شاخصه های قرآنی علی اکبر (ع) برای جوان امروز

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، در عصر مدرن وقتی از جوان موفق صحبت می کنیم، فهرستی از موقعیت های اجتماعی و تحصیلی در ذهن انسان تداعی می شود. این از آن روست که برخی پدر و مادرها وقتی می خواهند برای آینده فرزند خود تصمیم‌گیری کنند، آینده ای را برای او متصور می شوند که صرفاً به آبادانی دنیا منجر می شود. اما در نگاه ادیان آسمانی، انسان موفق باید در هر دو عرصه دنیوی و اخروی تلاش و عزم داشته باشد. البته این مسئله به این معنا نیست که فعالیت های انسان مؤمن در دنیا بی جهت و بی هدف باشد بلکه آموزه های دین، پیوندی ناگسستنی بین دنیا با آخرت برقرار می کنند. از این جهت دنیا را پلی به‌سوی آخرت و آبادانی آن دانسته اند که انسان باید با نیت‌های پاک و خدایی و نیز با انجام اعمال صالح به انجام آن اقدام کند. از این منظر، قیامت و آخرت نسبت به دنیا اصالت دارد و بلکه اعمال دنیوی تعیین‌کننده سرنوشت قیامت افراد است.

بنابراین جوان موفق با معیارهای اُخروی شناخته می شود و معنویت اوست که به دنیایش سمت و سویی معنوی می بخشد. غیر از این مورد، انسان هر اندازه هم تلاش کند، از آنجایی که هدفی معنوی در ورای تلاش‌های خود ندارد و خودمحور حرکت می کند و برنامه ای برای آبادانی آخرت خود ندارد، به مرور زمان از جهت فطری احساس شکست و عقب‌افتادگی می کند.

شاید بتوان گفت حضرت علی اکبر علیه السلام چهره‌ای ماندگار برای جوانی است که به دنبال الگوهای دینی می‌گردد. این جوان که منتسب به خاندان وحی و از فرزندان امام حسین علیه السلام است، مسیری معنوی و نورانی را طی کرد، دنیا را برای آخرت خواست و به دنبال آن سعی کرد آموزه های قرآن را در خود پیاده سازی کند، لذا نام و یاد او در تاریخ ماندگار شد.

از اولین آموزه های قرآن، هدایت به صراط مستقیم است که هر روز در نمازمان و در سوره حمد از خداوند درخواست می کنیم. حضرت علی اکبر مسیر زندگانی خویش را به گونه ای جهت‌دهی کرد که منجر به هدایت به صراط مستقیم شود تا در جرگه آیه بعد یعنی نعمت‌یافتگان قرار گیرد. حقیقت امر همین اتفاق افتاد. او با دل دادن به آموزه های قرآن و معلمان قرآن و هادیان الهی، مسیری را پیمود که منجر به رضایت خدا شد.

دیگر آموزه قرآن ایمان و عمل صالح است. بسیاری از آیات قرآن ایمان در کنار عمل صالح آمده است. در آیات قرآن بارها می خوانیم «الَذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصالحاتِ». این دست آیات گویای آن است که انسان باید در پی عمل صالح باشد و این امر در گروی ایمانیات صحیح است. فردی همچون علی اکبر علیه السلام با ایمانی که به خداوند و هادیان الهی داشت، جنس عملش، جنس عمل صالح بود نه صرفاً حسنه.

از دیگر آموزه های قرآن، دنیا را برای آخرت خواستن است. آیات و احادیث متعددی ما را دعوت به این امر می کند که دنیا نباید در نظر ما از آخرت برتر باشد بلکه هدف باید آبادانی آخرت باشد. خداوند در آیه3 سوره ابراهیم در مذمت کسانی که نگاهی دنیوی دارند، می فرماید «الَذِینَ یَستَحِبُونَ الحَیَاهَ الدُنیَا عَلَی الآخِرَهِ وَیَصُدُونَ عَن سَبِیلِ اللَهِ وَیَبغُونَهَا عِوَجًا أُولَئِکَ فِی ضَلَال بَعِید؛ یعنی همانان که زندگی دنیا را بر آخرت ترجیح می دهند و [مردم را] از راه خدا باز می دارند و می خواهند آن را [با وسوسه و اغواگری] کج نشان دهند، اینان در گمراهی دوری هستند.» یا در آیات 7 و 8 سوره یونس می فرماید «اِنَ الَذِینَ لَا یَرجُونَ لِقَاءَنَا وَرَضُوا بِالحَیَاهِ الدُنیَا وَاطمَأَنُوا بِهَا وَالَذِینَ هُم عَن آیَاتِنَا غَافِلُونَ؛ مسلماً کسانی که امیدی به لقای ما ندارند و به زندگی دنیا خشنود شده اند و به آن آرام یافته اند و آنانکه از آیات ما بی خبرند.»، «أُولَئِکَ مَأوَاهُمُ النَارُ بِمَا کَانُوا یَکسِبُونَ؛ آنانند که به کیفر گناهانی که همواره مرتکب می شدند، جایگاهشان آتش است.»

در کنار آن، هستند افرادی که از خداوند اینطور درخواست می کنند «... َربَنا اتِنا فِی الدُنیا حَسَنَهً وَ فِی‌الاخِرَهِ حَسَنَهً وَ قِنا عَذابَ النار»؛ یعنی خدایا در دنیا و آخرت به ما حسنه اتا کن و از عذاب آتش حفظ کن. (201 بقره) امام باقر علیه السلام نیز در حدیثی فرمود «نِعمَ العَونُ الدنیا عَلی طَلَبِ الآخِرَهِ»؛ یعنی چه خوب کمکی است دنیا برای به دست آوردن آخرت. (الکافی، ج 5، ص73) یا مردی به امام صادق علیه السلام گفت: به خدا که ما دنیاطلب هستیم و دوست داریم دنیا به ما داده شود. امام فرمود: «دوست داری با آن چه کنی؟» گفت: با آن به خودم و خانواده ام بهره ای می رسانم، صله رحِم به جا آورم، صدقه بدهم و حج و عمره بگزارم. فرمود: «این، دنیاطلبی نیست، آخرت طلبی است». زهد به معنای این نیست که انسان به طور کلی دنیا را کنار گذارد. قرآن کریم (در آیه77 قصص) می فرماید: لا تَنسَ نَصِیبَک مِنَ الدُنیا؛ سهم خود را از دنیا فراموش مکن. (الکافی، ج 5، ص72)

در نهایت اینکه گزاره های قرآنی فراوان است و هر فردی موظف است این شاخصه ها را احصاء کند. حضرت علی اکبر علیه السلام اینچنین زندگی کرد و سرافراز شد.