مسئله بنزین تاکسی‌های اینترنتی پس از حذف کارت سوخت جایگاه‌ها / وزارت نفت تدبیری اندیشیده است؟

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - حنانه فقیه منزه: در حال حاضر 60 لیتر بنزین سهمیه‌ای و 100 لیتر بنزین آزاد در قیمت مصرف‌کننده‌ها قرار می‌گیرد که با توجه به میانگین مصرف، بسیاری از شهروندان بیش از این مقدار مصرف نمی‌کنند. در واقع کارت سوخت جایگاه‌ها بیشتر مورد استفاده پرمصرف‌ها قرار می‌گیرد و این افراد با نرخ 300 تومان بنزین مازاد دریافت می‌کنند. همچنین در استفاده از کارت سوخت جایگاه‌ها، چون مصرف‌کننده مشخص نیست و نمی‌توان متوجه شد که چه کسی در ماه چه مقدار بنزین دریافت می‌کند، مدیریت مصرف توسط نهاد‌های متولی دچار اشکال می‌شود؛ بنابراین با کاهش حداکثری کارت سوخت جایگاه‌ها تا حدود زیادی از قاچاق و استفاده غیرضروری پرمصرف‌ها با قیمت اندک، جلوگیری می‌شود. اوایل سال جدید بود که جواد اوجی وزیر نفت از محدودیت در استفاده از کارت سوخت جایگاه‌ها خبر داد و بیان که کرد در قانون بودجه 1403، قانونگذار، وزارت نفت را مکلف کرده است که 95 درصد عملیات سوخت‌گیری‌ها باید از طریق کارت‌های سوخت شخصی افراد صورت گیرد و ما مکلف به اجرای این قانون هستیم. این اقدام گرچه می‌تواند باعث کاهش و مدیریت مصرف بنزین شود، اما تبعاتی نیز در پی دارد که در ادامه به آن اشاره می‌شود.

سهمیه بنزین تاکسی‌های اینترنتی چه شد؟

تاکسی‌های اینترنتی جز جدایی‌ناپذیر زندگی روزمره مردم هستند و بنزین دریافتی آن‌ها بیش از میانگین مصرف عموم جامعه است. گفت‌وگوی خبرنگار خبرگزاری دانشجو با این راننده‌ها نشان می‌دهد که به صورت میانگین روزانه 15 لیتر بنزین مصرف می‌کنند. به عبارتی مصرف بنزین تاکسی‌های اینترنتی در یک ماه از 400 لیتر تجاوز می‌کند و این عدد بیش از 2 برابر سهمیه 160 لیتری است که رانندگان در یک ماه می‌توانند از آن استفاده کنند.

از سال 98 با مصوبه وزارت کشور اعتبار مشخصی برای تاکسی‌های اینترنتی در نظر گرفته شده بود. این تاکسی‌ها به ازای هر لیتر بنزین که در سفر استفاده می‌کردند، هزار و 500 تومان که همان مابه‌التفاوت قیمت بنزین سهمیه‌ای و آزاد است را دریافت به آن‌ها تعلق می‌گرفت. سهمیه خودرو‌های تک‌سوز به ازای هر 100 کیلومتر، 8.75 لیتر بنزین بود که تا سقف 300 لیتر در اختیارشان قرار می‌گرفت. خودرو‌های دوگانه‌سوز نیز به ازای هر 100 کیلومتر، 5.25 لیتر بنزین با سقف 180 لیتر در ماه، دریافت می‌کردند.

علی‌اکبر عرب‌عامری مدیر عملیات شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در گفت‌وگویی اعلام کرد: طبق مصوبه‌های جدید اعلام شده است که این سهمیه امسال اختصاص پیدا نکند که شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در این باره مجری بوده و تصمیم‌گیر نیست. جعفر سالاری‌نسب مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش نیز در این خصوص گفته بود که با توجه به نرخ پایین بنزین و یارانه‌ای که به این بخش تعلق می‌گیرد، دیگر نیازی به تخصیص این اعتبار نبود. به همین دلیل از مهرماه سال قبل سهمیه این بخش حذف شد. به گفته مدیران دو پلتفرم تاکسی‌های اینترنتی اسنپ و تپسی، این سهمیه از ابتدای سال 1402 دیگر در اختیار رانندگان قرار نگرفته است. محمد خلج مدیرعامل اسنپ نسبت به این خبر واکنش نشان داد و گفت: «متاسفانه از ابتدای 1402 سهمیه سوخت رانندگان تاکسی‌های اینترنتی باوجود مصوبه سال 1398- قطع شده و کاربران راننده اسنپ برخلاف حق قانونی‌شان بیش از یک سال است که از دریافت سهمیه‌ی سوخت محروم شده‌اند.» باتوجه به آنچه گفته شد، رانندگان تاکسی‌های اینترنتی در ماه بیش از 400 لیتر بنزین مصرف می‌کنند و سهمیه در نظر گرفته شده آن‌ها مانند دیگر مصرف‌کنندگان، 160 لیتر در ماه است. پس از حذف سهمیه، این افراد از کارت سوخت جایگاه‌ها برای تامین نیاز خود استفاده می‌کردند، اما اکنون با کاهش کارت سوخت جایگاه‌ها مشخص نیست که چگونه باید این حجم از بنزین را تامین کنند؟ گرچه دولت با جمع‌آوری کارت سوخت جایگاه‌ها می‌تواند تا حدودی در کنترل مصرف قدم موثری بردارد، اما بدون ارائه راهکار برای تامین بنزین بیش از 6 میلیون راننده تاکسی اینترنتی، امنیت شغلی این افراد را تهدید می‌کند. با اعمال محدودیت کارت سوخت جایگاه‌ها و حذف سهمیه تاکسی‌های اینترنتی، راهکار جایگزینی ارائه نشده و تکلیف رانندگان برای تامین مابقی نیاز بنزین هنوز روشن نشده است. براساس آخرین آمار منتشر شده از پلتفرم اسنپ، در سال 1401، 4 میلیون و 530 هزار کاربر راننده داشته است. تاکسی اینترنتی تپسی نیز اکنون 2 میلیون 46 هزار کاربر راننده دارد. به عبارتی در حال حاضر بیش از 6 میلیون نفر در تاکسی‌های اینترنتی مشغول به کار هستند و از این طریق امرار معاش می‌کنند که با تصمیم جدید دولت، معلوم نیست آینده شغلی آن‌ها چگونه خواهد شد؟