قیمت افسار گسیخته گوجه در این دولت / علت گرانی چیست؟
در طول 27 ماه فعالیت دولت ابراهیم رئیسی، قیمت گوجه فرنگی با یک رشد 319 درصدی افزایش یافت، طبق دادههای رسمی مرکز آمار. همچنین، در آذر ماه سال 1402، گوجه فرنگی به عنوان یکی از محصولاتی که بیشترین نرخ تورم را داشت، رکورددار تورم شناخته میشود.
گوجه فرنگی در آذر ماه به عنوان رکورددار گرانی شناخته شده است. آخرین گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار، که به عنوان مرجع رسمی دولت شناخته میشود، نشان میدهد که در طول آذر ماه سال 1402، تورم ماهانه گوجه فرنگی به میزان 69 و 156 درصد بوده است. این گزارش همچنین نشان میدهد که گوجه فرنگی در رتبه دوم قرار گرفته است، پس از هندوانه، در میان کالاهای خوراکی منتخب در مناطق شهری. در مقایسه با ماه آبان و آذر سال گذشته، گوجه فرنگی با تفاوت در درصد تورم، در صدر تورم کالاهای خوراکی قرار دارد.
بدین ترتیب، این اطلاعات نشان میدهند که قیمت گوجه فرنگی در آذر ماه به طور قابل توجهی افزایش یافته است و این محصول در بین کالاهای خوراکی با تورم بالا قرار دارد.
میانگین قیمت این کالا در ماه مورد اشاره 33 هزار و 992 تومان محاسبه شده است. بدین ترتیب که حداقل قیمت محدوده 26 هزار و 375 تومان و حداکثر آن رقم 43 هزار و 592 تومان را به تصویر میکشد.
گوجه گرانتر از دلار
بهرغم اینکه مراکز دولتی حداکثر قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی در مناطق شهری را 43 هزار و 592 تومان محاسبه کردهاند، در بررسیهای میدانی از برخی خردهفروشیهای تعدادی از مناطق تهران مانند جردن یا میرداماد قیمت هر کیلوگرم گوجه فرنگی از 50 هزار تومان، یعنی معادل یک دلار هم عبور کرده و تا 70 هزار تومان هم به فروش میرسد.
اکنون در حالی گوجه فرنگی با چنین ارقامی به دست مصرفکننده نهایی میرسد که در شهریور 1400، یعنی زمانی که دولت ابراهیم رئیسی روی کار آمد، میانگین قیمت این محصول توسط مرکز آمار ایران 8109 تومان محسابه شده بود. در آن مقطع حداقل قیمت گوجه در محدوده 6959 تومان و حداکثر آن روی رقم 9916 تومان قرار داشت.
بدین ترتیب پس از 27 ماه از شروع فعالیت رسمی دولت سیزدهم میگذرد، هر کیلو گوجه فرنگی طبق دادههای رسمی دولت 319 درصد رشد داشته است.
گرانی گوجه ارتباطی به سرما ندارد
البته در این بین احتمالاً توجیه دولت این است که به علت شروع فصل سرما افزایش قیمت محصولات صیفی همچون گوجه طبیعی است و هر سال اتفاق میافتد. اما اگر نگاهی به ماه مشابه سال 1399 که هنوز فعالیت دولت سیزدهم آغاز نشده بود، نشان میدهد که در آذر آن سال تورم گوجه فرنگی منفی بود و این کالا بیش از هر کالای دیگری ارزان شده بود.
در مقطع مورد اشاره تورم نقطهای گوجه فرنگی حدود منفی 20 درصد بود و فقط شاخص تورم فلفل دلمه رقم کمتری را نشان میداد. بدین معنا که در آذر 1399، گوجه نسبت به آذر 1398 حدود 20 درصد ارزان شده بود.
در بخش تورم ماهانه نیز گوجه فرنگی تنها محصولی بود که در آن ماه تورم منفی داشت و قیمت آن نسبت به آبان همان سال 8.7 درصد کاهش یافته بود. در نتیجه این ارتباط گرانی گوجه به فصل سرما، بر مبنای آمار دولتی به نظر توجیه و بهانهای بیش نیست. بهویژه آنکه در آذر 1399 بسیاری از شهرهای کشور بارش برف را هم تجربه کرده بودند، اما در آذر امسال حتی شهرهای سردسیری نظیر اردبیل و تبریز هم سفیدپوش نشدند و بسیاری از شهرهای کشور زمستان گرمی را پشت سر میگذارند.