ناشران خواستار دریافت یارانه نشر هستند / پرداخت هزینه کپی رایت باید جدی شود

محمدتقی حق‌بین درباره مطالبات اهالی چاپ و نشر از نمایندگان مجلس دوازدهم، به این موضوع اشاره کرد که در حوزه فرهنگ و کتاب، در سراسر جهان رایج است که صنعت نشر از طریق اقدامات مختلفی مانند پرداخت هزینه تبادل رایت کتاب‌های برگزیده، حمایت شود. وی افزود که دولت‌ها و مجالس مختلف خریدهای اساسی از کتاب‌های تولید شده برای کتابخانه‌ها انجام می‌دهند و تعداد کتابخانه‌ها در کشورها به گونه‌ای است که می‌توانند بخش قابل‌توجهی از تولید یک نشر را در خود جذب کنند.

وی با بیان اینکه بخش عمده این حمایت‌ها از آثار جدی و عمومی است نه آموزشی و دانشگاهی، ادامه داد: این حمایت‌ها در حوزه کتاب‌های کودک و نوجوان و بزرگسال رایج است، اگر سرانه مطالعه در این جوامع بالاتر است به دلیل توجه خاص آن‌ها به حوزه کتابخانه‌های عمومی است، در ایران اگرچه کتابخانه‌های عمومی از یک گستردگی نسبی برخوردار هستند اما بودجه نهاد کتابخانه‌های عمومی، تکاپوی این حجم کتاب تولیدی در کشور را ندارد و مجلس باید به این بخش توجه ویژه داشته باشد.

وی با رد این نظریه که مردم ایران اهل مطالعه نیستند گفت: تعداد کتاب‌های چاپ شده بسیار زیاد است و اگرچه تیراژها اندک است، مردم خواستار کتاب‌های خوب هستند و نظریه‌ای که می‌گوید ایرانی‌ها اهل مطالعه نیستند، درست نیست. در این حوزه باید همه آمار و ارقام را کنار هم گذاشت تا به نتیجه واقعی دست پیدا کرد.

حق‌بین با اشاره به آمار چاپ کتاب‌های اول، تجدید چاپ و شمارگان کتاب، بیان کرد: اگر آمارهای مربوط به چاپ نخست، تجدید چاپ و شمارگان کتاب را کنار هم بگذاریم نشان می‌دهد، استقبال و علاقه از کتاب در میان جامعه ایرانی وجود دارد. مجلس شورای اسلامی با وجود اینکه در برنامه پنج‌ساله ششم توسعه حمایت‌هایی را برای حوزه نشر در نظر گرفته بود اما تحقق کامل پیدا نکرد؛ وزارت نیرو درباره مصرف برق و آب و شرکت ملی گاز درباره مصرف گاز واحدهای نشر و کتابفروشی هنوز اقدامات جدی انجام نداده‌اند.

به‌گفته این فعال حوزه نشر، در این حوزه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آیین‌نامه‌های مربوطه را به تصویب هیئت دولت رسانده است و طی چندین مرحله به شرکت آب، برق و گاز این موضوع را اعلام می‌کند اما آن‌ها هر بار به بهانه‌های مختلف از اجرای این قانون سر باز می‌زنند.

حق‌بین با بیان اینکه اجرایی شدن این قانون یکی از گلوگاه‌های مهمی است که در مجلس پیش رو باید پیگیری شود، عنوان کرد: اگر می‌خواهیم که صنعت نشر رشد کند، باید در این حوزه‌ها یارانه جدی اختصاص دهیم. هیچ وقت یک کتابفروشی را با سایر مشاغل نمی‌توان همسان دید، به همین دلیل است که توسعه ویترین کتابفروشی‌ها در کشور کُند است. آمارها نشان می‌دهد، سالانه چهار تا پنج هزار متر به فضای کتابفروشی‌های کشور افزوده می‌شود اما هنوز نسبت به مشاغل دیگر ضعیف است، در این زمینه نمایندگان مجلس باید به این نکات توجه کنند تا به کسب و کار حوزه فرهنگ کمک شود.

وی ادامه داد: کاغذ قیمت زیادی دارد اما با توجه به تولید داخل و توزیع به موقع و مرتب این کالای ضروری حوزه نشر در بازار و ثبات قیمت آن، می‌شود، ثبات را در قیمت کتاب مشاهده کرد، اما اگر نوسانات آن ادامه داشته باشد، ناشران با مشکلات جدی روبه‌رو می‌شوند.

وی با بیان اینکه مجلس و دولت باید چتر حمایتی خود را برای همه زنجیره صنعت نشر در نظر بگیرند، گفت: در نظام تعرفه‌ای برای تامین کاغذ، زینک، تجهیزات چاپخانه‌ها و صحافی‌ها در صنعت چاپ و نشر باید تمهیداتی اندیشید که این صنعت سرپا نگه داشته شود، فقط حوزه نشر این صنعت اهمیت ندارد، بلکه حوزه چاپ و لیتوگرافی و صحافی هم در آن تعیین‌کننده است.