لطفا پشت فیلم هایتان قایم نشوید!
برخی فیلم سازان وطنی عادت کرده اند که برای دل خوشی جشنواره های خارجی، به جای ساخت اثری در جهت اصلاح کژی ها، رنگ فیلمشان را متمایل به سیاه نمایی تغییر دهند اما انتظار دارند که با لطافت با آنها برخورد شود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ جعفر پناهی تقریبا از یک دهه گذشته مشتری بی چون و چرای جشنواره های معتبر سینمایی بوده است و آثارش معمولا دست خالی از این فستیوال ها برنگشته است! جشنواره هایی که خود پناهی به دلیل ممنوع الخروجی و یا زندان، نمی توانسته حضوری فیزیکی در این محافل سینمایی را تجربه کند و اغلب اوقات به همین دلیل جایزه ویژه هیات داوران را از آن خود کرده است. نمونه اخیر این ماجرا را می شود به عینه در جشنواره ونیز 2022 مشاهده کرد؛ فیلم «خرس نیست» پناهی که در بخش اصلی این جشنواره حضور داشت، توانست امتیاز بالایی از منتقدان ونیز بدست آورد و با لطف رئیس این فستیوال جایزه ویژه هیات داوران به پناهی اهدا شد.
این جایزه در حالی به این فیلمساز ایرانی داده شد که پناهی از تیرماه امسال در زندان به سر می برد و پیش از اختتامیه ونیز تجمعی کوتاه در مقابل جشنواره برای آزادی او تشکیل شد و حتی رئیس این فستیوال با در دست داشتن عکس پناهی خواستار آزادی او بودند.
سال هاست که تکلیف پناهی و فیلم هایش با مخاطب سینما مشخص است؛ هرچند هنوز خاطره خوش «بادکنک سفید» او در ذهن بسیاری از سینما دوستان باقی مانده اما او مدت هاست که جنس سینمایش را در اعتراض علنی به حکومت تعیین کرده و پای این عقیده خود حتی با ممنوع الخروجی و رفتن به زندان مانده است؛ اما برخی از فیلمسازان با محافظه کاری مشخصی که هم می خواهند از امکانات دولتی برای ساخت فیلمشان استفاده کنند و هم حضوری درخشان در جشنواره های خارجی داشته باشند، با نشان دادن نوعی سیاه نمایی از اوضاع اجتماعی، اقتصادی و سیاسی کشور در این جشنواره ها و خوش رقصی برای آنها، اصطلاحا می خواهند هم از آخور بخورند و هم از توبره!
وحید جلیلوند که با فیلم «شب داخلی دیوار» در بخش اصلی مسابقه ونیز حضور دارد، در نشست خبری این فیلم در پاسخ به پرسش خبرنگار رادیو فردا در مورد اینکه آیا ماموران امنیتی درون ایران پیام فیلم مبنی بر کنار گذاشتن خشونت را دریافت می‌کنند و آیا شما با آثار هنری می‌توانید این تاثیر را بگذارید؛ می گوید:«دوست نداشتم وارد مسائل سیاسی شوم با این حال دوست دارم به سوال شما پاسخ بدهم. شاعر گفت هر کسی از ظن خود شد یار من، همان گونه که از پیام من درباره جریانات خوزستان یک عده آنچه را می‌خواستند، برداشت کردند به گمانم شما هم آنچه را می‌خواستید از فیلم برداشت کردید. شما صرفاً از آن پیام برداشت کردید که «تفنگت را زمین بگذار»، در حالی که این نکته را برداشت نکردید که در کل آن پیام من ماموران امنیتی و پلیس را «برادرم» خطاب کردم. من در این فیلم هم این کار را کردم، قهرمان فیلم من یک مامور امنیتی است که برادر من است.»
اینکه ما یک فیلم امنیتی سیاسی ساخته ایم و انتظار داریم مخاطب فیلم برداشتی کاملا هنری سینمایی از فیلم ما داشته باشد، سخنی گزاف است هرچند خبرنگار رادیو فردا همیشه با حضور در نشست های خبری فیلم های ایرانی قصد حاشیه سازی و برچسب سازی های خود را دارد و نمی شود از شیطنت بازی های او نیز غافل شد.
و یا اخیرا مانی حقیقی که با نمایش فیلم «تفریق» در جشنواره تورنتو به سر می برد در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر سیاسی بودن فیلم او و یا داستان ممیزی در ایران می گوید که واقعا از این دست سوال های آزاردهنده و حال به هم زن خسته شده و دوست دارد از جنبه های هنری فیلم او مورد سوال قرار گیرد.
ای کاش سینماگران ایرانی با ساخت فیلم های دوپهلو، کنایه آمیز و متمایل به سیاه نمایی، پشت فیلم هایشان پنهان نشوند و این شجاعت را داشته باشند که اعتراض و انتقاد خود را درون گفتمانی و با راهکار اصلاح به مخاطب نشان دهند تا اثرشان دستاویزی برای سواستفاده جشنواره ها و مغرضان وطنی و غیر وطنی نباشد.