«ماسوله» یک‌قدم تا جهانی‌شدن / ارزیابان یونسکو به شهر کامل می‌آیند

رشت - «ماسوله» در حالی در مسیر جهانی‌شدن قرارگرفته است که مسئولان اداره کل میراث فرهنگی گیلان می‌گویند: ارزیابان سازمان جهانی یونسکو در تابستان و یا پاییز 1401 برای بازدید میدانی خواهند آمد.

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: شهر تاریخی «ماسوله» که در فاصله 60 کیلومتری غرب شهرستان رشت قرار دارد، دارای آب و هوای معتدل تابستانی و مرطوب و سرد در فصل زمستان است.

ماسوله دارای محله‌های ریحانه‌بر، خانه‌بر، مسجدبر، کشه‌سر و اسدمحله است و مکان‌های مذهبی این شهر مسجدهای اسد محله، دو خواهران، کشه‌سر، ریحانه‌بر، قنبرآباد، صاحب‌الزمان، تکیه حسینیه، مقبره امامزاده عون‌بن علی (ع) هستند، ضمن اینکه مجموعه بازار و موزه مردم‌شناسی بخشی از دیدنی‌های ماسوله محسوب می‌شوند.

بافت ماسوله نیز به صورت پلکانی و منطبق در امتداد شیب کوه رو به جنوب و در طول خطوط توپوگرافی زمین کشیده شده و محله‌های اصلی شهر ماسوله حول بازار چهار طبقه شکل گرفته‌اند. همجواری ساختمان‌ها در این شهر شاخص‌ترین ویژگی آن است و این همجواری به گونه‌ای است که تمام خانه‌ها زنجیروار و به هم پیوسته هستند.

معماری ماسوله مهم‌ترین جاذبه توریستی این شهر است، خانه‌ها به طرز ماهرانه‌ای به صورت پلکانی بنا شده و بیشتر دو طبقه هستند و سقف یک خانه، حیاط خانه دیگری است که این سبک خانه سازی، سبک معماری در روستاهای ایران در دوران ساسانی است.

زیبایی محصور کننده ماسوله شاید بخاطر تلفیق مه و زیبایی منظره باشد که چشمان هر بیننده‌ای را به خود جذب می‌کند. اختلاف سطح بین بالا و پایین روستا به 120 متر می‌رسد.

«ماسوله»؛ شهر کامل!

در آخرین ارزیابی‌ها از سوی نشریه بین المللی تخصصی A2 با حضور چهره‌های ملی و بین‌المللی حوزه معماری و شهرسازی شهر تاریخی ماسوله در کنار شوشتر و یزد به عنوان «شهر کامل» ایران انتخاب شد.

مطابق با تعریف ارائه شده، شهر کامل، شهری مدرن است که در آن گذشته و خاطرات شهر با سرزندگی و انرژی جریان حال آن پیوند خورده و در چنین شهری معماری، فضای عمومی، پایداری، عدالت اجتماعی در کنار سایر ابعاد و ویژگی‌های زندگی شهری دست به دست یکدیگر داده و فضایی را خلق می‌کنند که به تمامی مشکلات و مسائل شهر و ساکنان آن پاسخ دهد.

برخورداری از ایمنی و امنیت شهری، پشتیبانی و بهره‌بروی از سلامت جسمانی و روانی ساکنان، فرهنگ و خلاقیت، مؤلفه‌های توسعه پایدار، عدالت جنسیتی، بنگاه‌های خرد اقتصادی، حفاظت و احیای میراث شهری، انطباق‌پذیری شهری از مهم‌ترین مؤلفه‌های ارزیابی در قالب گونه‌بندی‌های اکو موزه، شهر موزه، شهر سبز، چند فرهنگی، تفریحی و گردشگری. قابل دسته‌بندی و تعریف است.

برگزاری نشست رفع موانع ثبت جهانی ماسوله

و اما آنچه جای تأمل دارد این است که هنوز ماسوله جهانی نشده است و سال هاست مسئولان برای ثبت آن وعده می‌دهند.

سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان امروز شنبه از برگزاری نشست بررسی و رفع موانع موجود در روند ثبت جهانی شهر تاریخی ماسوله به ریاست معاون استاندار خبر داد.

ولی جهانی گفت: این نشست با توجه به ارسال پرونده ثبت منظر فرهنگی تاریخی شهر ماسوله به عنوان نماینده کشورمان به منظور ثبت در فهرست آثار یونسکو و برای پیگیری مصوبات جلسه پیشین رفع موانع موجود در روند ثبت جهانی این میراث ارزشمند استان گیلان، نشستی در محل استانداری گیلان و به ریاست معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری و با حضور مدیران دستگاه‌های اجرایی استان برگزار شد.

سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان اضافه کرد: در این نشست ضمن بحث و بررسی در خصوص موانع موجود و باقی‌مانده در روند ثبت جهانی منظر فرهنگی - تاریخی شهر ماسوله گزارشی از اقدامات انجام شده توسط اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان ارائه شد.

تشکیل دبیرخانه پیگیری رفع موانع ثبت جهانی ماسوله

جهانی با اشاره به اهمیت دوچندان ثبت شهر تاریخی ماسوله و نقش آن در توسعه صنعت گردشگری استان، گفت: در این نشست مقرر شد تا دبیرخانه پیگیری رفع موانع ثبت جهانی شهر تاریخی ماسوله در محل استانداری گیلان تشکیل شده و نشست بررسی روند ثبت این اثر به صورت دوره‌ای و ماهانه برگزار شود.

وی با اشاره به حضور ارزیابان سازمان جهانی یونسکو در تابستان و یا پاییز 1401 برای بازدید میدانی گفت: در این نشست مقرر شد تا تمامی ادارات با ایجاد حداکثر هماهنگی و تعامل با اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گیلان در روند ثبت این اثر که قریب به دو دهه از جمله مطالبات اصلی مردم استان به شمار می‌رفت برقرار شود.

چشم به اعتبارات سفر دولت

جهانی افزود: همچنین در این نشست مقرر شد تا در صورت جذب اعتبارات مصوب سفر هیأت دولت به استان گیلان به ادارات کل استانی، اختصاص منابع ریالی موجود برای رفع موانع و چالش‌های موجود در ثبت جهانی شهر ماسوله در اولویت اصلی این ادارات قرار بگیرد.

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که پیش از این اسدالله عباسی استاندار گیلان در دیدار مشاور وزیر میراث فرهنگی با اشاره به تاریخ غنی گیلان به ویژه ماسوله، اظهار کرد: ماسوله شهری منحصربه فرد و دارای شاخص‌های ممتازی است.

استاندار گیلان: توان خود را برای ثبت جهانی ماسوله به کار بسته‌ایم

عباسی با بیان اینکه جلسه رفع موانع ثبت جهانی ماسوله برگزار شده است، ادامه داد: همه توان خود را برای فراهم شدن زمینه‌های ثبت جهانی ماسوله در استان به کار بسته‌ایم.

وی با اشاره به اینکه ماسوله دارای ظرفیت‌های زیادی است، تصریح کرد: باید به این ظرفیت‌ها در حوزه‌های مختلف میراث فرهنگی و گردشگری توجه کرد.

استاندار گیلان اضافه کرد: ثبت جهانی ماسوله، اقتصاد محلی را تحت تأثیر قرار داده و زمینه‌های رشد آن را فراهم می‌سازد.

بنابراین گزارش، باید منتظر ماند و دید که با بسترسازی جهانی شدن ماسوله، مطالبه دو دهه‌ای مردم گیلان رنگ تحقق به خود می‌گیرد یا خیر!