مجوز‌های رفاقتی برای جراحی زیبایی / ریشه اقتصادی هجوم پزشکان به این حوزه چیست؟
یک نماینده مجلس می گوید: بسیاری بدون تخصص لازم وارد عرصه جراحی یا اقدامات زیبایی می‌شوند، حتی با مجوزهایی که گاهی بر اساس روابط و رفاقت صادر شده است.
مطهره خردمندان در اقتصادنیوز گفت و گویی با عالیه زمانی‌فر، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درباره تب داغ جراحی زیبایی داشته است.
موج جراحی‌های زیبایی طی سال‌های اخیر با گردش مالی عظیم و غیرقابل‌پیش‌بینی، به یکی از بحث‌های داغ حوزه سلامت تبدیل شده است. آن‌چه در ظاهر به انتخاب فردی برای بهبود ظاهر شبیه است، ریشه ها و علت های نهفته بسیار دارد.
رشد افسارگسیخته جراحی‌های زیبایی در ایران نه‌تنها به دغدغه‌ای اجتماعی و فرهنگی بدل شده، بلکه اوضاع اقتصادی در نظام پزشکی کشور را نیز تهدید می‌کند.
عالیه زمانی‌فر، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس و از نمایندگان پزشک مجلس فعلی، هشدار می‌دهد که در صورت تداوم این روند، پزشکی کشور در آینده‌ای نزدیک با کمبود متخصص در حوزه‌های حیاتی روبه‌رو خواهد شد.
مشروح گفتگوی عالیه زمانی‌فر، نماینده مجلس و رئیس پیشین بیمارستان امام خمینی ساری در گفت‌وگو با اقتصادنیوز را بخوانید:
******
خانم زمانی‌فر! این روزها بحث جراحی‌های زیبایی و گردش مالی کلان آن بسیار مطرح است. به نظر شما این موج تا چه اندازه نگران‌کننده است و چه پیامدهایی برای آینده نظام سلامت کشور دارد؟
واقعیت این است که این روند به‌شدت نگران‌کننده است. اگر کنترل و ساماندهی نشود، حوزه زیبایی می‌تواند کل پزشکی را در خود ببلعد. در چنین شرایطی، پزشکان جوان کمتر به سمت رشته‌های حیاتی و حیات‌بخش حرکت می‌کنند و در آینده با کمبود متخصص حتی برای ساده‌ترین اقدامات درمانی مواجه خواهیم شد.
این احتمال هم وجود دارد که بسیاری از پزشکان برای یافتن فرصت‌های بهتر ناچار به مهاجرت شوند.
آیا این وضعیت قابل مدیریت و اصلاح است؟ چه اقداماتی باید صورت گیرد؟
بله، این مسئله قابل حل است اما نیاز به اصلاحات اساسی دارد. نخست باید مشخص شود که چه کسانی مجاز به ورود به این حوزه هستند. هرکسی مجاز به ورود به خدمات زیبایی نیست. متأسفانه بسیاری بدون تخصص لازم وارد عرصه جراحی یا اقدامات زیبایی می‌شوند، حتی با مجوزهایی که گاهی بر اساس روابط و رفاقت صادر شده است.
در حالی که تعریف و تقسیم‌بندی مشخصی وجود دارد: بخشی از این مداخلات صرفاً در حوزه پوست، بخشی در حوزه جراحی پلاستیک، و بخشی در حد مراقبت‌های عمومی است که پزشکان عمومی می‌توانند با آموزش مهارتی انجام دهند. اما امروز شاهدیم که بسیاری بدون توجه به این مرزها وارد عمل می‌شوند.
وقتی تعرفه‌های درمان واقعی نمی‌شود
به نظر شما چه عواملی باعث شده تا پزشکان و حتی مردم بیش از پیش به سمت حوزه زیبایی حرکت کنند؟
مهم‌ترین عامل، سیاست‌گذاری‌ها و روندهای اجرایی غلط بوده است؛ به‌ویژه در دهه 90. از یک‌سو، پوشش بیمه‌ای برای جراحی‌های درمانی مرتب کاهش یافته و تعرفه‌ها به‌هیچ‌وجه واقعی نیستند. به عنوان مثال، تعرفه جراحی‌های سنگین مانند تعویض مفصل یا گروه زیادی از جراحی‌ها با واقعیت‌های اقتصادی هماهنگ نیست. در نتیجه پزشکان در رشته‌های حیاتی انگیزه اقتصادی ندارند.
از سوی دیگر، اقدامات زیبایی نه بیمه‌ای هستند، نه تعرفه روشنی دارند و پرداخت آن‌ها نقدی است؛ به همین دلیل درآمد آن‌ها قابل مقایسه با سایر حوزه‌ها نیست. همین تفاوت باعث هجوم پزشکان به این عرصه شده است.
در این میان نقش نهادهای نظارتی مانند وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
وزارت بهداشت به تنهایی نمی‌تواند این مسئله را مدیریت کند. همه مصوبات و پیشنهادهای آن باید در شورای عالی بیمه و در نهایت در هیئت دولت تصویب شود و سپس سازمان برنامه و بودجه اعتبار لازم را فراهم کند. اما متأسفانه اراده کافی برای اصلاح تعرفه‌ها وجود نداشته است.
از سوی دیگر، سازمان نظام پزشکی نیز نیازمند نظارت جدی‌تر است. این نهاد بیشتر به دنبال حمایت از پزشکان است تا بیماران، در حالی که سلامت بیمار باید در اولویت باشد.
سیاست‌های غلط و پول نقد؛ ریشه هجوم پزشکان به جراحی زیبایی
از نگاه شما در سطح جامعه، چرا مردم با وجود شرایط سخت اقتصادی همچنان برای جراحی‌های زیبایی هزینه می‌کنند؟
این مسئله ریشه در ترکیب عوامل فرهنگی و اجتماعی دارد. ما برای نسل جوان و نوجوان خود بسترهای جایگزین در حوزه ورزش، فرهنگ و هنر ایجاد نکرده‌ایم. وقتی چنین بسترهایی وجود ندارد، افراد بیشتر درگیر ظاهر و خود می‌شوند. از سوی دیگر، تبلیغات بی‌رویه در فضای مجازی ارزش‌ها را جابه‌جا کرده است.
بسیاری از خانواده‌ها با گرفتن وام یا قرض، برای فرزندانشان هزینه‌های سنگین جراحی زیبایی می‌پردازند. این روند خطرناک است زیرا نشان می‌دهد ما هنوز در حوزه آگاهی‌بخشی و فرهنگ‌سازی موفق عمل نکرده‌ایم و جوان‌های ما به جای بسترهای جایگزین سازنده چنین معیارهایی را دنبال می‌کنند.
به نظر شما برای مهار این روند چه باید کرد؟
پیش از هر چیز باید تعرفه‌ها واقعی شود و پزشکان در حوزه‌های حیاتی از نظر اقتصادی تأمین شوند. دولت باید نگاه خود به سلامت را تغییر دهد و سرمایه‌گذاری جدی در این حوزه انجام دهد.
علاوه بر آن، لازم است در حوزه فرهنگی و اجتماعی نیز سرمایه‌گذاری شود تا نسل جوان احساس کند مسیرهای دیگری برای رشد و شکوفایی وجود دارد. در غیر این صورت، این موج همچنان ادامه خواهد داشت و سلامت آینده جامعه را تهدید می‌کند.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.