نخستین سند دخل‌وخرج دولت ملی از نمای نزدیک / اصلاحات ساختاری؛ شاه‌بیت ردیف‌های بودجه‌ای
سند دخل‌وخرج دولت سیزدهم برای سال 1401 فردا در حالی از سوی رئیس‌جمهور به مجلس شورای اسلامی تقدیم می‌شود که پیش‌تر برخی از نمایندگان درباره تحولات بزرگ و مهم این بودجه مطالبی را عنوان کرده بودند.
حجت الاسلام علیرضا سلیمی در گفت‌وگو با میزان، در توضیح ارائه لایحه بودجه 1401 از سوی دولت به مجلس گفت: طبق اعلامی که معاون پارلمانی رئیس جمهور داشتند و رئیس مجلس هم بر آن اشاره کردند، بودجه سال 1401 انشالله فردا به صحن علنی ارائه خواهد شد.
این نماینده مجلس اظهارداشت: پس از ارائه بودجه 1401، مجلس این سند را منتشر و بین نمایندگان توزیع خواهد کرد.
سلیمی بیان داشت: در ادامه، جلسات مجلس برای پیگیری بودجه 1401 در مجلس شکل خواهد گرفت.
اصلاحات بودجه‌ای
در حالی بودجه 1401 قرار است فردا به مجلس شورای اسلامی ارائه شود که پیش‌تر از سوی دولت گفته شده بود، این بودجه با در نظر گرفتن اصلاحات ساختاری به مجلس تقدیم می‌شود.
عضو هئیت رئیسه مجلس شورای اسلامی درباره اصلاحات در نظر گرفته در بودجه 1401 به خبرنگار میزان می‌گوید: دولت به ما اعلام کرده که بودجه سال 1401 بدون کسری بودجه بسته شده است. همچنین ما مطلع شدیم که تعداد ردیف‌های بودجه نسبت به گذشته کم شده و یک بودجه شسته و رفته‌تری را تقدیم مجلس خواهد کرد.
محسن زنگنه، رئیس «کمیته اصلاح ساختار بودجه» کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در همین زمینه پیش‌تر به خبرنگار میزان گفته بود؛ دیدگاه و نقطه نظرات مجلس پیرامون اصلاح ساختار بودجه به دولت منتقل شده است و به نوعی جلسات در رابطه با اصلاح ساختار بودجه بین مجلس و دولت مشترک بوده است.
رئیس «کمیته اصلاح ساختار بودجه» کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: به اعتقاد بنده امسال در بودجه اتفاقات بزرگی رقم خواهد خورد. همچنین حداقل 30 الی 40 درصد بودجه سال 1401 با در نظر گرفتن اصلاحات به مجلس ارائه خواهد شد.
بودجه سالیانه در مجلس چگونه بررسی می‌شود؟
پس از ارائه پیشنهادات نمایندگان درباره این لایحه، مجلس کمیسیونی برای بررسی تخصصی‌تر این لایحه تشکیل خواهد داد. در گزارش زیر با مراحل بررسی بودجه سالیانه آشنا می‌شوید.
ماده 182 آئین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در خصوص تصویب بودجه سالانه کل کشور توسط نمایندگان تصریح می‌کند: دولت موظف است لایحه بودجه سالانه کل کشور را حداکثر تا پانزدهم آذرماه هر سال به مجلس تسلیم کند. نحوه رسیدگی به لایحه بودجه، یک شوری خواهد بود و ترتیب رسیدگی به شرح ذیل است:
1- نمایندگان مجلس از زمان چاپ و توزیع لایحه بودجه سالانه کل کشور و پیوستها و سوابق آن تا مدت ده روز می‌توانند پیشنهادهای خود را به کمیسیونهای تخصصی مجلس تقدیم نمایند.
2- کمیسیونهای تخصصی موظفند حداکثر تا پانزده روز پس از چاپ و توزیع لایحه، گزارش خود را به کمیسیون تلفیق تقدیم نمایند.
3- کمیسیون تلفیق موظف است حداکثر ظرف پانزده روز پس از پایان مهلت گزارش کمیسیون تخصصی، ضمن رسیدگی به گزارش کمیسیونهای تخصصی گزارش نهائی خود را تنظیم و به مجلس شورای اسلامی تقدیم نماید. مهلت رسیدگی کمیسیون تلفیق حداکثر تا پانزده روز با موافقت هیئت رئیسه قابل تمدید می‌باشد.
4- در جلسه علنی، پس از رسیدگی به کلیات بودجه و تصویب آن، به پیشنهادهای مربوط به درآمد‌ها و سایر منابع تأمین اعتبار بودجه عمومی دولت رسیدگی و سقف آن به تصویب خواهد رسید. پس از آن پیشنهادهای مربوط به تبصره‌ها و ردیف‌ها رسیدگی می‌شود.
تبصره 1- در جلسه علنی، تنها پیشنهادهایی که توسط نمایندگان وکمیسیونها در زمان مقرر دریافت و به چاپ رسیده، مشروط به عدم مغایرت با قانون برنامه، قابل طرح می‌باشد. پیشنهادهایی که منبع درآمد مشخصی نداشته باشد قابل طرح نخواهد بود و پیشنهادهایی که مازاد بر سرجمع نباشد زمانی قابل طرح است که ردیف مشخص جایگزین را معین نماید. تشخیص موارد مذکور با رئیس جلسه خواهد بود.
تبصره 2- نحوه رسیدگی به متمم، اصلاحیه‌های بودجه و سایر مواردی که در این ماده پیش بینی نشده طبق مقررات معمول در این آیین نامه خواهد بود.
تبصره 3- کمیسیون موظف است گزارش خود را ارائه کند و گزارش مسکوت‌ماندن از کمیسیون تلفیق پذیرفته نیست. چنانچه گزارش کمیسیون مبنی بر رد کلیات لایحه باشد و در مجلس نیز کلیات لایحه به تصویب نرسد، مراتب به دولت اعلام می‌شود تا حداکثر ظرف مدت دو هفته لایحه را اصلاح و به مجلس ارائه کند و اگر کلیات لایحه به تصویب مجلس برسد، به کمیسیون تلفیق اعاده می‌شود تا ظرف مدت پانزده روز گزارش جدید را به مجلس تقدیم کند.
نکته‌ای که باید در خصوص جلسات بررسی لایحه بودجه در صحن علنی به آن اشاره کرد این است که جلسات مجلس برای رسیدگی به بودجه سالانه باید بلاانقطاع در کلیه ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمی، حداقل روزی چهار ساعت دایر باشد و تا موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رأی مجلس اخذ نشده است از دستور خارج نمی‌شود.
همچنین به نظر می‌رسد حجم فروش نفت روزانه یک میلیون و 200 هزار بشکه با قیمت هر بشکه 60 دلار در نظر گرفته شده است.
از دیگر موارد مهم بودجه 1401 افزایش اختیارات استانداران در نحوه هزینه بودجه‌های تخصیصی است و بناست یک صندوق سرمایه گذاری در استان‌های شکل گیرد.
به هر صورت باید منتظر ماند و دید که فردا چه لایحه‌ای از پاستور به بهارستان می‌رود.
