«من کُدا هستم»، دنیایی مابین شنوا و ناشنوا!/ لحظه‌ای دردناک از پشت صحنه یک مستند
مستند «من کُدا هستم» گفت: در این فیلم به چالش‌ها و مشکلات کُداها پرداخته‌ام و مسئولیت‌های فراوانی که از کودکی بر دوش آنها قرار داده می‌شود روایت شده است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، فرح زارع کارگردان مستند کوتاه «من کُدا هستم» که در جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد، درباره آغاز فعالیت سینمایی خود گفت: اولین تجربه جدی من در فیلمسازی مربوط به سال 1396 است. به‌صورت حضوری به دفتر تهران انجمن سینمای جوان رفتم و طرح مستندم را که درباره دختری با یک بیماری پوستی نادر بود را مطرح کردم که مورد موافقت قرار گرفت.
مسئولان انجمن سینمای جوانان ایران با وجود آنکه مرا نمی‌شناختند اما به من اعتماد کردند و فرصتی در اختیارم گذاشتند تا با مبلغی هر چند اندک کارم را شروع کنم. و این آغاز فعالیت حرفه‌ای من شد. با سختی‌های زیاد این کار در سال 1397 به نتیجه رسید و مستند «ماهیاک» شکل گرفت که همان سال در جشنواره رضوی یزد و نیز در جشنواره سینما حقیقت بخش بین‌الملل تندیس بهترین فیلم را دریافت کرد. این فیلم سال 1398 هم در جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور داشت.
زارع با اشاره به روندساخت مستند کوتاه «من کُدا هستم» گفت: در حین پژوهش برای مستند «به من اشاره کن» که درباره ناشنوایان بود، با دوستانی آشنا شدم که خود گرچه شنوا بودند اما در خانواده‌ای ناشنوا رشد کرده بودند و مسایل ناشنوایان دغدغه همیشگی آنها بود. این گروه با اصطلاح «کدا» در جهان شناخته می‌شوند. به معنی فرزند خانواده ناشنوا. ایده ساخت فیلم «من کُدا هستم» اینگونه شکل گرفت و منجر به شکل‌گیری کار بعدی من با حمایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی شد، اما متاسفانه به دلیل شیوع کرونا روند کار به کندی پیش رفت تا بالاخره در سال گذشته فیلم به اتمام رسید و امسال در جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد.
آرایی که برای یک جایزه مهم به صندوق می‌افتند / درددل‌های یک مستندساز با دوربین تسنیم + فیلماو درباره هدف خود از تولید مستند «من کُدا هستم» گفت: در این فیلم به چالش‌ها و مشکلات فراوان کداها پرداخته‌ام و مسئولیت‌های فراوانی که از کودکی بر دوش آنها قرار داده می‌شود. این بچه‌ها ناچارند زبان اشاره را بیاموزند و همواره نقش مترجم را برای خانواده خود داشته باشند. دنیای آنها دنیایی است مابین جامعه شنوا و ناشنوا. البته همواره در طول ساخت فیلم نگران بودم که مبادا درمیان دوستان ناشنوا رنجشی به وجود بیاید که خوشبختانه این اتفاق نیافتاد و پس از اکران ویژه‌ی فیلم در دانشگاه فرشتگان تهران که دانشگاه ویژه ناشنوایان است و استقبال خوبی که از آن شد، فهمیدم مسیر را به درستی پیش رفته‌ام.
زارع درباره ابعاد مستند خود عنوان کرد: این فیلم به طور کامل زیرنویس فارسی شده است تا برای ناشنوایان عزیز قابل درک باشد اما در نسخه‌ای که برای دانشگاه فرشتگان آماده کردیم دوستان کدا پیشنهاد دادند که برای فیلم از مترجم زبان اشاره کنار فیلم استفاده شود. چون خواندن زیرنویس برای برخی از ناشنوایان آسان نیست. برای همین دست به کار شدیم و در استودیوی دانشگاه با استفاده از پرده کروماکی و همکاری یکی از دوستان کدا که فیلم را برایمان به زبان اشاره ترجمه کرد، این امکان به فیلم اضافه شد و مورد استقبال زیادی قرار گرفت.
کارگردان «من کُدا هستم» به ذکر خاطراتی از روند تولید این فیلم پرداخت و عنوان کرد: در حین ضبط این ترجمه، دوست کدایی که در حال ترجمه بود با یادآوری خاطرات مشترکی که متعلق به همه کداهاست نتوانست خود را کنترل کند و حین کار اشک‌هایش سرازیر شد و کاربرای دقایقی متوقف ماند. برای من که از نزدیک با آنها آشنا بودم این صحنه‌ی دردناکی بود. هر چند سعی کرده‌ام در این فیلم از روحیه قدرتمند کداها بگویم و فضا را به‌سمت امیدبخشی ببرم اما حقایق تلخی هست که نمی‌توان منکر آن شد. امیدوارم روزی در کشور مناسب سازی‌های بیشتری برای ناشنوایان عزیز انجام شود که بتوانند مستقل از فرزندان خود عمل کنند و رنج شرمندگی را متحمل نشوند.