شفیعی: زمانی که مصالح عالیه کشور اقتضا کند، می‌توان از NPT خارج شد
کارشناس مسائل بین الملل گفت: مطابق ماده 11 معاهده ان‌پی‌تی، هر زمان مصالح عالیه یک کشور اقتضا کند، می‌تواند از این معاهده خارج شود.
کارشناس مسائل بین الملل گفت: مطابق ماده 11 معاهده ان‌پی‌تی، هر زمان مصالح عالیه یک کشور اقتضا کند، می‌تواند از این معاهده خارج شود.
نوذر شفیعی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به مسئله خروج احتمالی ایران از معاهده منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (NPT)، اظهار داشت: وقتی قاعده رفتاری کشورها از همکاری به رقابت و یا خصومت تغییر می‌کند هر کشوری ممکن است الگوی رفتاری خاصی را در پیش بگیرد، بعنوان مثال پس از پایان جنگ جهانی دوم و در چارچوب نظم سیاسی جدید، یکسری نهادها شکل گرفت که کارکردهای خاص خودشان را داشتند و درواقع هدف از استقرار آنها هم کمک به صلح و امنیت بین المللی و هم کمک به توسعه پیشرفت کشورها بود. یکی از این نهادها آژانس بین المللی انرژی اتمی و رژیم منع تکثیر سلاح‌های هسته‌ای و یا همان ان پی تی است.
وی افزود: این نهادها چند کارکرد اصلی دارند؛ نخست کمک به کشورها برای توسعه انرژی هسته‌ای به صورت صلح‌آمیز که این حق اساسی هر کشور و بخشی از حق حیات آنها محسوب می‌شود. دوم، جلوگیری از استفاده نظامی و تسلیحاتی فعالیت‌های هسته‌ای کشورها، یعنی منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای. سوم، تعهد قدرت‌های دارای سلاح هسته‌ای به خلع سلاح تدریجی. بنابراین، رژیم ان‌پی‌تی بر سه پایه استوار است: استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، منع تکثیر سلاح‌های هسته‌ای و خلع سلاح هسته‌ای.
کارشناس مسائل بین‌الملل تأکید کرد: کشورهایی که دارای سلاح هسته‌ای هستند، تاکنون به تعهد خلع سلاح خود عمل نکرده‌اند و در این زمینه هیچ پیشرفتی حاصل نشده است، بنابراین این بخش از ان‌پی‌تی کارکرد مؤثری نداشته است. علاوه بر این، حمایت از استفاده صلح‌آمیز انرژی هسته‌ای نیز نیازمند توضیح است؛ به این معنا که کشورهای برخوردار از تکنولوژی هسته‌ای موظفند دانش و دستاوردهای علمی خود را در اختیار کشورهایی که فاقد این دانش هستند قرار دهند و به توسعه توانمندی‌های هسته‌ای آنان کمک کنند.
وی تصریح کرد: راجع به ایران نه تنها آژانس و ان پی تی این کار را نمی‌کند بلکه مزاحمت‌هایی را هم در این مسیر ایجاد می‌کند و حتی در زمانی که تأسیسات هسته‌ای ایران بمباران می‌شود به جای محکوم کردن تأیید ضمنی هم می‌کنند.
شفیعی افزود: ایران در این مسیر بر اساس مفاد ان پی تی و اساسنامه آژانس و رژیم پادمان و حتی پروتکل‌های الحاقی به سمت فعالیت هسته‌ای صلح آمیز حرکت می‌کند و آژانس هم ناظر بر این فعالیت هاست. ایران علاوه بر تعهداتش همکاری داوطلبانه با آژانس هم داشته است. با این وجود آنها پرونده ایران را به شورای حکام برده و محکوم می‌کنند!
وی با طرح این پرسش که وقتی مفاد توافقنامه ان‌پی‌تی رعایت نمی‌شود به‌ویژه اینکه کشورهای دارای سلاح هسته‌ای به تعهد خلع سلاح عمل نمی‌کنند، از توسعه صلح‌آمیز کشورها حمایت نمی‌شود و با تفسیرهای سیاسی به جای فنی و حقوقی، فشارهای سیاسی و نظامی بر کشورها اعمال می‌شود، در چنین شرایطی، یک کشور مانند ایران چه گزینه‌ای در پیش دارد؟ تصریح کرد: مطابق ماده 11 معاهده ان‌پی‌تی، هر زمان مصالح عالیه یک کشور اقتضا کند، می‌تواند از این معاهده خارج شود. بنابراین، اگر ایران از ان‌پی‌تی خارج شود، این موضوع در چارچوب خود معاهده به رسمیت شناخته شده است. با توجه به اینکه این نهاد به جای حمایت از پیشرفت ایران، موانعی ایجاد می‌کند، خروج ایران می‌تواند واکنشی طبیعی و منطقی باشد.
وی تأکید کرد: با این حال، سیاست بین‌الملل بسیار پیچیده است و متأسفانه قدرت‌های بزرگ معمولاً نقش تعیین‌کننده‌ای دارند. بنابراین، خروج ایران از این نهاد در واقع یک اقدام طبیعی و واکنشی در برابر شرایط موجود خواهد بود.
شفیعی عنوان کرد: نهادی که حقوقی برای ایران قائل نیست ایران هم در مقابل آن تکلیفی برای خود قائل نیست. بنا بر فرض در صورت خروج ایران هزینه‌های زیادی را باید پرداخت کند و این به دلیل ماهیت سیاست بین الملل است.
وی یادآور شد: واقعیت این است که انتظارات اروپا و آمریکا انتظارات زیادی است و آنها شفاف گفتند که ایران باید غنی سازی را کنار بگذارد؛ این برخلاف ماده 4 ان پی تی است. از سویی دیگر هم میگویند ایران باید برنامه موشکی را برچیند، ایران باید ارتباطش را با گروه‌های مقاومت قطع کند؛ آیا واقعاً این سه مورد هم اجرا شود موضوع ایران و غرب حل می‌شود؟ در این باره 2 حالت پیش می‌آید یا با حذف همه این عوامل اقدام نظامی جدید علیه ایران صورت خواهند داد یا به صورتی دیگر به مسائل سیاسی ایران ورود کنند؛ مثلاً در یک گام میگویند فلان نهاد نظامی در ایران برچیده شود، در گامی بعدی به‌دنبال برچیده شدن نهادهای حقوقی مثل شورای نگهبان می‌روند.
وی خاطر نشان کرد: با همه این احوال ایران پذیرفته بازرسان برگردند و مقدار غنی سازی را به زمان برجام باز می‌گرداند. در جریان مذاکرات با آمریکایی‌ها هم دیدیدم که حمله نظامی شد. بنابراین هر کاری که لازم بوده ایران انجام دهد انجام داده اما در پس ذهن غرب این است که به فشارها را ادامه دهند و تصور می‌کنند ایران در لبه پرتگاه هست و در واقع آنها به دنبال فروپاشی ایران هستند.