نباید منظور از دولت فرهنگی، حذف نظام‌های نظارتی باشد
وزیر ارشاد گفت: برخی می‌گویند دولت فرهنگی می‌خواهیم و نه فرهنگ دولتی؛ نباید منظور از دولت فرهنگی، حذف نظام‌های نظارتی، پوششی و حمایتی در این زمینه باشد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست رونمایی از سند ملی «خواندن و ترویج مطالعه مفید» با حضور محمدمهد اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی, مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه های عمومی، میثم نیلی رئیس مجمع ناشران انقلاب اسلامی، کریمی رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران، محمد فروغی رئیس انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان، محمد هاشمی جانشین وزیر ارشاد، حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودک و نوجوان در نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور برگزار شد.
سیدباقر میرعبداللهی معاون برنامه ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات نهاد کتابخانه‌های در ابتدای این مراسم در سخنانی به مفاد سند ملی «خواندن و ترویج مطالعه» اشاره کرد.
مهدی رمضانی دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور در این مراسم در سخنانی گفت: برای اینکه این سند تدوین شود تلاش شد از فضای مرسوم سند‌نویسی فاصله بگیریم و همه عناصر در اجرا در سند نقش داشته باشند، شاید کمتر سند فرهنگی باشد که ما برای آن به سراغ وزارت راه رفته باشیم، تلاش شد از عناصر و ظرفیت‌های مردمی و مروجین هم در اجرای سند بهره ببریم.
وی افزود: یکی از موضوعات اساسی ترویج کتابخوانی بحث اتصال حوزه کتاب و کتابخوانی به مدارس بود، اتصال منطقی پایدار و علمی، رهبر انقلاب به زنگ کتابخوانی اشاره کرده بودند که در این سند به دقت مطرح شده است. بازنگری در تعاریف در موضوع خواندن نکته مهمی است که در این سند دیده شده است. ما تلاش کردیم از ظرفیت‌های مشورتی بهره ببریم حتما اشکالاتی وارد است، کارگروه هم این اختیار را دارد که برخی اشکالات احتمالی را برطرف کند.
رمضانی تصریح کرد: نکاتی که رهبر انقلاب در نمایشگاه کتاب سال جاری مطرح کردند، با توجه به مطالعه‌ای که پیشتر در مطالبات ایشان انجام شده بود، در سند دیده شده است و اگر نصف این سند هم اجرایی شود، اتفاقات خوبی رخ خواهد داد.
وی گفت: در دولت سیزدهم ما تلاش کردیم علاوه بر توجه به ساختار، کالبد و زیرساخت به نرم‌افزار و محتوا هم توجه شود این سند یکی از قراین این موضوع است.
حامد علامتی مدیرعامل کانون پرورش فکری کودک و نوجوان دیگر سخنران این نشست بود که در سخنانی گفت: ما در تدوین سند همکاری کردیم، ما خود را ملزم به عملیاتی کردن مفادی که در حوزه کودک و نوجوان در این سند وجود دارد، می دانیم برنامه‌های مختلفی برایش در نظر گرفته‌ایم و در قالب فعالیت‌های تابستانه وارد عرصه شدیم رجوع به ادبیات کهن و خوانش ادبایت کهن یکی از این برنامه‌هاست.
فرهانی عضو هیات علمی نهاد نیز در این مراسم در سخنانی گفت: با توجه به سابقه سند‌نویسی در کشور، مراتب تنظیم تدوین و نهایی شدن به خوبی در این سند طی شده است، اما یک نگرانی موجود این است که مانند سایر سندهای تنظیم شده و ابلاغ شده الزام‌آوری برای اجرا در متن سند نیست، البته در وظایف دبیرخانه اشاره شده است، اما برای اینکه بتوان از ظرفیت‌های سند نهایت استفاده را کرد، بحث الزام آوری و همکار‌ی‌های در سند را باید بیشتر مورد توجه قرار داد.
میثم نیلی رئیس مجمع ناشران انقلاب اسلامی نیز در این مراسم در سخنانی گفت: دوره درخشانی در عرصه فرهنگ طی شد، هم در بخش های زیرساختی، هم تشکیلاتی و هم محتوایی در وزارت ارشاد و ارکان مرتبط با آن بخصوص نهاد کتابخانه‌های. پیشرفت در این دوره ملموس بود و حرکت رو به جلو انجام شد، توجه مدیران دولتی و رئیس جمهور شهید و معاون اول کاملا مشهود و واضح بود و مورد توجه و تحسین صنف بود.
محمد فروغی رئیس انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان نیز در این مراسم در سخنانی گفت: سند دوم کامل‌تر است و نهادهای مرتبط با موضوع به خوبی دیده و درگیر شده‌اند، این نهادها در سند گذشته درگیر نشده و حد و حدود مشخص نشده است. این سند می‌تواند نهادها را درگیر کند. هر چند تضمینی وجود ندارد، اما خواسته های ما تضمین‌کننده اجرای این نهاد است.
وی ادامه داد: وظیفه ماست که در عملیاتی کردن این سند فعال باشیم انجمن ناشران کتاب کودک و نوجوان نیز کوشش کافی را در این زمینه خواهد کرد.
کریمی رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران نیز دیگر سخنران این مراسم بود که سند «خواندن و ترویج مطالعه مفید» را سند جامع و کاملی دانست و گفت: خواهش من این است که در خصوص انتخاب کتاب‌ها، به ناشر و شخص توجه نکنیم به محتوای کتاب توجه کنیم.
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این مراسم در سخنانی گفت: اولین گام در اجرای این سند، نوع رونمایی و اشاعه آن است؛ سند ملی خواندن و ترویج مطالعه مفید به صورت مکتوب ابلاغ شده است و حالا باید مطالبات آن را بیان کنیم. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: دستگاه‌های مسئول در این حوزه باید تکالیف خود را در قبال آن انجام دهند، در همین راستا 21 نهاد وظایفی را برعهده دارند که باید به آن جامه عمل بپوشانند. اسماعیلی با بیان اینکه دبیرکل نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور باید گزارشی سالانه در مورد میزان اجرای این سند ارائه کند، تاکید کرد: در صورتی که به سندی آن طور که باید، توجه نشود به صورت شایسته ای اجرا نمی شود. انشاالله این کار را دوستان با همت بلندی که دارند انجام دهند و عزیزانی که در آینده مسئولیت را برعهده می گیرند با مطالبه اهالی رسانه و صنوف این مسیر را دنبال کنند. وی افزود: اقدامات بسیار خوبی در مورد فعالیت های مربوط به کتاب انجام شده است و رهبر انقلاب از نهضت کتابخوانی سخن به میان آورده‌اند، این نهضت فراگیر است و باید الزامات آن رخ دهد. اسماعیلی با تاکید بر اینکه موضوع مصرف فرهنگی به شدت مورد توجه است، گفت: کشمکشی بین فرزندان و والدین در مورد کتابخوانی و استفاده کمتر از فضای مجازی جریان دارد؛ موظف هستیم در دولت زمینه‌های تغییر ذائقه فرهنگی را متناسب با اولویت‌ها و نظام ارزشی و هنجاری فراهم کنیم. وی با اشاره به مباحثی که در روزهای اخیر مطرح شده است افزود: برخی می‌گویند دولت فرهنگی می‌خواهیم و نه فرهنگ دولتی؛ نباید منظور از دولت فرهنگی، حذف نظام‌های نظارتی، پوششی و حمایتی در این زمینه باشد. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: در روزهای گذشته برخی از تشکل‌های هنری بیانیه‌ای صادر کردند مبنی بر اینکه در دوره جدید باید همه ممیزی‌ها برداشته شود و فلان مجموعه ارائه مجوز باید حذف شود.
تامین کتاب براساس نیاز جامعه در دستور کار قرار گیرد / تدوین «سند ملی خواندن» در کشوروزیر فرهنگ با تاکید بر اینکه اگر منظور از فرهنگ دولتی چنین رویکردی است، حتما تعبیر نادرستی به‌شمار می‌رود، تصریح کرد: خوب نیست که بر هنجارها، نظام ارزشی و قوانین بالادستی ایجاد شبهه کنیم. وی افزود: اساسا انقلاب اسلامی انقلاب فرهنگی است؛ باید برای فهم بهتر این موضوع نشانه‌شناسی کرد، شعارهای انقلاب، اماکن تظاهرات و تقویم زمانی انقلاب چه زمانی بوده است؟ مثلا در حوزه تقویم زمانی عاشورا، تاسوعا و اربعین شهدا مورد توجه بوده است که نشان‌دهنده فرهنگی بودن انقلاب است، رهبران این نهضت هم مرجعیت دینی و شبکه سازمان روحانیت دینی بوده اند. اسماعیلی افزود: امام راحل اصل نظام سیاسی و قانون اساسی را به رای گذاشتند و در کمتر از یکسال پنج انتخابات برگزار شد، نظام‌سازی مطابق رای مردم شکل گرفت و در 45 سال نظام ارزشی و هنجاری مرکب از قوانین، اسناد بالادستی و رویه‌ها شکل گرفته است. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: باید براساس این سابقه و روند صحبت کنیم البته اصلاح در ذات هر مجموعه پویایی قرار دارد، در این سه سال نزدیک به 79 بخشنامه را اصلاح و تکمیل کردیم و اساسا مقررات جدیدی را به تصویب نهادهای بالا دستی رساندیم؛ طبیعی است که نظام زنده و با نشاط با این میزان از تغییراتی که وجود دارد باید پویا باشد. وزیر فرهنگ گفت: اساسنامه وزارت فرهنگ مصوب دهه شصت است در حالی که در شرایط فعلی با مسائل جدیدی روبه‌رو هستیم و متناسب این مسائل جدید باید نظام مدیریتی را ارتقا دهیم اما این به معنای حذف اصول حاکم نیست؛ در دولت مردمی معتقد بودیم همه کارها باید در اختیار مردم قرار گیرد به همین دلیل گفتیم کارها در اختیار تشکل‌ها و صنوف باشد بر همین اساس زیرساخت ها را به گونه‌ای تنظیم کردیم تا بخش مردمی تقویت شود. وی با اشاره به اقداماتی که بر اساس همین رویکرد انجام داده است افزود: در حوزه هنری تشکلی هنری که در یکی از استان‌ها فعال بود سالانه 10 میلیون تومان برای حمایت دریافت می‌کرد ولی سال گذشته عنوان کردیم در هر استان برای حمایت از تشکل‌های هنری و فرهنگی به صورت متوسط تا یک میلیارد تومان اعتبار در نظر گرفته شود البته این بودجه با ساز و کاری شفاف در اختیار کنشگران قرار می‌گیرد. اسماعیلی ادامه داد: زمان آغاز به کار در وزارت فرهنگ بودجه این وزارتخانه 1200 میلیارد تومان بود اما امروز این عدد به 20 هزار میلیارد تومان رسیده است؛ دولت فرهنگی یعنی دولتی که اولویتش فرهنگ و تقویت زیرساخت باشد نه دولت فرهنگی با خوانش استعماری به معنای رهاسازی مطلق که مغایر با نظریه دولت دینی است و حتما در خارج از کسوت وزارت نیز باید از این مسیر دفاع و نظریه آن را تقویت کنیم. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: باید با تجربیاتی که دوستان متخصص و متعهد ما به دست آوردند نظریه دولت دینی در حوزه حکمرانی فرهنگی را ارتقا بخشیم و ادبیات آن را تقویت کنیم. دولت فرهنگی یعنی مسئول دولت شخصیت معتبر فرهنگی قرار دارد و معتقد است با اصلاح فرهنگ سایر مشکلات حل می‌شود.