فراز و فرود لیبرالیسم

به گزارش خبرآنلاین در تاریخ اندیشه‌ی سیاسی غرب، با شرحی روشن و پویا از افکار مهم‌ترین اندیشمندان سیاسی غرب مواجه‌ایم. نویسنده به توصیف صرفِ اندیشه‌ها بسنده نمی‌کند و ناظری بی‌طرف باقی نمی‌ماند، بلکه عملاً با مسائل فکری درگیر می‌شود و درنهایت به شرحی متوازن و درعین‌حال روزآمد از اندیشه‌های قدیم و جدید می‌رسد. با توجه به مسائل حاد معاصر، تأکید نویسنده بر طرح مباحث این اندیشمندان اثر را هرچه بیش‌تر روزآمد می‌کند. در این میان، آن‌چه بیش‌تر اهمیت دارد، احاطه‌ی مکللند به موضوعات سیاسی و طرح مسائل بنیادی است. ازاین‌رو تاریخ اندیشه‌ی سیاسی غرب می‌تواند مدخلی مناسب برای آشنایی با سیر تحول مبانی و مفاهیم سیاسی غرب باشد. جی. اس. مکللند استاد علوم سیاسی در دانشگاه ناتینگهام و استاد مدعو در دانشگاه‌های ایندیانا و ساکرامنتو است. از دیگر آثار وی می‌توان راست‌گرایی در فرانسه: از دومستر تا مورا و توده: از افلاطون تا کانتی نام برد.

جلد اول تاریخ اندیشه سیاسی غرب با عنوان از یونان باستان تا عصر روشنگری گزارشی پرانرژی و شفاف از مهمترین اندیشمندان سیاسی و مضامین ماندگار دو هزار سال گذشته است. این کتاب که بسیار مناسب دانشجویان و علاقه مندان رشته های علوم اجتماعی است، یک بینش تاریخی از اندیشمندان ادوار گذشته در اختیار خوانندگان قرار می دهد.

جلد دوم تاریخ اندیشه‌ی سیاسی غرب با عنوان از روشنگری تا افول لیبرالیسم با بحثی نسبتاً کوتاه درباره‌ی ریشه‌های فکری دولت مدرن آغاز و نسبت آن با جنبش روشنگری سنجیده می‌شود. سپس در افکار مونتسکیو یکی از پیشگامان برجسته‌ی عصر روشنگری کنکاش می‌کند. پس از آن، مطالب مفصلی درباره‌ی روشنگری در امریکا ارائه می‌شود و در فصل بعد، در چارچوب دیدگاه‌های هیوم و ادموند برک، محدودیت‌های روشنگری ارزیابی می‌شود. بخش بعد به بررسی لیبرالیسم و اوج و فرودهای آن در فاصله‌ی سال‌های پایانی قرن هجدهم م. تا اواخر قرن نوزدهم م. اختصاص دارد. به‌طور کلی، لیبرالیسم و روشنگری دو موضوع اصلی این مجلد را تشکیل می‌دهند. این دو موضوع هنوز هم جزء مباحث بسیار مناقشه‌برانگیز در اندیشه‌ی معاصر محسوب می‌شوند.

آخرین جلد کتاب تاریخ اندیشه‌ی سیاسی غرب به اندیشه‌ی سیاسی قرن بیستم اختصاص دارد، اما نویسنده از چشم‌اندازی خاص به این آراء و نظریات می‌نگرد. در این مجلد نقطه‌ی کانونیِ موردِ توجه مکللند را جامعه‌ی توده‌ای و مسائل آن، ازجمله ماهیت توده، پدیده‌ی ازدحام، و جنبش‌های توده‌ای تشکیل می‌دهد. بر همین مبنا، آن گروه از اندیشمندان مورد ملاحظه قرار گرفته‌اند که یا به مباحث جامعه‌ی توده‌ای پرداخته‌اند یا اندیشه‌های‌شان به نحوی از جامعه‌ی توده‌ای تأثیر پذیرفته است. برخی از این اندیشمندان مانند فروید و گوستاو لوبن در متون متعارف اندیشه‌ی سیاسی کمتر مورد بحث بوده‌اند. درمجموع، یکی از ویژگی‌های اصلی مجلد حاضر تلاش برای درآمیختن دیدگاه‌های فلسفه‌ی سیاسی با دیدگاه‌های علوم اجتماعی است.

6565