ماموریت‌های طولانی فضایی می‌تواند به مغز آسیب رساند
محققان دانشگاه گوتنبرگ در مطالعه اخیرشان اظهار کرده‌اند اقامت طولانی مدت در ایستگاه فضایی بین‌المللی می‌تواند سبب آسیب مغزی شود.
به گزارش ایسنا و به نقل از دیلی میل، محققان سوئدی در مطالعه اخیرشان با مطالعه پنج فضانورد مرد روس که به طور متوسط به مدت 169 روز در ایستگاه فضایی بین‌المللی بودند، دریافتند که اقامت طولانی مدت در فضا می‌تواند سبب آسیب مغزی شود.
محققان نمونه‌های خون این پنج فضانورد را پیش از رفتن به ایستگاه فضایی بین‌المللی و سپس پس از بازگشت آنها به زمین مورد بررسی قرار دادند و توانستند پنج نشانگر زیستی که در آسیب مغزی نقش دارند را شناسایی کنند. نتایج نشان داد که سه نشانگرزیستی در پی اقامت طولانی مدت فضانوردان در فضا افزایش یافته است.
"هنریک زتربرگ"(Henrik Zetterberg) استاد علوم اعصاب دانشگاه گوتنبرگ و یکی از نویسندگان این مطالعه گفت: این اولین بار است که شواهدی از آسیب سلول‌های مغزی در آزمایشات خون پس از پروازهای فضایی فضانوردان ثبت می‌شود. اگر قرار باشد در آینده سفرهای فضایی بیشتری انجام شود نیاز است تحقیقات بیشتری روی این موضوع صورت گیرد و از آن جلوگیری شود.
نمونه‌های خون این پنج فضانورد روس طی سال‌های 2016 تا 2020 و 20 روز پیش از رفتن آنها به ایستگاه فضایی وسه بار (یک روز، یک هفته و 20 الی 25 روز) پس از بازگشت آنها به زمین مورد بررسی قرار گرفته است. البته گفتنی است هیچ یک از این فضانوردان بیش از 169 روز در فضا اقامت نداشته‌اند.
محققان پنج نشانگر زیستی به نام‌های نور نوروفیلامنت (NFL)، پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال (GFAP)، تاو کل (T-tau) و دو پروتئین بتا آمیلوئید را مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. محققان شاهد افزایش غلظت در سه نشانگر زیستی نور نوروفیلامنت، پروتئین اسیدی فیبریلاری گلیال و پروتئین بتا آمیلوئید A40 پس از اقامت فضانوردان در فضا بودند.
البته گفتنی است تغییرات رخ داده در میان این پنج نشانگرزیستی همزمان با بازگشت فضانوردان به زمین اتفاق نیفتاد و برای برخی از آنها در روز اول و برخی 25 روز پس از بازگشت به زمین رخ داد.
نتایج یافته‌های اخیر محققان حاکی از آن است که اقامت طولانی مدت در فضا سبب تغییر مایع مغز می‌شود و این روند نیز بر سد خونی مغزی تاثیر می‌گذارد.
گرچه این پنج مرد به طور متوسط 169 روز را در فضا گذراندند اما برخی فضانوردان دو برابر این مدت را نیز در فضا سپری کرده‌اند. والری پولیاکوف، فضانورد روس از سال 1994 تا 1995 به مدت 437 روز در ایستگاه فضایی "میر" مانده است و تاکنون نیز رکورد طولانی‌ترین مدت زمان اقامت یک نفر در فضا را در اختیار دارد.
اسکات کلی فضانورد ناسا از سال 2015 تا 2016 به مدت 340 روز در فضا ماند و کریستینا کخ که به دلیل شرکت در اولین پیاده روی فضایی زنانه سال 2019 شناخته شده است، 328 روز در فضا ماند.
در سال 2019 یک مطالعه با حمایت ناسا منتشر شد و طی آن محققان تاثیرات سفر فضایی بر مغز انسان را مورد بررسی قرار دادند.
اسکن مغزی فضانوردان قبل و بعد از ماموریت فضایی تغییراتی در مغز را نشان داد که این تغییرات معمولا با فرایندهای طولانی مدت مانند افزایش سن و بد عمل کردن نواحی مسئول حرکت و پردازش اطلاعات حسی مرتبط بود.
طبق نتایج مطالعه جدید، پروازهای فضایی به طور مستقیم بر ماده سفید مغز و مناطقی که حرکت را کنترل می‌کنند و اطلاعات حسی را پردازش می‌کنند، تاثیر می‌گذارد.
محققان دریافتند که پرواز فضایی باعث جمع شدن مایع اطراف مغز در مخ می‌شود که این می‌تواند نقشی کلیدی در وضعیتی به نام سندرم عصبی - چشمی مرتبط با پرواز فضایی داشته باشد. البته به گفته محققان مشکلات رخ داده بر ماده سفید دائمی نیست و به طور معمول، این تغییرات ظرف چند هفته پس از بازگشت فضانوردان به زمین برطرف می‌شود. با این حال، تاثیر برخی از تغییرات ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
یافته‌های این مطالعه در مجله " JAMA Neurology" منتشر شد.
انتهای پیام