نخستین روز بدون فوتی کرونا

ویروس کرونا از 30 بهمن 1398 وارد کشور شد و تا آنجا پیش رفت که در تابستان 1400 با شیوع جهش دیگری از کرونا به نام دلتا، مرگ بیش از 700 نفر در یک روز در دفتر روزهای سیاه کرونایی کشور ثبت شد. سویه‌ای که از دیگر واریانت‌های کرونا قوی‌تر بود و حتی کودکان را گرفتار کرد. در این میان هر چند واکسن‌های خارجی کرونا وارد کشور شده بود، اما کم بودن تعداد این واکسن‌ها در مقابل متقاضیان منجر به تشکیل صف‌های طولانی برای تزریق واکسن شده بود. براساس گزارش «ایرنا»، تا زمان دولت دوازدهم حدود 22 میلیون نفر دز اول و دوم را تزریق کردند که این میزان نتوانست سدی برای مقابله با دلتای افسارگسیخته ایجاد کند. در نهایت با تغییر دولت و بازشدن راه‌های ورود واکسن‌های خارجی به کشور، آمار تزریق واکسن به تدریج بالا رفت و مرگ کرونایی و موارد ابتلا در سراشیبی قرار گرفت. تا آنجا که سرانجام روز 12خرداد ماه سال جاری تعداد مرگ کرونایی به صفر رسید و آمار مبتلایان رسمی نیز دو رقمی شد. آخرین بار 7 اسفند98، تعداد مبتلایان روزانه کرونا در کشور دو رقمی بود. اما اینکه می‌توان چنین رویدادی را جشن گرفت، پرسشی است که کارشناسان وزارت بهداشت به آن پاسخ منفی می‌دهند.

هنوز در مرحله پاندمی هستیم

درهمین ارتباط حمید سوری، اپیدمیولوژیست و رئیس کارگروه بهداشت و پیشگیری قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا، در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به لزوم طی کردن 4 مرحله برای ریشه‌کنی کرونا، گفت: موضوع مشخص، این است که هنوز در مرحله پاندمی هستیم؛ در شرایط فعلی باید هوشیاری خودمان را حفظ کرده و اپیدمی را تمام شده تلقی نکنیم و دچار خوش‌بینی‌های کاذب نشویم. سوری درباره وضعیت کرونا در کشور گفت: اگر بخواهیم فقط بر پایه بستری و مرگ‌ومیر به وضعیت اپیدمی نگاه کنیم، اپیدمی نه تنها در کشور ما، بلکه در همه جهان روند کاهشی معناداری داشته است که من نام آن را آتش‌بس یک‌طرفه ویروس علیه جامعه بشری گذاشته‌ام. سوری ادامه داد: درباره سرانجام اپیدمی کرونا هم سناریوهای مختلفی در سطح مجامع علمی مطرح است؛ یک سناریو این است که خوش‌بینانه تصور کنیم که اپیدمی خاتمه یافته و ضعیف شده و به تدریج به سمت آندمیک و فصلی شدن می‌رود. سناریوی دیگر این است که ویروس ضعیف شده، شدت بیماری‌زایی پایین آمده و دیگر شاهد اوج مرگ‌ومیر، بستری و بیماری شدید مانند قبل نخواهیم بود، اما ویروس همچنان در گردش است و بیماری به صورت خفیف یا بدون علامت در موارد محدود ادامه خواهد داشت. هرچند آمارهای موجود جهان نشان می‌دهد که حتی به لحاظ مرگ، بستری و ابتلا حدود 50 کشور دنیا مجددا روند خیزشی و افزایشی پیدا کرده‌اند که این نگرانی را تشدید می‌کند و بعید به نظر می‌رسد سناریوی دوم یا اول حاکم باشد. وی افزود: در چند هفته اخیر هم در کشور ما مرگ‌های‌مان کاهش یافته، اما باید توجه کرد که ما هم فقط مرگ‌های تایید شده را در آمار رسمی می‌بینیم.

سوری در ادامه گفت: معتقدم ضمن اینکه باید از کاهش مرگ‌ومیر، بستری و ابتلای ناشی از کرونا خوشحال باشیم، اما باید توجه کرد که این تغییرات نتیجه واکسیناسیون به عنوان مهم‌ترین اقدام موثر در کشور بوده است. کما اینکه هنوز واکسیناسیون جمعیت انبوهی شامل حدود 20 تا 30 میلیون نفر در کشورمان کامل نشده و طبیعتا در برابر ابتلا به کرونا حساس هستند. در عین حال هیچ تضمینی نیست که روند تضعیف ویروس ادامه داشته باشد. وی در بخش دیگری از سخنانش گفت: برای اینکه بیماری را به مرحله ریشه‌کنی برسانیم، معمولا باید چهار مرحله طی شود که شامل کنترل بیماری، حذف بیماری، ریشه‌کنی و خاموشی بیماری است. کنترل به این معناست که اپیدمی را به گونه‌ای مدیریت کنیم که تمام موارد ابتلا و مرگ قابل کنترل و پیگیری باشد. مرحله بعد این است که بتوانیم مرگ‌ومیرها را به صفر رسانده و به روز را در حداقل ممکن نگه داریم. مرحله سوم این است که دیگر پیک و نوسانی نداشته باشیم و طی دو دوره بیماری که بالغ بر 28 روز است، پیک جدیدی نداشته باشیم و در مرحله آخر هم این است که در دو دوره بیماری هیچ مورد جدیدی از ابتلا به بیماری را نداشته باشیم. ما هنوز در این فازها قرار نداریم و هنوز گسترش بیماری را در جامعه به صورت عمومی و اجتماعی شاهدیم. اگر موفق شویم که مرحله کنترل را طی کنیم، وارد مراحل بعدی می‌شویم.

سوری با بیان اینکه در حال حاضر ما وارد مرحله کنترل شده‌ایم، اما هنوز نتوانسته‌ایم بیماری را به‌طور کامل کنترل کنیم، گفت: همان‌طور که گفتم شرایط فعلی یک آتش‌بس یک‌طرفه است. در حال حاضر بیماری‌یابی ما ضعیف است، بیماریابی فعال نداریم، بسیاری از افراد مبتلا اصلا ثبت و گزارش نمی‌شوند، میزان تست‌های‌مان برای سنجش وضعیت بیماری بسیار کم است، نمی‌دانیم که سطح ایمنی جامعه چقدر است و... بنابراین سوالات بدون جواب بسیاری داریم که می‌تواند موجب گمراهی در قضاوت شود. وی درباره آندمیک شدن بیماری و ویژگی‌های آن نیز گفت: وقتی می‌گوییم بیماری در جامعه آندمیک شده که بیماری شیوع نسبتا ثابت، با نوسانات جزئی در طی زمان و مکان مشخص و تعریف‌شده داشته باشد. این هم صرفا براساس مرگ‌ومیر نیست، بلکه بر پایه میزان ابتلا است، زیرا مرگ‌ومیر به‌شدت بیماری وابسته است و نمی‌تواند درباره حضور عامل بیماری‌زا در جامعه اظهارنظر کند. بنابراین باید بدانیم که چه نسبتی از جامعه ما هنوز نسبت به بیماری حساس هستند، وضعیت تغییرات ژنتیکی ویروس را پیگیری کنیم و بدانیم که وضعیت ابتلای در گردش در جامعه چقدر است. ما در کشورمان نظام مراقبت ژنومیک نداریم تا بدانیم که تغییرات ژنومیک در جامعه ما به صورت سیستماتیک چگونه است. بنابراین از این موارد اطلاعات نداریم.

امتناع 14میلیون نفر از تزریق واکسن

ازسوی دیگر سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا گفت: هنوز 14 میلیون نفر از جمعیت هدف کشور، حتی یک دز واکسن کرونا نزده‌اند. به گزارش خبرگزاری فارس، عباس شیراوژن، در گفت‌وگوی ویژه خبری، با اعلام اینکه تکمیل چرخه واکسیناسیون نقش مهمی در کاهش مرگ و میرهای کرونایی دارد، از مردم خواست برای دریافت واکسن خود اقدام کنند.

ادامه آمار دورقمی ابتلا

اما بنابر اعلام وزارت بهداشت طی شبانه‌روز گذشته 53 مبتلا به کرونا شناسایی و 20 نفر از آنها بستری شدند. روز 14خرداد نیز پس از 28ماه میزان موراد ابتلا دو رقمی شد که براساس گزارش وزارت بهداشت 64 بیمار جدید مبتلا به کووید -19 در کشور شناسایی و 13 نفر از آنها بستری شدند. درهمین حال طی 24ساعت گذشته 3 بیمار جان خود را از دست دادند. به این ترتیب اگرچه روز12خرداد میزان مرگ‌های کرونایی صفر شد، اما پس از آن این روند مجدد سینوسی شد و روز 13خرداد ماه شاهد سه مرگ کرونایی و روز 4خرداد نیز 7 نفر دیگر بر اثر ابتلا به کرونا جان باختند. بررسی هفتگی وضعیت موجود کرونا در کشور نیز در هفته اول خرداد ماه نشان می‌دهد که تعداد موارد سرپایی مثبت شناسایی شده در کشور در هفته اخیر 1162نفر، تعداد موارد بستری جدید در کشور 319 نفر و تعداد فوتی‌ها در هفته اخیر در کشور 29 نفر بوده است. همچنین بنابراعلام وزارت بهداشت تاکنون 64میلیون و 552 هزار و 393 نفر دز اول، 57 میلیون و 870 هزار و 337 نفر دز دوم و 27 میلیون و 567 هزار و 581 نفر، دز سوم واکسن کرونا را تزریق کرده‌اند. همچنین مجموع واکسن‌های تزریق شده در کشور به 149 میلیون و 990 هزار و 311 دز رسیده است. در همین حال بنابر اعلام وزارت بهداشت از وضعیت رنگ‌بندی کرونایی شهرهای کشور هیچ شهری در وضعیت قرمز و نارنجی قرار ندارد و شمار شهرهای آبی نیز افزایش داشته است.