مژده دولت به دهک‌های کم‌درآمد؛ طرح کالابرگی جدید قدرت خرید را حفظ می‌کند
احد رستمی، رئیس مرکز اطلاعات و رفاه ایرانیان، اعلام کرد: هدف اصلی دولت چهاردهم حفظ قدرت خرید دهک‌های کم‌درآمد در برابر افزایش قیمت‌هاست. او با مرور تجربه‌های گذشته در اجرای طرح کالابرگ تأکید کرد که شیوه جدید با رضایت بالای مردم همراه بوده و اکنون دولت در حال بررسی راهکارهای تازه برای تثبیت قدرت خرید خانوارهاست.
رستمی در گزارش هفتگی سخنگوی دولت گفت: دغدغه اصلی وزارت رفاه اجرای طرح کالابرگی است که منجر به رضایت‌مندی مردم شود. این وزارتخانه از سال 1393 تجربه‌های متعددی در این زمینه داشته و در دولت شهید رئیسی از سال 1402 روش‌های مختلفی را اجرا کرده است. در مرحله نخست، پیشنهاد جایگزینی یارانه نقدی با یارانه کالایی ارائه شد که حدود 409 هزار خانوار از آن استقبال کردند.
تجربه‌های گذشته؛ از یارانه مازاد تا طرح فجرانه
در مرحله بعد، برای سه دهک اول درآمدی یارانه مازاد 80 هزار تومانی در نظر گرفته شد که در صورت تبدیل یارانه نقدی به کالایی، اعتبار بیشتری دریافت می‌کردند. این اقدام مشارکت خانوارها را به 575 هزار رساند و سپس تعداد مشمولان به پنج و هفت دهک افزایش یافت. یارانه به 120 هزار تومان رسید و مشارکت به حدود یک میلیون خانوار رسید، اما دولت وقت از این طرح عقب‌نشینی کرد و طرح «فجرانه» را جایگزین نمود.
طرح فجرانه شامل 11 قلم کالای اساسی بود که ارزش آن حدود 770 هزار تومان برآورد شد. دولت 220 هزار تومان اعتبار اختصاص داد تا خانوارها با 550 هزار تومان آورده بتوانند این سبد کالا را خریداری کنند. این طرح در سه مرحله اجرا شد؛ مرحله اول با مشارکت 17 میلیون خانوار، مرحله دوم با 15 میلیون و مرحله سوم با 12 میلیون خانوار همراه بود.
طرح جدید دولت چهاردهم و حفظ قدرت خرید
با جمع‌بندی این تجربیات، وزارت رفاه طرح جدیدی را از اسفند 1403 آغاز کرد. در این طرح، اعتبار مستقیم به خانوارها اختصاص یافت؛ سه دهک اول 500 هزار تومان و چهار دهک بعدی 350 هزار تومان، بدون نیاز به آورده خانوار. نظرسنجی‌های ایسوا نشان داد رضایت مردم افزایش یافته است؛ مشارکت از 88 درصد در مرحله اول به 96 درصد در مرحله دوم رسید و در مراحل سوم و چهارم نزدیک به 95 درصد مشارکت ثبت شد.
رستمی تأکید کرد: اکنون دغدغه اصلی مسئولان از جمله رئیس مجلس و رئیس‌جمهور این است که با توجه به افزایش قیمت کالاها، اعتبار خانوارها به گونه‌ای تأمین شود که قدرت خرید آن‌ها حفظ گردد. برای این منظور، روش‌های مختلف در حال بررسی است و با همکاری وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان برنامه و بودجه، شیوه نهایی در هفته جاری جمع‌بندی و به مردم اعلام خواهد شد.
