نصب دوربین در کلاس‌های درس؛ آری یا نه؟

بودن چشم ناظری به نام دوربین مدار بسته که باید برای ارتقای امنیت و نگهداشت بهینه فضا و تجهیزات مدرسه استفاده شود سبب خواهد شد که امنیت روانی معلم و دانش آموز در کلاس درس محدود شود فضای گفت و گو و رشد تفکر انتقادی در دانش آموزان تحت کنترل گری قرار می‌گیرد و هراس در فضای گپ و گفت مباحث کلاسی نیز اجازه ابراز نظر را در دانش آموزان محدود کند.

در بحث نصب دوربین سریع برای موجه نشان دادن آن سریع به سراغ آموزش و پرورش تطبیقی می رویم و از کشورهایی مانند چین نام می‌بریم که برای نظارت بر فرایند آموزش از نصب دوربین در کلاس های درس بهره می‌برند یا از آمریکا می‌گویم که بودن دوربین را به جهت کنترل خشونت در مدارس قانونی می‌داند؛ اما لحظه ای با خود فکر نمی‌کنیم که آموزش و پرورش ما با آن فاصله کیفی با کشورهای نام برده چرا تلاش نمی‌کنیم از روش های دیگر جهت ارتقای کیفیت نظام آموزشی بهره ببریم تا نصب دوربین، یا اینکه شدت خشونت کلامی یا تنبیه بدنی در کشور ما به اندازه آمریکا است که در سال 2024 بیش از 320 مورد تیراندازی در مدرسه‌های این کشور را ثبت کرد که در سه دهه اخیر بالاترین میزان بوده است که بخواهیم از دوربین به عنوان بازدارندگی استفاده کنیم؟

اینکه این مقاومت در معلمان و دانش آموزان برای نصب دوربین در کلاس درس ایجاد شده است علاوه بر عدم ضرورت آموزشی و تربیتی آن ناشی از نظارت‌های آسیب‌زا در کشور است هر جایی که نظارت به اعتماد مردم آسیب زده، مقاومت نیز ایجاد شده است.

کلاس درس چهار دیواری معلم است. معلم نیز مانند دیگر کارکنان دولت باید در حریم حرفه ای خود آزادی عمل داشته باشد. در ادارات دیگر نیز این حریم حفظ شده است وحتی برای جلوگیری از پرخاشگری بر علیه کارمندان به در و دیوار ادارات ماده 609 قانون مجازات اسلامی نصب شده است. اگر هدف از نصب دوربین نظارت است باید به دنبال روش های جایگزین بود که اعتماد سازی ایجاد شود اگر قرار باشد اینگونه عمل کردن با توجه به پس زمینه ذهنی همکاران که نظارتی در کار نیست و هدف کنترل گری همکاران و دانش آموزان است علاوه بر اینکه اعتماد را خدشه دار می‌کند مقاومت مدنی را هم در مقابل آن ایجاد خواهد کرد و چالش های بعدی را نیز برای نظام آموزشی ما به همراه خواهد داشت.

عاقلانه ترین کار برای تصمیم گیری در این زمینه برآورد هزینه ها و سود ناشی از این تصمیم با تکیه بر خردمندی و دوری از افزودن چالش جدید بر چالش های موجود در نظام اجتماعی است و باید اثرات سوء این تصمیم علاوه بر نظام آموزشی در نظام سیاسی و اجتماعی نیز مورد بررسی قرار گیرد.