شیوه کاهش هفت درصدی هزینه حج / انتقال حجاج ایرانی با قطار سعودی به کجا رسید؟

خبرگزاری فارس گروه حج و زیارت مریم سادات آجودانی: حمل و نقل زائران خانه خدا یکی دیگر از مواردی است که با اصلاح آن می‌توان هزینه‌های سفر حج تمتع را کاهش داد. البته برای این منظور باید توجه داشت که برخی از موارد استفاده از سیستم حمل و نقل زائران قابل تغییر نیست.

انتقال زائران حج تمتع با پروازهای ایرانی به عربستان

سیستم حمل و نقل زائران خانه خدا به سه دسته هوایی، درون شهری و بین شهری قابل تقسیم است که در سیستم حمل و نقل هوایی، زائران از ایستگاه‌های پروازی مختلف کشورمان عازم فرودگاه مدینه یا جده در مکه مکرمه می‌شوند. در سال‌های گذشته شرکت‌های هواپیمایی سعودی و ایرانی به صورت مشترک مسؤول انتقال زائران به سرزمین وحی بودند، اما از سال 1394 به بعد دیگر به مرور همه زائران توسط شرکت هواپیمایی کشورمان به عربستان منتقل شدند.

در کنار حمل و نقل هوایی، آنچه نیازمند تغییر است، سیستم حمل و نقل درون شهری و بین شهری به شمار می‌رود. برای تسهیل تردد زائران بین هتل‌ها و مسجدالحرام در نزدیکی هتل‌ها ایستگاهی برای عزیمت زائران به مسجدالحرام پیش بینی شده که اتوبوس‌ها دائم فعال هستند و فقط در ساعت نماز حدود یک ساعت فعالیت ندارند.

اتوبوس‌های خالی از زائر در مسیر مسجدالحرام / می‌شود تردد زائران را به خودشان سپرد؟

در سیستم حمل و نقل درون شهری که مختص مکه مکرمه است، زائران در ایستگاه‌های پیش‌بینی شده در هر ساعتی حضور می‌یابند و از طریق اتوبوس‌های کرایه شده از سوی سازمان حج و زیارت به نزدیکی مسجدالحرام و ایستگاه باب علی، غزه و کدی و گاهی ملک عبدالعزیز منتقل می‌شوند. شاید در نگاه اول انتقال زائران در هر ساعت از شبانه‌روز اقدامی مناسب باشد، اما با توجه به هزینه بالای کرایه ماشین‌ها برای حمل و نقل زائران که بیش‌تر ساعت‌ها هم با صندلی‌های خالی حرکت می‌کند، تغییر این شیوه می‌تواند به نفع زائر باشد و به نوعی هزینه‌های اضافه را کاهش دهد.

سیستم حمل و نقل زائران با اتوبوس در مکه محدود شود

با توجه به اینکه بسیاری از زائران مسجدالحرام مسن هستند و در هوای گرم موسم حج توانایی تشرف روزانه به خانه خدا را ندارند، چه برسد به اینکه در روز چند بار به مسجدالحرام مشرف شوند، بهتر است سیستم حمل و نقل درون شهری برای حرکت از هتل به مسجدالحرام محدود به ساعت‌های برپایی نمازهای جماعت شود و در باقی ساعت‌ها زائران خودشان به زیارت بروند.

اکنون سیستم حمل و نقل درون شهری به صورت شبانه‌روزی فعال است، اما اگر به طور مثال زائری دچار مشکل یا بیماری شود و مجبور به حضور در هتل یا درمانگاه و... باشد، امکان استفاده از سیستم حمل و نقل درون شهری را ندارد؛ در حالی که هزینه آن را پرداخته است.

انتقال زائران ایرانی به عرفات با اتوبوس‌ها در حج تمتع سال جاری

لزوم کرایه ون برای انتقال زائران در مکه

از طرفی میانگین سنی زائران خانه خدا معمولاً بالای 55 سال است و در حج امسال هم عربستان زائران بالای 65 سال را نپذیرفت. بر همین اساس، میانگین سنی زائران خانه خدا در حج آینده بالاتر می‌رود و بسیاری از زائران توانایی اینکه در روز چند نوبت به مسجدالحرام بروند، ندارند. همین امر می‌تواند موجب شود تا بسیاری از اتوبوس‌ها در ساعت‌های مختلف به ویژه صبح تا قبل از نماز مغرب با ظرفیت خالی حرکت کنند. همانطور که در حج سال‌های گذشته نیز در بسیاری از ساعت‌ها ظرفیت اتوبوس‌ها تکمیل نمی‌شد و در یک اتوبوس با ظرفیت 40 و 50 نفر، کم‌تر از پنج نفر حضور داشتند و حتی 80 درصد ظرفیت اتوبوس خالی بود و فقط در هنگام اذان به ویژه اذان مغرب و عشا ظرفیت اتوبوس‌ها تکمیل است؛ در حالی که مسؤولان در هر ساعت که اتوبوس‌ها به مسجدالحرام می‌روند یا زائران را به هتل‌ها منتقل می‌کنند، هزینه اتوبوس با ظرفیت کامل را پرداختند.

علاوه بر این، می‌توان به جای اینکه اتوبوس‌هایی برای انتقال زائران از مسجدالحرام و برعکس کرایه کرد که در بیش‌تر ساعت‌ها هم خالی حرکت می‌کنند، با مذاکراتی با طرف سعودی آنها را متقاعد کرد تا با کرایه ون یا مینی باس هزینه‌ها را کاهش داد.

حمل و نقل درون شهری در مکه یک هفته تعطیل است

البته شاید نیمی از زائران از اتوبوس‌ها هر روز استفاده نکنند. همچنین بر اساس قوانین عربستان، از 6 تا 13 ذی‌الحجه سیستم حمل و نقل درون شهری جمع می‌شود و زائران خودشان تردد می‌کنند که با استفاده از این تجربه می‌توان این اقدام را به سایر ایام حضور زائران به خانه خدا هم تسری داد تا از این طریق زائران هزینه‌های حمل و نقل درون شهری را مدیریت کنند. چرا که هم‌اکنون هزینه قابل توجهی برای حمل و نقل توسط زائران پرداخت می‌شود که گاهی بسیاری از آن استفاده مطلوبی ندارند.

چرا زائران ایرانی با قطار سریع‌السیر منتقل نمی‌شوند؟

درباره حمل و نقل بین شهری هم می‌توان با تغییراتی هزینه‌ها را کم کرد. سعودی‌ها در سال‌های گذشته برای تردد بین شهری زائران خانه خدا قطار سریع‌السیر مکه تا مدینه و برعکس و همچنین متروی مشاعر را راه‌اندازی کرده‌اند تا زائران با ایمنی بیش‌تر و هزینه کم‌تری بین شهرها تردد داشته باشند، اما مسؤولان کشورمان به جای اینکه با طرف سعودی مذاکراتی داشته باشند تا زائران ایرانی هم بتوانند از قطار سریع‌السیر استفاده کنند، همچنان اقدام به کرایه اتوبوس‌هایی برای انتقال بین شهری زائران می‌کنند.

مزایای استفاده از قطار به جای اتوبوس در عربستان

با استفاده از قطار سریع‌السیر می‌توان علاوه بر تقلیل هزینه‌ها، در زمان زائران نیز صرفه‌جویی کرد و مسیر بیش از پنج ساعت را به نیمی از این مدت کاهش داد و از این طریق زائران به موقع به زیارت بپردازند. ایمنی بالا، صرفه جویی در وقت، گم نشدن زائر و جلوگیری از احتمال خرابی اتوبوس زائران و حذف غذای بین راهی از جمله دیگر مزایای استفاده از قطار سریع السیر برای انتقال زائران است.

اکنون زائران ایرانی مدینه اول، از مدینه منوره با اتوبوس از هتل به مسجد شجره رفته و پس از مُحرم شدن در مسیر مکه مکرمه برای یک وعده غذایی توقف دارند و زائران مدینه بعد هم از مکه مکرمه برای حضور در مدینه منوره بین راه دقایقی را منتظر می‌مانند تا غذا را از بین راه تحویل گرفته و در مسیر صرف کنند که برای تهیه غذای بین راهی زائران، عوامل و نیروهایی حضور دارند که با بهره‌گیری از قطار سریع‌السیر می‌توان این وعده غذایی بین راهی و حتی عوامل اجرایی مستقر در مسیر را حذف کرد و به این ترتیب بخشی از هزینه‌ها را نیز از این طریق کاست.

مورد بعدی در سیستم حمل و نقل زائران، انتقال از مکه مکرمه به مشاعر است که برای این اقدام هم باید به صورت ریالی و دلاری هزینه شود. در گذشته کاروان‌ها خودشان اتوبوس کرایه می‌کردند، اما اکنون انتقال زائران توسط سیستم حمل و نقل اتوبوسی سعودی‌ها انجام می‌شود. در حالی که با استفاده از قطار مشاعر هم می‌توان از هتل با اتوبوس‌ها به ایستگاه قطار رفت و از آنجا به راحتی در عرفات حضور یافت. با این اقدام نیز در کنار صرفه جویی در هزینه‌ها، برخی از عوامل هم حذف می‌شوند و عملیات انتقال زائران نیز سرعت می‌گیرد و زائران با ایمنی بیش‌تر منتقل خواهند شد.

لزوم اجاره هتل‌ها در نزدیکی عرفات

اقدام بعدی خروج زائران از مناست. بازگشت حجاج از مشاعر به هتل هم با هزینه بالایی انجام می‌شود که می‌توان با اجاره هتل در منطقه عزیزیه و اطراف آن تا انتهای خیابان عبدالله خیاط، زائران بدون نیاز به اتوبوس و به صورت پیاده به هتل بازگردند و دیگر نیازی نباشد ساعت‌ها منتظر اتوبوس‌ها برای بازگشت باشند.

همچنین برای زیارت دوره که زائران خانه خدا به برخی اماکن زیارتی همچون غار حراء و... مشرف می‌شوند، برای هر کاروان به تعداد ظرفیت آن‌ها اتوبوس کرایه می‌شود. در حالی که برخی از زائران در این زیارت دوره شرکت نمی‌کنند و ممکن است هر اتوبوس با کم‌تر از نیمی از طرفیت به زیارت دوره برود. در حالی که اتوبوس با ظرفیت کامل کرایه شده است. بر همین اساس، پیشنهاد می‌شود قبل از زیارت دوره، تعداد زائران متقاضی حضور اعلام شود و بر اساس تعداد آن‌ها، اتوبوس کرایه کرد تا از این طریق هزینه‌ها را کاهش داد.

البته نیاز به سیستم حمل و نقل یکی از موارد ضروری است که باید مورد بهره‌گیری قرار گیرد. اما اصلاح آن نقش مهمی در کاهش هزینه حج تمتع و سهم زائران دارد و از طرفی با بهره‌گیری از این روش‌ها، زائران می‌توانند هزینه‌های سفر خود را مدیریت کنند. به طور مثال، برای انتقال زائران از فرودگاه به هتل، از جحفه به مکه مکرمه و از هتل تا ایستگاه‌های قطار سریع‌السیر یا مترو هم باید از اتوبوس استفاده شود. اما در مشاعر که هزینه انتقال زائران بالاست، می‌توان با استفاده از قطار سریع السیر آن را به کم‌تر از نیمی از این مبلغ رساند.

انتقال زائران از مشاعر به هتل‌ها در مکه

کاهش تعداد عوامل ستادی و اجرایی و صرفه‌جویی 7 درصدی در هزینه حج

با این صرفه‌جویی‌ها، تعداد عوامل اجرایی و ستادی نیز کاهش می‌یابد و حتی می‌توان برای اینکه هزینه کم‌تر به زائران تحمیل شود، نیروهای کارگزار را جایگزین کرد که با حق مأموریت محدودی عازم این سفر معنوی می‌شوند و فقط عوامل اصلی همچون مدیر و معاون حمل و نقل و یک نفر به عنوان ناظر از عوامل ستادی باشد. با اصلاح سیستم حمل و نقل بیش از 20 نفر از کارمندان سازمان حج و زیارت که با عناوین مختلف به این سفر معنوی مشرف می‌شوند و حق مأموریت دلاری قابل توجه می‌گیرند، حذف می‌شود و هزینه تحمیل شده به زائران نیز کاهش خواهد یافت.

در حج تمتع سال 1398 که 87 هزار و 500 نفر به حج تمتع مشرف شدند، حدود 300 اتوبوس در عربستان کرایه شد که با توجه به بررسی انجام شده، در صورت عملیاتی کردن اصلاح سیستم حمل و نقل در عربستان، حدود هفت درصد از هزینه‌ها به نفع زائران صرفه‌جویی می‌شود.

پایان پیام /

شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید

این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنید حج تمتع خانه خدا حمل و نقل حجاج حجاج سیستم حمل و نقل عمومی سرزمین وحی قطار سریع السیر این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است