عجیب اما واقعی؛ تهران به مرز انفجار رسید
در نیمه دوم سال، تهران با مجموعه‌ای از چالش‌های پیچیده و متداخل روبه‌رو می‌شود که هرکدام می‌توانند به بحرانی شهری منجر شوند. نخستین چالش، آلودگی هواست؛ مسئله‌ای که با شروع فصل سرد و پدیده وارونگی دما شدت می‌گیرد. با کاهش دمای هوا، ذرات آلاینده در لایه‌های پایین جو محبوس می‌شوند و کیفیت هوای شهر به‌سرعت افت می‌کند. این مسئله نه‌تنها سلامت شهروندان را تهدید می‌کند، بلکه بار سنگینی بر...
از سوی دیگر، مصرف بالای انرژی در تهران در این مقطع از سال به نقطه هشدار می‌رسد. افزایش مصرف گاز برای گرمایش منازل و ادارات، فشار زیادی بر شبکه توزیع وارد می‌کند. در صورت بروز ناترازی، احتمال افت فشار یا حتی قطعی‌های موقت وجود دارد. دولت و شرکت‌های خدماتی تلاش می‌کنند با سیاست‌های تشویقی و تعرفه‌ای، مردم را به صرفه‌جویی در مصرف سوق دهند، اما واقعیت این است که فرهنگ مصرف انرژی در پایتخت هنوز با استانداردهای بهینه فاصله دارد.
از دیگر چالش‌های مهم پایتخت در نیمه دوم سال، وضعیت ترافیک است. با بازگشایی مدارس، افزایش مراجعات اداری و شدت بارندگی‌ها، حجم تردد در معابر اصلی و بزرگراه‌ها به‌شدت بالا می‌رود. زیرساخت‌های حمل‌ونقل عمومی نیز به دلیل فرسودگی و کمبود ناوگان، پاسخگوی این حجم از ترافیک نیستند. در نتیجه، تردد در سطح شهر دشوارتر و زمان‌برتر می‌شود و این امر بر بهره‌وری اقتصادی و روانی شهروندان تأثیر منفی می‌گذارد.
افزایش هزینه‌های زندگی نیز از دیگر معضلات جدی پایتخت در ماه‌های پایانی سال است. با نزدیک شدن به شب یلدا و تعطیلات نوروز، بازارها داغ می‌شوند و قیمت‌ها رشد پیدا می‌کنند. در چنین شرایطی، خانوارهای کم‌درآمد در تأمین مایحتاج روزمره با مشکل روبه‌رو می‌شوند. از طرف دیگر، هزینه‌های انرژی، حمل‌ونقل و مواد غذایی فشار مضاعفی بر بودجه خانواده‌ها وارد می‌کند و نابرابری اجتماعی در سطح شهر بیشتر نمود پیدا می‌کند.
زمستان سخت؛ از آلودگی تا کمبود انرژی
تهران در این مقطع همچنین با چالش پسماند و مدیریت زباله مواجه است. با افزایش مصرف در ماه‌های سرد، حجم پسماند خانگی به‌ویژه پلاستیک و مواد بسته‌بندی بیشتر می‌شود. ظرفیت مراکز بازیافت و دفن زباله در جنوب تهران نیز در آستانه اشباع قرار دارد و این مسئله در صورت مدیریت نشدن می‌تواند به بحران زیست‌محیطی تبدیل شود.
از سوی دیگر، خطر وقوع زلزله همچنان سایه سنگینی بر پایتخت دارد. تهران بر روی چند گسل فعال قرار دارد و با توجه به تراکم بالای جمعیت و فرسودگی برخی بافت‌های شهری، حتی یک زلزله متوسط می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیری به بار آورد. این در حالی است که برنامه‌های نوسازی بافت فرسوده و مقاوم‌سازی ساختمان‌ها هنوز با کندی پیش می‌رود.
در مجموع، نیمه دوم سال برای تهران دوره‌ای حساس و پرریسک است. مجموعه‌ای از عوامل طبیعی، اقتصادی و مدیریتی در هم تنیده شده‌اند و اگر هماهنگی میان نهادهای شهری و مشارکت مردم وجود نداشته باشد، هر یک از این چالش‌ها می‌تواند به بحرانی تمام‌عیار تبدیل شود. مدیریت هوشمند، صرفه‌جویی در مصرف انرژی و همکاری مردم با نهادهای شهری، کلید عبور از این زمستان سخت خواهد بود.
سقف جمعیت شهر تهران پُر شد!
معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به سقف جمعیتی تهران گفت: براساس افق طرح جامع تا سال 1406، بارگذاری پیش‌بینی شده برای تهران در بخش جمعیت 9.1 میلیون نفر و 10.6 میلیون نفر در بخش ظرفیت دیده شده، که جمعیت 9.1 میلیون نفر در تهران پُر و ظرفیت هم تقریبا تکمیل شده است.
غلامرضا کاظمیان، معاون وزیر راه و شهرسازی درباره سقف بارگذاری جمعیت در تهران براساس طرح جامع و کنترل جمعیت در شهر تهران، اظهار داشت: چه در سیاست‌های آمایش سرزمین و چه در سیاست‌های کلان نظام کنترل بارگذاری در کلانشهرها را دنبال می‌کنیم بنابراین بارگذاری در کلان شهرها از جمله تهران در حد ظرفیت طرح‌های مصوب انجام می‌شود.
وی ادامه داد: در سیاست کلان شورای عالی شهرسازی؛ طرح‌های مصوبی طرح جامع، طرح تفصیلی و... وجود دارد که ظرفیت مشخصی در این طرح‌ها برای تهران و سایر کلانشترها دیده شده است.
معاون شهرسازی و معماری با اشاره به ارقام سقف جمعیتی تهران، تاکید کرد: بارگذاری پیش بینی شده برای تهران براساس افق طرح جامع تا سال 1406، در بخش جمعیت 9.1 میلیون نفر و 10.6 میلیون نفر در ظرفیت دیده شده است که جمعیت 9.1 میلیون نفر در تهران پُر شده و ظرفیت هم تقریبا تکمیل شده است.
کاظمیان به اشاره به ساخت و ساز در منطقه 22 علیرغم تکمیل شدن ظرفیت و جمعیت تهران گفت: براساس طرح تفصیلی در منطقه22 ظرفیتی در نظر گرفته شده و قاعده این است که براساس همان ظرفیت مصوب، بارگذاری انجام شود. البته این ظرفیت امکان جابه‌جایی را دارد که در این صورت ممکن است در جایی جمعیت کمتر و در منطقه‌ای جایی بیشتر شود. همچنین برای مناطقی که اجازه ساخت دارد، از آن ظرفیت استفاده می‌کنیم اما سیاست کلیدی تمام دولت و شخص آقای رییس جمهور جلوگیری از بارگذاری خارج از ظرفیت‌ها در منطقه تهران است.
وی درباره انتقال جمعیت به شهرهای اقماری تهران افزود: ظرفیت برخی از شهرهای اقماری هنوز تکمیل نشده و امکان بارگذاری جمعیت در این شهرها وجود دارد. طرح جامع شهر جدید پردیس اخیرا مصوب شده با ملاحظه منابع آبی و ظرفیت آبی و پروانه‌های صادر شده این ظرفیت را تعریف کرده‌ایم.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره مشکل آب در پرند و پردیس اظهار داشت: در طرح جامع و تفصیلی شهرهای پرند و پردیس امکان بارگذاری وجود دارد البته مشکل آب در کشورمان جدی است. در حوزه مشکل آب وزارت نیرو اقداماتی انجام داده و باید شیوه‌های مختلف مدیریت مصرف آب به اجرا برسد تا از همین منابع آبی موجود استفاده بهینه داشته باشیم.
