"مدیریت سبز شهری"؛ پایانی بر تعارضات شهرسازی و تخریب محیط زیست

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم؛ امروزه "مدیریت سبز شهری" به‌عنوان فاکتور غیرعینی در راستای افزایش بهره‌وری و ارتقای سلامت در سیستم های شهری از طریق تعاملات بین عناصر در سطوح مختلف فیزیکی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، زیست محیطی و...، تجلی پیدا می‌کند و به همین دلیل توجه به مدیریت سبز شهرها نسبت به طرح‌های دیگر در بسیاری از کشورهای پیشرفته جهان اهمیت پیدا کرده است.

در رابطه با لزوم اجرایی شدن مدیریت سبز شهری, سید محسن طباطبایی مزدآبادی, دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار کرد: برنامه‌ریزی برای بالا بردن استانداردهای محیط زیست شهری در کلانشهرها، اصلی ترین معضل پژوهشگران در سال‌های اخیر و یکی از ارکان توسعه پایدار شهری است.

وی ضمن اشاره به اینکه رویکرد سبز با محور قرار دادن مباحث زیست محیطی در شیوه عملکرد سازمان‌ها سعی بر آن دارد که عملکرد کلیه فرایندها و واحدهای سازمانی را بر اساس معیارهای زیست محیطی و میزان انطباق با شرایط زیست محیطی ارزیابی کند، گفت: با توجه به اقتضای نیاز روز، امروزه اکثر مردم جهان توجه بیشتری به حفاظت از محیط زیست و منابع زیستی دارند و این حساسیت مثبت تا جایی پیش رفته که حتی صاحبان صنایع سعی دارند با استفاده از آن، گامی مؤثر در راستای مقبولیت کالای مورد عرضه خود به مشتریان برداشته و رعایت نکات زیست محیطی را به عنوان مزیت رقابتی مورد استفاده قرار دهند.

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران بیان کرد: در دهه‌های اخیر و در زمانی که انواع آلودگی‌های محیطی، تمام زمین را فرا گرفته, بشر تبعات کم‌توجهی به محیط زیست را به‌خوبی درک کرده است. مشکلات زیست محیطی یکی از اساسی‌ترین مسائل شهری امروز و حاصل تعارض و تقابل شهرها با محیط طبیعی است زیرا توسعه شهری ناگزیر با تسلط ساختمان‌ها، صنایع و حمل‌ونقل و فعالیت‌های اقتصادی بر فضاهای طبیعی همراه است که این تسلط به‌مرور زمان به شکل چیرگی شهر بر طبیعت تغییر یافته و زمینه‌ساز آلودگی‌های گسترده شهری شده است.

وی تصریح کرد: صنعتی شدن جوامع بشری علاوه بر تأمین سعادت، رفاه و پیشرفت انسان‌ها سبب بروز معضلات و مشکلاتی از قبیل تولید حجم بالای پساب‌های صنعتی و آلاینده‌های زیست‌محیطی و به تبع آن بیماری‌های مختلفی شده است که سالیانه هزینه‌های گزافی از قبیل هزینه‌های درمانی، اجتماعی و محیطی و نیز آسیب‌های زیست‌محیطی و آلودگی‌ها را به همراه دارد.

این استاد دانشگاه تهران بیان کرد: عدم توجه به اقدامات مدیریت سبز و عدم تحلیل عملکرد شرکت‌های تولیدی فعال در این زمینه می‌تواند در بلندمدت آن‌ها را به سمت نابودی سوق دهد چرا که بخش بزرگی از انحطاط شرکت‌های تولیدی به دلیل تمرکز مدیران بر تحول سریع و کاهش هزینه‌ها و نیز عدم توجه به بهبود عملکرد زیست محیطی، عدم طراحی سبز (طراحی محصولات و فرایندها با هدف کاهش مصرف مواد اولیه و مصرف انرژی) و عدم رعایت قوانین و مقررات سبز (استفاده از مواد خام سازگار با محیط زیست در مراکز تولیدی و صنعتی) و یا عدم تمرکز بر اقدامات لازم جهت دستیابی به مدیریت سبز و در نتیجه، کاهش عملکرد سازمانی آن‌ها بوده است.

طباطبایی به مصرف بالای انرژی در مراکز تجاری و اداری اشاره کرد و گفت: از آنجا که ساختمان‌های اداری و تجاری یکی از بخش‌های مهم مصرف انرژی در کشور هستند استقرار نظام مدیریت عملکرد سبز در سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف نقشی مؤثر در کاهش مصرف منابع از جمله آب، انرژی، کاغذ و مدیریت مواد زائد جامد داشته و منجر به ارتقای بهره‌وری خواهد شد.

وی نقش شهرداری‌ها را در ترویج مدیریت سبز تعیین‌کننده دانست و اظهار کرد: شهرداری‌ها به عنوان یکی از نهادهای متصدی امر مدیریت بهینه شهری هستند که اگر به مدیریت سبز شهری اهمیت دهند, می‌توانند علاوه بر آن که به عنوان یک نهاد مردمی در اشاعه رفتار و عملکرد سبز بازتاب اجتماعی داشته باشند، تا حد زیادی از اتلاف انرژی جلوگیری کنند.

دبیرکل انجمن علمی اقتصاد شهری ایران در رابطه با شاخص‌های مدیریت سبز توضیح داد: شاخص‌های مدیریت سبز شامل طراحی سبز، خرید سبز، مدیریت تأمین‌کنندگان سبز، تولید سبز، بسته‌بندی و توزیع سبز، مدیریت مشتری سبز، مدیریت بازیافت کالا و مواد هستند. مدیریت سبز؛ شامل مدیریت زیست محیطی داخلی، مدیریت زیست محیطی خارجی است.

طباطبایی خاطرنشان کرد: مفهوم سبز، مفهوم جدیدی در مدیریت سازمان‌هاست و تصمیم گیری سبز بر تصمیماتی که در محدودیت‌های محیطی با تأکید بر حفاظت از منابع طبیعی در بهبود کیفیت زندگی است، اشاره دارد. مدیریت سبز به معنای کنترل و مدیریت مصرف انواع انرژی و به‌حداقل رساندن پروسه‌هایی است که به سلامتی انسان و محیط زیست طبیعی آسیب وارد می‌کنند.