نرخ سود تسهیلات برای تولید به‌صرفه نیست
شهرام شیرکوند - پژوهشگر صنعت
بی‌تردید توانمند شدن تولیدکنندگان ایرانی نسبت به رقبای خارجی یکی از مهم‌ترین رویکردهای اقتصاد کشور است. برای تقویت تولید ملی باید شرایط مساعدی برای تولیدکنندگان ایجاد کرد و آنان را برای حضور در بازارهای جهانی توانمند ساخت. استفاده از ظرفیت واحدهای تولیدی می‌تواند تحولی بزرگ در اقتصاد کشور ایجاد کند که این امر مستلزم کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی برای واحدهای تولیدی است. زمانی که شرایط برای تولید و کار در کشور مهیا باشد، اشتغالزایی افزایش و بحران‌های اجتماعی کاهش خواهد یافت. اعطای تسهیلات بانکی ارزانقیمت به تولیدکنندگان، استمهال بدهی‌های معوقه و کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی برای بخش‌های تولیدی می‌تواند نخستین گام عملی دولت برای رشد تولید و توسعه اقتصادی باشد و به توانمند شدن کشور در عرصه اقتصاد کمک شایانی کند و شرایط مساعد و مناسبی را برای تولیدکنندگان داخلی فراهم آورد.
نرخ سود تسهیلات فعلی برای تولیدکنندگان در بسیاری از بخش‌ها به‌صرفه نیست و سودی که بانک‌ها بابت تسهیلات از تولیدکنندگان دریافت می‌کنند با سودی که تولیدکنندگان در قبال تولید خود دریافت می‌کنند همخوانی ندارد و از سویی دسترسی دشوار به تسهیلات بانکی برای بخش صنعت از دیگر چالش‌های این بخش است؛ بنابراین از اساسی‌ترین اقدامات در راستای حمایت از تولیدات داخلی، کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی است که موجب کاهش هزینه تمام‌شده، افزایش تقاضا برای خرید کالای داخلی، رونق اقتصادی و افزایش اشتغالزایی خواهد شد و این روش یکی از روش‌های تایید شده در اقتصاد کلان است که توجیه نظری نیز دارد.
نرخ سود بانکی از ابزارهای کارآمد سیاست‌های پولی است که برای تحرک اقتصاد و تولید در قالب سیاست انبساطی یعنی تزریق نقدینگی به اقتصاد در حالت رکود یا برعکس کم کردن حجم نقدینگی در شرایط اقتصاد تورمی و نابسامانی‌های ناشی از حجم زیاد پول به‌کار می‌رود. با کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی، سرمایه‌های سرگردان جذب بخش‌های تولیدی خواهد شد و به این ترتیب هزینه‌های تولید تا حدود زیادی کاهش خواهد یافت و در نتیجه تورم کمتر می‌شود و در نهایت زمینه‌های رقابت کالاهای تولید داخل در بازارهای جهانی فراهم می‌آید.
در کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی، رونق تولید به‌ویژه تولید نوآورانه از اهمیت خاصی برخوردار است. پایین بودن هزینه سرمایه و اعتبارات و تسهیلات بانکی یکی از عواملی است که در ترغیب صاحبان سرمایه به سرمایه‌گذاری در بخش تولید نقش موثری دارد و آنها را تشویق می‌کند تا از منابع بانکی برای سرمایه‌گذاری استفاده کنند.
یکی دیگر از مهم‌ترین مشکلات مطرح در مسیر رشد تولید دانش‌بنیان‌ها توزیع نامناسب اعتبارات و منابع بانکی بین متقاضیان وام و تسهیلات اعتباری است. مهم‌تر از محدودیت‌های اعطای تسهیلات، نرخ بالای سود بانکی است که باعث شده، هزینه پول برای تولیدکننده بالا تمام شود؛ بنابراین موانع به هر نحوی که شده باید از سر راه تولید برداشته شود و حمایت از طرح‌ها و پروژه‌های توسعه‌ای دانش‌بنیان، کسب‌وکارهای نوپا و دانش‌محور در اولویت برنامه‌های اقتصادی قرار گیرد. در همین راستا و برای توسعه تولید داخلی، بخش‌های قانون‌گذاری و اجرایی کشور باید در جهت حمایت مالی از تولید داخلی، هر نوع تسهیلات و امکاناتی را برای بخش‌های تولیدی کشور فراهم کنند، زیرا در عصری که همه چیز در حال تغییر و تحول است و رقبا همواره در پی توسعه سهم بازار داخلی و خارجی خود از طریق کسب مزیت رقابتی هستند، توجه به تولید نوآورانه به عنوان یکی از راهکارهای افزایش مزیت رقابتی در محیط کسب‌وکار امری اجتناب‌ناپذیر است.