شبکه نمایش خانگی چگونه چرخه خشونت و پلیس‌کشی را عادی‌سازی کرد؟
قبل از انتشار سریال «قورباغه» به صورت مکرر از سوی نهادهای نظارتی و حتی قضایی هشدار داده شد که در قسمت اول این سریال موضوع پلیس‌کش اثرات وضعی بسیار نامطلوبی را در پی خواهد داشت.
سرویس فرهنگ و هنر مشرق - در آشوب‌های اخیر برخلاف اغتشاشات سال‌های 1388، 1396 و آبان 98، مسئله حمله به نیروهای انتظامی به چالشی امنیتی بزرگتری تبدیل شده است و به صورت گسترده حمله به سویه نیروهای امنیتی توسط رسانه‌های معارض تبلیغ می‌شود.
اما این عادی‌سازی ریشه در یک پیوست مدیایی دارد. سریال قورباغه یکی از خشن‌ترین آثار تولید شده در شبکه نمایش خانگی است، که در همان قسمت اول مسئله پلیس‌کشی را نرمالیزه می‌کند. در عطف نخست نمایشی که موتور محرکه قسمت اول سریال محسوب می‌شود، دو کاراکتر فرعی (جواد و فرید) همراه با یک کاراکتر اصلی (امیرعلی) سریال شاهد حمله دو تن از اراذل به سوی یکی از نیروهای انتظامی در شهرک اکباتان هستند که به صورت بسیار خشنی با سلاح سرد مامور پلیس را به قتل می‌رسانند. این مامور شبیه وقایع اخیر از ناحیه گردن مورد اصابت سلاح سرد قرار می‌گیرد.
امیرعلی وقتی با جسد پلیس غرق در خون مواجه می‌شود و از مرگ او مطئمن می‌شود، او را خلع سلاح می‌کند و سلاح پلیس موتور محرکه رفتارهای خشونت‌آمیز بعدی این سریال است.
قبل از انتشار سریال «قورباغه» به صورت مکرر از سوی نهادهای نظارتی و حتی قضایی هشدار داده که در قسمت اول این سریال موضوع پلیس‌کش اثرات وضعی بسیار نامطلوبی را در پی خواهد داشت.
قورباغه که طبق تبلیغات گسترده‌ای را انجام داده بود، قرار بود 24 آذرماه 1399 در سامانه نماوا توزیع شود، اما روابط عمومی پلت‌فرم نماوا با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد توزیع این مجموعه فعلا متوقف شده است.
در این اطلاعیه نماوا آمده بود: «با وجود اینکه 24 آذر از سمت سازمان سینمایی به عنوان روز انتشار اولین قسمت سریال «قورباغه» به بینندگان وعده داده شده بود، فعلا به دستور قضایی (به منظور پایش و نظارت) متوقف شده است. سریال «قورباغه» به کارگردانی هومن سیدی و سرمایه‌گذاری نماوا تولید شده است.
روزنامه کیهان امروز (24 آذرماه 1399) در خبری با عنوان "عدم تمکین سازندگان یک سریال نمایش خانگی از نهادهای نظارتی! " به جزئیاتی از یک سریال شبکه نمایش خانگی با مضمون تبلیغ و ترویج پلیس کشی پرداخت که با اعلان توقیف قورباغه مشخص شد که احتمالا منظور کیهان، همین سریال بوده است.
کیهان در گزارش خبری خود نوشته است:
«سازندگان یک سریال شبکه نمایش خانگی به اصلاحات نهادهای نظارتی تن ندادند، اما مجوز انتشار آن صادر شده است! سازندگان یکی از سریال‌های شبکه نمایش خانگی حاضر به انجام اصلاحیه‌های نهادهای نظارتی نیستند.
با این حال مدیریت پیشین ساترا در اقدامی غیرمنتظره به این سریال را بر اساس سیستم درجه‌بندی +18 اجازه انتشار داد و صورت مسئله اصلی یعنی تعدیل خشونت این سریال توسط مقامات قضائی با فضاسازی رسانه‌ای به سویه دیگری هدایت شد و مسئله سرمایه‌گذاری سریال مطرح شد.
با انتشار این سریال با مضمون پلیس‌کشی، پدرکشی و انواع کشتن‌های غیرمتعارف منطبق با ساختار نمایشی، خشونتی بی اندازه به مخاطبان این سریال ارائه شد. در انتقاد به این خشونت بی‌وقفه و غیرمتعارف باشگاه خبرنگاران جوان به محتوای سریال واکنش نشان داد و نوشت:
این اثر، یکی از خشن‌ترین سریال‌های شبکه نمایش خانگی است که در نخستین قسمت مخاطب خود را به پلیس‌کُشی ترغیب و تشویق می‌کند! نقطه عطف روایت قسمت اول این سریال، کشته شدن مأمور انتظامی است و این ماجرا طوری طراحی شده که مخاطب به این کار تشویق می‌شود! این اتفاق در حالی می‌افتد که مسئولان نیروی انتظامی علی‌الخصوص ناجی هنر از محتوای ملتهب این سریال مطلع نیستند و سازندگان هم از حذف مفهوم پلیس‌کشی در این سریال امتناع می‌کنند. باید دید مسئولان نیروی انتظامی نسبت به چنین ترویجی واکنش نشان خواهند داد؟»
باشگاه خبرنگاران جوان با نقد مدیریت پیشین ساترا در ادامه نوشت: این نهاد پس از بازبینی، دستوری مبنی بر سانسور قورباغه نداد ولی در عوض عنوان کرد که این سریال با رده بندی سنی و تحت عنوان +18 باید پخش بشود. دلیل آن نیز همان صحنه‌های خشونت آمیز غلیظی است که در قسمت هایی از قورباغه دیده می شود. صحنه هایی که الان با وجود پخش 2 قسمت از آن همگان می دانیم که کم و بیش چه بودند. صحنه های قتل با ضربات فجیع بیل، خونریزی های شدید و شستن خون، فردی که دستور به قتل پدرش می دهد و.... صحنه پلیس کشی (که توسط عده ای به این معنی برداشت شد که مخاطب را ترغیب به این کار ناشایست می کند!
با وجود پخش رسمی قورباغه و انتشار تا قسمت های میانی دامنه اعتراضات به محتوای آن گسترش یافت. جدا از سکانس های خشن و با خشونت بالا در این سریال که مناسب هر مخاطبی نیست، شخصیت های سریال که افرادی بی نهایت بزهکار هستند با استفاده از ماده‌ای مسخ کننده با اقدام به سرقت و قتل امرار معاش می کنند. نکته جالب این هسته خشن در شهرک اکباتان تهران زندگی می کنند و چندین سکانس در آن جا فیلمبرداری شده است اعتراض این افراد نیز زیاد شده است.
کاربران اکباتانی معترض به محتوای این سریال آنطور که باشگاه خبرنگاران جوان نوشت: می گویند که یک جریان خاص در سینما و تلویزیون می‌خواهد این طور القا کند که اکباتان پر از آدم های عجیب و غریب و خلافکار است در حالی که این منطقه یکی از محله های قدیمی تهران است. از آن طرف بعضی از کاربران فضای مجازی هم ادعا کرده‌اند که سیدی کلاس محله آن ها را پایین آورده چون در قسمت اول چند جوان اول به حمام عمومی می‌روند و بعد راهی اکباتان می‌شوند!
این اولین بار نیست که هومن سیدی اکباتان را به عنوان لوکیشن کارهایش انتخاب می‌کند، او در فیلم‌های سیزده و آفریقا هم از فضای شهرک اکباتان و خانه هایش استفاده کرده و اتفاقا به نظر این شهرک خیلی با حال‌وهوای کارهای سیدی جور است.
پدرکشی فراتر از پلیس کشی!
در سکانسی از این سریال نوری (نوید محمد زاده) هدفون را روی سر خواهرش می‌گذارد و با دو نفر دیگر از همراهانش اقدام به قتل پدرش می‌کند و دخترک خردسال از آینه خودرویی که داخل آن سوار است، نحوه کشته شدن پدرش را تماشا می‌کند. سازنده کاملا حرفه‌ای با جزئیات خشونت را بزک می‌کند. چنین صحنه ملتهبی حتی توسط کمپانی‌های هالیوودی هم ممیزی می‌شود. ممیزی، یعنی ممانعت از القاء ناهنجاری‌هایی که با جامعه ما نسبتی ندارد. پمپاژ تصاویری اینچنین خشن، هیچ سنخیتی با فرهنگ عامه ایرانی ما نداشت و این سریال پس از نرمالیزه کردن پلیس‌کشی، پدرکشی را طبیعی جلوه داد. یکی از مشکلات اساسی تولیدات شبکه نمایش خانگی اصرار طی سال‌های اخیر تم اجرای عدالت با اسلحه است که در سریال «ممنوعه» مخاطب را به هیجان می‌آورد.
وظیفه ساترا دفاع از حقوق سلبریتی‌ها نیست
قورباغه با حواشی فراوان علی رغم نامه‌نگاری‌های فراوان که از جهات مختلف برای ممیزی دقیق سریال به وزارت ارشاد ارسال شد، از این ممیزی «خشونت» گریخت و مدیریت پیشین ساترا، محمدصادق امامیان، با یک پست اعتراضی هومن سیدی، صیانت از حقوق سلبریتی‌ها را بر صیانت فرهنگ عامه ترجیح داد.
