌افزاید: «توافق اولیه مربوط به جنگ‌افزار‌سازی در بهمن‌ماه سال گذشته انجام شده بود. مرحله مهم، تصویب شورای‌عالی معماری و شهرسازی بود که در اردیبهشت‌ماه انجام شد و براساس تفاهمی که انجام دادیم ساختمان‌ها در مدت 3ماه تخلیه می‌شوند.» بنابراین به‌زودی درهای 2پادگان ابتدا روی نیروهای خدمات شهری شهرداری برای انجام عملیات لازم و سپس روی مردم برای بهره‌مندی باز می‌شود. منطقه 13در نواحی غربی دچار کمبود سرانه‌های شهری است و باید کلانتری و ایستگاه آتش‌نشانی در آن ساخته شود. امکانات ورزشی و فضای سبز نیز دیگر نیاز‌های این محدوده را تشکیل می‌دهند. ساخت بوستان 11هکتاری زمان‌بر است، ولی در بازدید چند هفته پیش شهردار تهران از این منطقه، قرار شد که سازمان بوستان ها و فضای سبز شهر تهران کار طراحی بخش‌های مختلف فضای سبز را انجام دهد تا اواخر امسال یا اوایل سال آینده شهروندان بتوانند از بخش‌هایی که تبدیل به بوستان شده است، استفاده کنند. برخی ساختمان‌های ساصد هم قابل استفاده هستند، اما بیشتر آنها مستهلک شده‌اند و نیرو‌های ارتش به‌تدریج در حال تخلیه آن هستند.

دوشان تپه مجموعه بزرگ دوشان‌تپه، بسیار بزرگ و شامل بخش‌هایی مانند باند فرود هواپیما‌های نظامی است که تقریبا در وسط منطقه 13قرار گرفته است. درواقع 18درصد مساحت منطقه 13اراضی دوشان‌تپه است که نزدیک 227هکتار مساحت دارد. شهردار منطقه در این‌باره می‌گوید: «درباره پادگان نیروی‌هوایی توافقی انجام شد که به امضای اولیه رسیده است و بعد از کسب مجوز‌های لازم پرونده آن به شورای‌عالی معماری و شهرسازی می‌رود. احتمالا تصویب آن چند ماه در شورا طول خواهد کشید.» علی‌احمدی می‌افزاید: «در گذشته قرار بود 20هکتار از پادگان تغییر پیدا کند، اما بعد از گفت‌و‌گو‌های مکرر در این 8ماه برای 80هکتار توافق شد؛ به همین دلیل نیروی هوایی باید از ستاد کل نیرو‌های مسلح مجوز موردنیاز را بگیرد. در مرحله بعدی شورای‌عالی معماری و شهرسازی این تغییرات را تأیید می‌کند و وقتی که به شهرداری ابلاغ شود کار به‌صورت عملی شروع خواهد شد. این کار پرزحمت‌تر از ساصد است، ولی در قسمت بزرگی که برای استفاده عمومی اختصاص پیدا می‌کند کاربری‌های زیادی می‌توان تعریف و اجرا کرد.» درباره پادگان‌هایی که تغییر کاربری پیدا می‌کنند باید به یک نکته توجه کرد؛ اگر تمام این اراضی به‌صورت آپارتمان و مجتمع مسکونی درآیند به جمعیت و ترافیک منطقه افزوده می‌شود و مشکلات آن افزایش پیدا می‌کند. شهردار منطقه 13در این‌باره می‌گوید: «بخشی از اراضی نظامی منطقه به نهاد مربوطه داده می‌شود که برای آن تراکم مسکونی درنظر گرفته شده است، ولی در همین 6هکتار مسکونی باید سرانه‌های لازم بهداشتی، فرهنگی، مذهبی، تفریحی و... تامین شود تا به بار مسکونی منطقه فشار وارد نشود. شورای‌عالی معماری و شهرسازی تعیین می‌کند که بخش مسکونی هم باید براساس استاندارد ساخته شود.» علی‌احمدی به نکته دیگری هم اشاره می‌کند و می گوید: «در بیشتر خیابان‌های منطقه، مجوز 5طبقه تراکم داده می‌شود، اما حدود 400- 300پلاک در مجاورت پادگان نیروی‌هوایی به‌دلیل اینکه مجاور تاسیسات نظامی قرار داشتند، نمی‌توانستند بیشتر از 3طبقه بسازند. مدتی قبل توافق کردیم و محدودیت ارتفاع اطراف نیروی هوایی را برداشتیم تا این پلاک‌ها هم بتوانند 5طبقه بسازند که بر مرغوبیت زمین‌ها تأثیر می‌گذارد.» عرض خیابان‌های جدید و میزان خودرویی که وارد آنها خواهد شد هم با طرح تفصیلی و هم با کمیته تخصصی شبکه معابر شهر تهران تطبیق پیدا می‌کند تا تأثیر ترافیکی آن در منطقه قابل کنترل باشد.