سیاست‌های تصمیم‌گیری جشنواره سینما حقیقت نیاز به بازنگری دارد
تهران - ایرنا - برخی از کارگردانان سینمای مستند بر این عقیده‌اند که سیاست‌های تصمیم‌گیری در مورد هیئت انتخاب و داوری سینما حقیقت نیاز به یک بازنگری حتمی و جدی دارد؛ بازنگری‌ای که می‌تواند بر کیفیت این رویداد منحصر به فرد در حوزه سینمای مستند بیفزاید.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران با نام شناخت شده جشنواره سینما حقیقت، از سال 1386 توسط مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان سینمایی و سمعی بصری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز به کار کرده است.
در این راستا مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی سازمان امور سینمایی، جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» را آذرماه هر سال و با شعار «حقیقت بهترین راهنماست» که از فرمایشات حضرت علی (ع) است، در شهر تهران برگزار می‌کند.
بازنمایی تاریخ و فرهنگ جامعه‌ی ایرانی - اسلامی، صیانت از هویت ملی مبتنی بر انگاره‌های دینی و ایرانی، تقویت سینمای مستند خلاق ایران، بیان نسبت سینمای مستند و توسعه ی پایدار، آشنایی فیلمسازان کشور با تحولات نوین سینمای مستند جهان، توجه به اهمیت اقتصاد سینمای مستند با تأکید بر رفع موانع تولید، توزیع و نمایش این آثار در عرصه‌های داخلی و خارجی، از اصول و اهداف این جشنواره است.
اولین دوره جشنواره بین‌المللی سینماحقیقت در سال 1386 برگزار شد و طی همه‌ی این سال‌ها، سینماحقیقت به مهمترین رویداد سینمای مستند ایران و منطقه خاورمیانه بدل شده است.
جشنواره سینما حقیقت که با نمایش سه دسته مستندهای کوتاه، نیمه بلند و بلند فعالیت می کند شامل بخش‌های: مسابقه ملی، مسابقه بین‌الملل، جایزه شهید آوینی، بخش‌های جنبی ملی و بین‌المللی، بازار بین‌المللی فیلم مستند و کارگاه‌های تخصصی است.
انتخاب دبیر، هیئت انتخاب، هیئت داوری در روند اجرای جشنواره سینما حقیقت جزو موارد مهمی است که قطعا تمرکز و وسواس در باب آنها می تواند در افزایش کیفیت جشنواره سینما حقیقت که همواره یکی از برترین و قوی ترین جشنواره های سینمایی فعال بوده، اثرگذار باشد.
بر این اساس برخی از مستندسازان برخی از مستندسازان عقیده دارند که باید توجهی جدی‌تر و بنیادین به لزوم ثبات در مدیریت و دقت نظر در انتخاب هیئت داوری و هیئت انتخاب در سینماحقیقت صورت گیرد؛ توجهی که بر کیفیت این رویداد منحصر به فرد در حوزه سینمای مستند بیفزاید.
ثبات «حقیقت» تحت الشعاع ثبات مدیران است
کتایون جهانگیری کارگردان و مستندساز در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا و با اشاره به اهمیت و جایگاه مدیریت در روند کیفی سینما حقیقت گفت: طبعا جشنواره سینما حقیقت از شروع کار خویش تا به امروز پیشرفت داشته و در مستندبین شدن مردم اثر قابل توجهی گذاشته است. مسئله مهم در این میان این است که ما چون دائما با تغییر مدیریت در این جشنواره روبرو بوده‌ایم، ثبات این رویداد متزلزل شده است.
کارگردان مستند قطار مسیر 60 (1396) ادامه داد: جشنواره سینما حقیقت به تبع تغییراتی که در مرکز گسترش مستند و سینمای تجربی روی می‌دهد با تغییر دبیران مواجه است و به همین دلیل رشد آن تحت الشعاع بوده است.
این مستندساز گفت: با نگاهی به جشنواره‌های بزرگ جهانی شاهد هستیم که یک دبیر ثابت برای دو یا سه دهه متولی و گرداننده یک جشنواره است و سال به سال هم روند آن رویداد بهتر می‌شود یعنی یک دبیر جدید نمی‌آید که تصمیم گیری‌های جدیدی را اتخاذ کند که روند را به عقب و به نوعی از ابتدا بازگرداند.
کارگردان مستند شکارچی (1394) ادامه داد: از سوی دیگر یکی از بزرگترین مشکلات جشنواره سینما حقیقت، در داوری‌های آن است که هنوز سیستم داوری درستی پیدا نکرده است؛ این موضوع بسیار مهم است و جشنواره سینما حقیقت به یک سیستم داوری و دبیری نیاز دارد که به صورت سیستماتیک وارد عمل شوند و جشنواره را به جلو ببرند.
این فیلمساز در انتها تاکید کرد: این تغییر دائمی باعث درجا زدن جشنواره می‌شود که امیدواریم از سوی مسئولین مورد توجه قرار گیرد و در راستای ثبات این مدیریت تلاش شود؛ هرچند که این جشنواره بسیار موفق و جلوتر از جشنواره فیلم فجر است.
جشنواره مستند قوی، پیش نیاز سینمای مستند قدرتمند است
حامد عزیزی کارگردان و مستندساز هم در راستای بهبود سیستم اجرایی سینما حقیقت در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا پیشنهاد کرد: اگر ما بخواهیم هربار به شکلی این جشنواره را اداره کنیم و سیستم انتخاب، برگزیدن داوران و حتی سیستم دریافت فیلم و برگزاری جشنواره را هربار بر اساس سلیقه چند نفر تغییر دهیم، این رویکرد مناسبی نیست.
پژوهشگر، طراح و کارگردان فیلم مستندهای دهخدا، نسیم شمال و شهیدثالث از مجموعه گهواره کهن تمدن (1397) ادامه داد: برای این که بتوانیم به یک سینمای مستند قوی برسیم باید یک جشنواره قوی برگزار کنیم. جشنواره قوی برگزار کردن به شکل اجرایی نیست یعنی شما نمی توانید سیستم جشنواره برلین را تنها در شکل ظاهری بیاورید و در داخل ایران برگزار کنید.
بر این اساس باید مشاورینی داشته باشید که حقوق مکفی بگیرند، در سال همه فیلم های مستند را رصد کنند و در جریان ساخت همه فیلم های مستند قرار داشته باشند؛ نه این که در شکل فعلی در بیست روز یا یک ماه دور هم بخواهند با عجله تعدادی فیلم را ببینند و بگویند که از این فیلم ها، این تعداد از فیلم ها بهتر هستند.
کارگردان مستندهای سعدالسلطنه و مرز پرگهر (1398-99) تاکید کرد: جشنواره هزینه‌ای است برای این که الگوسازی شود، تحولی ایجاد شود، بسترسازی ای را شکل دهد و موجی را ایجاد کند؛ برای ساخته شدن فیلم‌های بهتر و ارزشمندتر باید بدنه سینمای مستند تقویت شود.
هیئت انتخاب در جشنواره سینما حقیقت اهمیتی بسیار زیاد دارد
الهام آقالری کارگردان و مستندساز نیز با تاکید بر اهمیت هیئت انتخاب در جشنواره سینما حقیقت به خبرنگار فرهنگی ایرنا گفت: هیئت انتخاب در جشنواره سینما حقیقت اهمیتی بسیار زیاد دارد چرا که این جشنواره جشنواره‌ای درجه یک در سینمای مستند ایران است و بسیاری از مستندسازان حتی از دستمزدهای خودشان می‌گذرند که فیلم‌های بهتری را بسازند فقط برای این که در این جشنواره مهم حضور داشته باشند.
کارگردان مستندسرنوشت بایگانی (1395) بیان کرد: برگزارکنندگان جشنواره سینما حقیقت باید در انتخاب همکاران ما در هیات انتخاب دقت بیشتری داشته باشند برای این که یک یا دوسال از عمرمان را می‌گذاریم و مهمترین جایی که دوست داریم این اثر اکران شود جشنواره‌های درجه یک خارجی نیست بلکه جشنواره سینمای حقیقت و دیگر جشنواره های مهم است که فیلم ها را در وطن خودمان پخش می‌کنند.
ما اگر نتوانیم در وطن خودمان بدرخشیم و فیلم ما به راحتی توسط هیئت انتخابی که شایسته بودن در این جایگاه نیست رد شود با مشکلات زیادی روبرو خواهیم شد؛ البته درست است که همه فیلم ها جایی در یک جشنواره ندارند اما وقتی فیلم‌های جشنواره را میبینیم و با آثار سطح پایین مواجه می‌شویم در آن لحظه است که متوجه نابلدی هیئت انتخاب می‌گردیم.
آقالری تصریح کرد: موضوعی که امروز مستندسازان ما را تهدید می‌کند این است که به هیئت انتخاب اطمینان ندارند و دائم این نگرانی را دارند که نکند در زمان انتخاب، اثرشان خوب دیده نشود و از شرکت در این رویداد کنار گذاشته شود.
کارگردان مستند شهر زیبای من (1397) خاطرنشان کرد: از متولیان و برگزارکنندگان جشنواره سینما حقیقت این خواهش را دارم که در انتخاب هیئت انتخاب هم به لحاظ حرفه‌ای و هم اخلاقی اهتمام ورزند، چون اگر همکاران با تجربه و حرفه ای ما که در هیئت انتخاب حضور داشته باشند ارزش و اهمیت کار مستندسازان در تولید یک اثر و گاهی یک سکانس سخت و خاص را درک خواهند کرد.
وی افزود: در ترکیب هیئت انتخاب و داوری باید تخصص‌های مختلفی همچون موسیقی، صداگذاری، صدابرداری، تدوین و... و نه صرف کارگردانان حضور داشته باشند. گوش من کارگردان وقتی می‌خواهد بهترین صداگذاری و صدابرداری را انتخاب کند شاید به اندازه یک صداگذار و صدابردار حرفه‌ای نباشد.
کارگردان مستند قهرمان (1399) یادآور شد: آدم‌های حرفه‌ای، متخصص و بهترین‌های هر رشته‌ای به لحاظ حرفه‌ای و اخلاقی باید برای هیئت انتخاب و داوری جشنواره سینما حقیقت، انتخاب شوند و در صنوف خانه سینما همکاران دغدغه مند و دلسوز سینمای مستند حضور دارند و از نظر من بهترین‌ها برای حضور در هیئت انتخاب و داوری جشنواره های داخلی همین آدم‌ها هستند.
پانزدهمین جشنواره بین المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت» 18 تا 25 آذرماه به دبیری محمد حمیدی مقدم برگزار می‌شود.
*س_برچسب‌ها_س*