متأسفیم؛ یک سد مهم دیگر از دست رفت
بحران بی‌سابقه کم‌آبی در یکی از حیاتی‌ترین سدهای کشور به نقطه هشدار رسیده است. سد امیرکبیر، نخستین سد چندمنظوره ایران که شش دهه پیش نماد توسعه و امید بود، امروز در شرایطی قرار دارد که در طول 63 سال عمر خود تجربه نکرده است. ذخیره آبی این سد تاریخی تقریباً به حجم مرده رسیده و تداوم خشکی رودخانه‌های بالادست، پایداری تأمین آب شرب پایتخت را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است.
- فهرست محتوا
- نخستین سد چندمنظوره ایران در آستانه بحرانی‌ترین روزهای عمرش
- افت بی‌سابقه ذخایر آبی؛ تنها شش درصد از ظرفیت سد باقی است
از آنجایی که حجم فعلی آب در سد کرج حدود 10 میلیون مترمکعب و حجم مرده آن هم 10 میلیون مترمکعب برآورد شده، این سد به حجم مرده رسیده و منطقا امکان برداشت بیشتر آب برای رعایت مسائل ایمنی سازه وجود ندارد.
نخستین سد چندمنظوره ایران در آستانه بحرانی‌ترین روزهای عمرش
سد امیرکبیر (سد کرج) به عنوان نخستین سد چندمنظوره ایران در سال 1340 به بهره‌برداری رسید. از نظر میزان کم‌آبی، برای سد کرج که یکی از پنج سد اصلی تأمین آب شرب استان تهران است، شرایطی پیش آمده که در طول 63 سال عمر بهره‌برداری از این سد، بی‌سابقه بوده است.
این سد با سطح حوزه آبریزی به‌مساحت 764 کیلومترمربع و با متوسط جریان آب سالانه به‌میزان 472 میلیون مترمکعب در استان تهران و در فاصله 63 کیلومتری شمال‌غربی تهران و در کیلومتر 23 جاده کرج چالوس، در شمال شهرستان کرج قرار دارد.
افت بی‌سابقه ذخایر آبی؛ تنها شش درصد از ظرفیت سد باقی است
طبق آخرین گزارش رسمی شرکت مدیریت منابع آب ایران، با ورودی آب از رودخانه‌های بالادست و برداشت آب برای مصارف زیست‌محیطی، شرب و کشاورزی، از مجموع حجم 205 میلیون مترمکعبی مخزن این سد، تنها 10 میلیون مترمکعب آب پشت این سد ذخیره شده است؛ به‌عبارتی در زمان حاضر حدود 6 درصد ظرفیت سد کرج پُر و حدود 94 درصد ظرفیت مخزن این سد خالی است.
این درحالی است که در زمان مشابه سال قبل، مخزن سد کرج 72 میلیون مترمکعب آب و پرشدگی بیش از 35 درصد داشت. مقایسه میزان ذخایر فعلی سد کرج با ذخایر این سد در زمان مشابه سال قبل، از افت 86 درصدی حکایت دارد.
در ابتدای پاییز امسال، با رسیدن حجم ذخایر آبی سد کرج به 28 میلیون مترمکعب، نیروگاه این سد دیگر امکان تولید برق نداشته و از مدار خارج شد. درواقع نه‌تنها امکان تولید برق از خروجی آب از سد کرج، به‌دلیل پایین‌تر بودن سطح آب از تونل ورودی آب به نیروگاه سد وجود ندارد، بلکه اگر بارش‌های مؤثر پاییزی در همین ماه جاری در بالادست و حوضه آبریز سد کرج آغاز نشود، روزهای آخر امکان برداشت آب از این سد مهم را سپری خواهیم کرد.
از آنجایی که حجم فعلی آب در سد کرج حدود 10 میلیون مترمکعب و حجم مرده آن هم 10 میلیون مترمکعب برآورد شده، این سد به حجم مرده رسیده و منطقا امکان برداشت بیشتر آب برای رعایت مسائل ایمنی سازه وجود ندارد.