شاهکار تایم؛ بایدن با دستار طالبان

عصر ایران؛ مهرداد خدیر - مجله تایم، یک عکس دست کاری شده (ساخته‌شده و نه ساختگی) از جو بایدن و کامالا هریس رییس جمهوری آمریکا و معاون او را روی جلد خود نشانده تا صریح و روشن از نقش ایالات متحده در بازگشت طالبان به قدرت به صریح ترین شکل ممکن و زبانی بین‌المللی و همه کس بفهم بگوید یا انتقاد و سرزنش کند.

در این تصویر ساخته شده بایدن به سبک مردان طالب، دستار به سر دارد و معاون او - کامالا هریس - هم مانند زنان طالبان برقع پوشیده و تنها چشم های او پیداست. هر چند دست کاری در تصاویر مغایر امانت‌داری حرفه ای در روزنامه‌نگاری است ولی این کار دست‌کاری نیست چون خواننده را گمراه نمی‌کند زیرا هرگز در عالم واقع چنین عکسی متصور و محتمل نیست به عنوان یک کار هنری و ژورنالیستی پذیرفته شده است و در خاطره ها می‌ماند. تایم، در واقع عکسی را به قصد فریب مخاطب دست‌کاری نکرده یا بنا بر ملاحظاتی در عکس دست نبرده بلکه بهتر آن است که گفته شود عکس تازه ای ساخته است. چند سال پیش وقتی یک روزنامه معتبر چاپ تهران تصویر مشهوری از آیت‌الله طالقانی را بدون سیگار در صفحه اول منتشر کرد مصداق دست‌کاری در عکس بدون اطلاع مخاطب بود چون اساسا مشخص نبود دست آیت‌الله اگر سیگار ندارد چرا به آن حالت است؟ جلد تایم، اما از حالت عکس خارج شده و مخاطب کاملا متوجه می شود عمدی در کار است و در واقع، عکس نیست. خوش بختانه در مطبوعات ایران نیز از این نمونه ها کم نبوده و دو نمونه درخشان در مطبوعات ایران جلد ماهنامه پیام امروز در اوایل عصر اصلاحات است که سید محمد خاتمی را پای صفحه شطرنج و در حال جا به جا کردن مهره‌ها (همه وزیر) نشان می‌داد و برای این که مخاطبان متوجه شوند عکس واقعی نیست صفحه شطرنج فقط مهره وزیر داشت. این تصویر همزمان با بحث رأی اعتماد بود و مراد از عکس ساخته شده و نه ساختگی هم رایزنی‌ها و دل‌مشغولی‌های رییس جمهوری وقت برای انتخاب اعضای کابینه.

با این حال اسباب دردسر برای «پیام امروز» شد و به خاطر روحانی بودن رییس جمهوری تذکر دریافت کرد. شاید تصور می‌کردند هنوز شطرنج ممنوع است یا عکس ساخته شده را با عکس ساختگی اشتباه گرفته بودند. جالب اما این بود که اصول گرایان رادیکال خودانواع تهمت‌ها را به جانب رییس جمهوری اصلاح طلب وارد می ساختند ولی وقتی حرفه‌ای ترین مجله ایران که به جای یک سردبیر چند سردبیر درجه اول را کنار هم نشانده بود معترض شدند. مورد دوم در سال های اخیر جلد مجله «مهرنامه» است که کراوات را به لباس ناصر‌الدین شاه قاجار افزوده است. کاری ماندگار از بزرگمهر حسین‌پور.

کدام مقاله و کدام نوشته می توانست به اندازه این جلد بایدن و ایالات متحده را به خاطر سپردن افغانستان به طالبان شماتت کند و رییس جمهوری بزرگ ترین دموکراسی جهان را در قالب واپس گراترین حکومت هنوز به رسمیت شناخته نشده تصویر کند؟ از این رو گزاف نیست اگر جلد تایم را یک شاهکار بدانیم وباید یادآور شد اگر تایم و اکونومیست و مجلات معتبر دیگر با ظهور رقبای اینترنتی و نشریات الکترونیکی از پا درنیامده اند به خاطر همین ابتکارات است. یا به سبب این ابتکارات هم هست.