شنبه 29 اردیبهشت 1403

غفلت ازجذب سرمایه یک تریلیون دلاری در برنامه هفتم

خبرگزاری اکو نیوز مشاهده در مرجع

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، وحید شقاقی شهری با بیان اینکه میانگین رشد اقتصاد ایران در دهه 90 حدود یک درصد بود اعلام کرد: آمارهای بانک جهانی نشان می‌دهد از دهه 90 شمسی فاصله ایران با رقبا یعنی عربستان و ترکیه به شدت افزایش یافت و در برابر اقتصاد 2.8 و 1.8 هزار میلیارد دلاری ترکیه و عربستان به 1.3 هزار میلیارد دلار رسیده و حتی با فاصله کمتر از 100 میلیارد دلاری با اقتصاد فقیر پاکستان پیدا کرد. کشورهای کوچک مثل امارات هم رشد پرشتاب داشته‌اند و فاصله با اقتصاد ایران را کم و کمتر کرده‌اند.

اگر در دهه پیش رو (2020 تا 2030 میلادی) نتوان رشد اقتصادی بالایی را تجربه کرد اقتصاد ترکیه و عربستان برای ایران دست نیافتنی خواهند شد. به علاوه کشورهایی مثل امارات و پاکستان هم پیش خواهند افتاد و حقارت و حسرت گریبان ایرانیان را خواهد گرفت. این رشد اقتصادی بالا نیازمند جهش سرمایه‌گذاری است.

جلوگیری از تداوم و تشدید ناترازی‌هایی نظیر ناترازی انرژی و برق و آب، صندوق‌های بازنشستگی، فرسودگی زیرساخت‌ها، فرسایش زمین و دیگر ناترازی هایی که گریبانگیر اقتصاد شده نیازمند جذب سرمایه است و برای افزایش رشد اقتصادی و بهبود ناترازی باید یک تریلیون دلار در 5 سال آینده جذب کرد. در غیر این صورت وضعیت بحرانی‌تر خواهد شد.

بنابراین جذب یک تریلیون دلار سرمایه طی برنامه هفتم باید یکی از مهمترین موضوعات این برنامه باشد ولی متاسفانه در لایحه دولت چنین مسئله‌ای مشاهده نمی‌شود و فقط اشاره شده باید سالی 10 میلیارد یورو جذب سرمایه خارجی انجام شود. از سوی دیگر به دیگر منابع سرمایه‌گذاری داخلی هم اشاره نشده و فقط به صورت مبهم اعلام شده وزارت اقتصاد باید سالانه برنامه تأمین مالی را تهیه و در دولت تصویب کند.

چنین هدف گذاری درحالی است که طی 10 سال گذشته به طور متوسط 1.5 میلیارد دلار سرمایه خارجی جذب شده که با هدف جذب 10 میلیارد یورو برای هر سال برنامه هفتم، فاصله زیادی دارد و با میزان نیاز حداقل یک تریلیون دلار جذب سرمایه در 5 سال آینده فاصله معناداری دارد.

همچنین جذب یک تریلیون دلار سرمایه در طول برنامه هفتم نیازمند تغییر نگرش بنیادین در حکمرانی اقتصادی داخلی، حل مسائل بین المللی، بهبود محیط اقتصاد کلان، تقویت حقوق مالکیت و جذاب سازی اقتصاد ایران برای سرمایه‌گذاری است اما آنچه تا اینجا وضعیت امیدوارکننده نبوده و دولت برای چنین تحولی توانمند نیست.

عربستان و ترکیه وارد موج سوم دانایی شده‌اند و دگرگونی‌های اساسی در اقتصاد دانش‌بنیان ایجاد کرده‌اند، نظام ثروت آن‌ها متحول شده و از مؤلفه‌های ثروت آفرین عصر دانایی نظیر اقتصاد مجازی، هوشمند، سبز و انرژی‌های تجدید پذیر در حال بهره‌مندی هستند ولی ایران همچنان در تفکر موج دوم به سر می‌برد و بر بهبود وضعیت صنعتی موج دوم اصرار دارد.

رقبای ایران در منطقه، نهادسازی‌ها برای ورود به موج سوم را آماده کرده و به شدت به دنبال جذب سرمایه‌های بزرگ شده‌اند. برای شهر نئوم عربستان 500 میلیارد دلار در نظر گرفته‌اند که تا سال 2030 میلادی به عنوان ابرشهرِ هوشمندِ آیینه‌ای و سه بعدیِ بدون کربن افتتاح شود. از 10 ابر پروژه‌ای که در دنیا در حال سرمایه‌گذاری است 5 ابر پروژه با بیش از 900 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مربوط به جهان عرب است.

بنابراین تحولات شتاب گرفته و ایران زمانی برای از دست دادن ندارد و در غیر این صورت اقتصاد وارد دوران حیرت می‌شود. به این شکل که کشورهای پیرامونی در موج سوم خواهند بود و ایران همچنان در موج دوم دست و پا خواهد زد و موجب حسرت و حیرت ایرانی‌ها خواهد شد.