محصولات دانش‌بنیان به خام فروشی پایان می‌دهد / نهاد‌های اجرایی پای کار قانون جهش تولید دانش‌بنیان باشند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمدعلی زلفی‌گل در بیست و سومین جشنواره تحلیل از پژوهشگران، فناوران و نوآوران برگزیده کشور که در سالن همایش‌های بین‌المللی دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد، ضمن تبریک هفته پژوهش و فناوری و تقدیر از پژوهشگران و فناوران برگزیده، گفت: ما وظیفه داریم نسل عاقل‌تر و تواناتر از خودمان تحویل جامعه دهیم و هر پژوهشگری و دانشمندی این کار را انجام دهد، برتری خود را به اثبات می‌رساند. زلفی‌گل ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدا اظهار کرد: اگر امروز امنیت، استقلال ساسی و آزادی داریم و می‌توانیم کار علمی انجام دهیم، به واسطه از خودگذشتگی و ایثار شهدا است. وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با اشاره به همه‌گیری ویروس کرونا و مجازی شدن آموزش گفت: با پشتکار و همت علمی دانشمندان واکسن ویروس کرونا ساخته شد و پرسنل وزارت بهداشت ایثارگرانه سلامت ما را تضمین کردند. وی با تاکید بر اینکه «آن چیزی که در طول تاریخ آرامش بشر را تضمین کرده علم دانش فناوری و نوآوری است»، خاطر نشان کرد: آن‌چه که باعث شد شور و نشاط به جامعه بشری برگردد علم و دانش بود. زلفی‌گل با بیان اینکه یکی از مشکلات کشور ما موضوع اشتغال است، خاطر نشان کرد: باید توجه داشته باشیم که اگر هر مشکلی در جامعه داریم، نخبه پروری بهترین مسیر است و راه حل مشکلات هزینه کردن برای علم و دانش است. وی تصریح کرد: اگر به دنبال رسیدن به مرجعیت و دیپلماسی علمی هستیم و می‌خواهیم آسایش و آرامش را برای هم وطنان مهیا کنیم، راهی جز این نداریم که به علم و دانش اعتماد کرده و بر روی آن سرمایه گذاری کنیم. وزیر علوم تحقیقات و فناوری با اشاره به تدوین برنامه هفتم توسعه خاطر نشان کرد: امیدوارم شرایطی را فراهم کنیم که مشابه کشور‌های پیشرفته درصد بیشتری از درآمد ناخالص ملی هزینه علم و دانش کنیم و طبق قانون به این بخش اختصاص داده شود. وی افزود: اگرچه در برنامه‌های گذشته درصد خوبی در نظر گرفته شد بود، ولی این میزان اختصاص پیدا نکرد. زلفی‌گل سرمایه‌گذاری نکردن برای علم و فناوری را ظلم به آیندگان دانست و گفت: ما وظیفه داریم سرمایه گذاری خوبی در این بخش داشته باشیم و این بهترین ارثیه برای آیندگان است. وی اظهار امیدواری کرد: امیدواریم با اجرایی شدن قانون، حلقه‌های مفقوده بین علوم بنیادی، کاربردی و فناوری به یکدیگر متصل شود. وی افزود: این موضوع باید در سند نظام نوآوری و فناوری در نظر گرفته شود و شاهد باشیم در آینده دانشگاه‌ها به عنوان دانشگاه‌های پیشرو از طریق اقتصاد پژوهش بخش عمده‌ای از درآمد‌ها را تامین کنند. وزیر علوم قانون جهش تولید دانش بنیان را قانونی مترقی دانست و گفت: این قانون می‌تواند منجر به تحول شود. ضروری است که نهاد‌های اجرایی وظایفی که برای آن‌ها پیش‌بینی شده را به خوبی انجام دهد. وی افزود: در راستای اقتصاد دانش بنیان باید به اقتصاد پژوهش نیز توجه داشتیم و از طریق پژوهش، اعتباراتی جذب کرده و سرمایه ایجاد کنیم. زلفی‌گل گفت: امیدواریم در دانشگاه‌ها اقتصاد دانش بنیان و تحول مورد توجه قرار گیرد و تلاش می‌کنیم در این زمینه که تحولات جدی صورت بگیرد. به گفته زلفی گل آموزش باید پژوهش محور و پژوهش ما باید آموزش محور شود. وزیر علوم تاکید کرد که صنایع و بخش‌های مرتبط با آن باید دانشجویان ما را بپذیرند و بدانند آینده متعلق به دانشجویان است. دانشجویان باید با صنعت مرتبط با خودشان مرتبط باشند و صنایع آن‌ها را بپذیرند. انجام این کار نیاز به عزم فرابخشی دارد. وی ادامه داد: انجام این کار نیاز به قوانین و تحول دارد و بدون عزم فرابخشی، یک وزارتخانه نمی‌تواند به تنهایی وظایف خود را انجام دهد. زلفی‌گل با بیان اینکه نگاه شایسته‌ای به وزراتخانه‌های مرتبط با آموزش و پژوهش و فناوری وجود ندارد، تصریح کرد: توجه به این وزارتخانه‌ها تضمین آینده است؛ چون انسان‌های دانا تربیت می‌کنند و دانایی بزرگترین سرمایه هر کشوری است. نوع نگاه به وزارتخانه‌های متولی آموزش و پژوهش بنابراین ضروری است که این نگاه در سیستم مدیریت باید متفاوت شود و هزینه‌کرد برای این وزارتخانه.‌ها بهترین نوع سرمایه گذاری است. وزیر علوم تاکید کرد که اموزش عالی فرهنگ خاص خود را دارد. در فرهنگ دانشگاهی پرسش و سوال یک ارزش است و پرسش و پرسشگری خلاقیت و نوآوری را به همراه خواهد داشت. وی اظهار کرد: در بحث نخبه‌گزینی و نخبه پروری باید نوع نگاه متفاوت باشد؛ چون شغل ایجاد کردن برای نخبگان متفاوت است و بهترین مسیر برای ایجاد شغل برای نخبگان سرمایه گذاری است. وزیر علوم تصریح کرد: با اعتبارات اندکی که ما برای پارک‌ها درنظر می‌گیریم، طبیعی است که به اهداف نمی‌توانیم دست پیدا کنیم. باید توجه داشته باشیم که هر ریالی که برای علم و فناوری سرمایه گذاری می‌کنیم چند صد تومان برای ما ایجاد می‌کنند. زلفی‌گل با بیان اینکه افرادی که امروز مورد تقدیر قرار گرفتند، افرادی‌اند که در مرجعیت علمی صاحب نظر و الگو هستند گفت: بحث مرجعیت علمی را باید جدی گرفت و باید تلاش کنیم پژوهشگران برگزیده به عنوان الگو معرفی شوند و تجربیاتشان در رسانه‌ها مطرح شود. وزیر علوم به آمار دانشمندان یک درصد و دو درصد بین‌المللی در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر 841 دانشمند یک درصد بین‌المللی داریم؛ در صورتی که در سال 83، چهار نفر دانشمند یک درصد برتر داشتیم. همچنین بیش از 1900 دانشمند دو درصد برتر در کشور داریم. وی با اشاره به تعداد در مجلات نمایه شده علمی و بین‌المللی گفت: مجلات بین‌المللی زیادی داریم، ولی این تعداد کافی نیست. دانشگاه‌ها همکاری لازم را داشته باشند کمیت مجلات بین المللی بیشتر شوند. در حال حاضر حمایت‌های ویژه‌ای انجام می‌شود و مجلاتی که نمایه بین‌المللی بگیرند، جایزه ویژه دریافت می‌کنند. وزیر علوم به اهمیت دیپلماسی علمی اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در نمایشگاهی که در این یک هفته برگزار شد، از کشور‌های خارجی حضور داشتند و تفاهم نامه‌هایی امضا شد و کشور‌ها با ظرفیت‌های ما آشنا شدند. وی تاکید کرد: ما می‌توانیم از طریق محصولات دانش‌بنیان درآمدزایی کنیم و زمینه‌های خام فروشی را محدود کنیم. ایجاد زنجیره‌های اشتغال می‌تواند موجب رونق اقتصادی شود، به شرطی که به جامعه دانشگاهی اعتماد کنیم. وی به مشکلات قانونی در این زمینه اشاره کرد و گفت: برای مثال بیمه پژوهش و فناوری نداریم و این یک ضرورت است. همچنین قانون مالکیت‌های فکری موضوع جدی است و اگر توجه نکنیم باعث ذبح نوآوری می‌شود. زلفی گل بر اهمیت نظام سنجش و نگرش تاکید کرد و گفت: بهره‌وری و رتبه بندی دانشگاه‌ها را بر اساس شاخص‌های رتبه بندی جدید باید جدی بگیریم، نتایج رتبه بندی دانشگاه‌ها به زودی منتشر می‌شود. وی تاکید کرد: رتبه بندی باید بر اساس سرانه، علم سنجی و معیار‌های مشخص دانشگاه‌ها مشخص شود تا دانشگاه‌ها متوجه شوند بر اساس استعداد و میزان تلاش از مزایای مادی و معنوی برخوردار می‌شوند. عدالت هم به همین معناست. وی یاداور شد: افزایش جدید حقوق اعضای هیات علمی نیز بر مبنای عملکرد استادان و در نظر گرفتن این موارد بود و در مورد یاوران علمی (کارکنان غیر هیات علمی) نیز همینطور است.