غول‌های جاده مخصوص!

به عنوان مثال، دو شرکت خودروسازی فولکس واگن و فورد قصد دارند با یکدیگر ادغام شوند تا بتوانند محصولات بهتر و باکیفیت‌تری را به بازارهای جهانی عرضه نمایند. به باور کارشناسان این حوزه، ادغام این دو خودروساز بزرگ، میلیون‌ها دلار صرفه‌جویی را برای آنها به ارمغان خواهد آورد و به اشتراک‌گذاری پلتفرم‌هایشان برای هر دوی آنها منافع قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت. در ایران نیز با پیشنهاد محمدعلی تیموری، مدیرعامل سایپا ادغام دو خودروساز بزرگ شبه دولتی کشور با عنوان اتحاد استراتژیک ایران خودرو و سایپا کلید خورد، اما به دلیل چالش‌های مهمی که بر سر راه آن بود این طرح نیز همانند طرح‌های دیگر، در حد یک پشنهاد باقی ماند و به بوته فراموشی سپرده شد! در حالی که به اذعان بسیاری از کارشناسان و بر اساس الگوی جهانی این ادغام می‌توانست سرآغازی باشد برای خروج از سال‌ها زیاندهی، رکود و رخوت این دو شرکت بزرگ خودروسازی کشور.

به نظر می‌رسد اصلی‌ترین چالش پیش روی ایران خودرو و سایپا، دولتی بودن این دو شرکت خودروساز است که با سیاست‌گذاری‌های دستوری و تحمیلی دست مدیران عامل را برای اتخاذ تصمیم‌های بزرگ بسته است. چالش بعدی که یکی از نقاط ضعف صنعت خودروسازی ایران برشمرده می شود، نداشتن پلت‌فرم است که در این سال‌ها تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی ناقص برای رفع آن انجام شده اما هیچ‌کدام به نتیجه نرسیده است. هرچند مدیرعامل سایپا در طرح پیشنهادی خود به طور مستقیم حرفی از پلت‌فرم مشترک بین ایران‌خودرو و سایپا نزده و شاید اصلا" چیزی به اسم پلت‌فرم مشترک مدنظر وی نباشد، اما کارشناسان معتقدند تنها از این مسیر می‌توان اهدافی مانند کاهش هزینه‌های تولید، تیراژ اقتصادی و بهبود کیفیت مد نظر ایشان را پیش برد. در واقع پیشنهاد مدیرعامل سایپا اگر به طراحی پلت‌فرم مشترک میان دو خودروساز بزرگ کشور بینجامد، قابل تحقق است و می‌تواند سرمایه‌گذاری مشترک میان دو خودروساز بزرگ کشور را توجیه کند.

هم ایران‌خودرو و هم سایپا در حال حاضر با مشکلات و چالش‌های زیادی مواجه هستند. بر اساس آمار منتشره، مجموع زیان خالص تلفیقی دو شرکت ایران خودرو و سایپا در سال مالی 1399، معادل 33 هزار و 409 میلیارد تومان بوده که سهم ایران خودرو 21 هزار میلیارد و سهم سایپا 12 هزار میلیارد تومان ثبت شده است. از دیگر مشکلات، تحمیل نیروی انسانی از سوی نهادهای مختلف می باشد که خود را در قالب رشد هزینه‌های تولید نشان داده است. طبق اطلاعات صورت‌های مالی، در سال 1399بیش از 99 هزار نفر فقط در بخش تولید در شرکت ایران‌خودرو و سایپا مشغول فعالیت بوده و حقوق و دستمزد دریافت کرده‌اند که این مقدار 3 برابر میانگین جهانی می باشد. 25 هزار نفر نیروی مازادی که به روایت علیرضا سلیمی عضو هیات رییسه مجلس توسط دولتی‌ها، مجلس و افراد با نفوذ به این صنعت تحمیل شده است و سالانه هزینه هنگفتی را به دو خودروساز بزرگ کشور تحمیل می‌کند. شرایط امروز صنعت خودرو در کشور ما در هیچ کشور توسعه یافته‌ای قابل تحمل نیست. کارشناسان این حوزه معتقد هستند هم ایران‌خودرو و هم سایپا تا وقتی که توسط بخش خصوصی اداره نشوند، دستشان برای تولید محصولاتی به اصطلاح اقتصادی و دارای سطح کیفی مناسب، چه به تنهایی و چه در قالب همکاری مشترک بسته است.

223223