نمایش توانایی مهندسان ایرانی در «اومااویا»/ صادرات خدمات فنی_مهندسی خنثی کننده تحریم

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: پروژه چند منظوره «اومااویا» در سریلانکا یکی از ابرپروژ‌های این کشور است که تمام مراحل ساخت آن توسط یک شرکت ایرانی انجام شده و در اردیبهشت ماه امسال با حضور مقامات ایرانی و سریلانکایی، به بهره‌برداری خواهد رسید. این مگا پروژه در 230 کیلومتری شهر کلمبو، پایتخت سریلانکا، قرار دارد و یکی از مهم‌ترین طرح‌های صادرات فنی مهندسی ایران است که شرکت فرآب پیمانکاری آن را به عهده گرفته است.

براساس آمار‌ها ایران در سال گذشته یک میلیارد و 292 میلیون دلار صادرات خدمات فنی مهندسی داشته که از این مقدار 600 میلیون دلار مربوط به صنعت آب و برق بوده است. این رقم نشان می‌دهد که 70 درصد از کل صادرات خدمات فنی مهندسی مربوط به این حوزه می‌باشد.

در شرایطی که ایران تحت تحریم‌های ظالمانه از سوی دولت‌های غربی قرار گرفته است، صادرات خدمات فنی مهندسی یکی از بهترین راهکار‌هایی است که می‌توان به وسیله آن درآمدزایی کرده و ارز قابل توجهی را وارد کشور کرد. براساس اطلاعات، شرکت‌های مهندسی کشور، ظرفیت صادرات 30 میلیون دلاری خدمات فنی مهندسی در سال را دارند. اما در شرایط کنونی سالانه یک میلیون دلار خدمات صادر می‌شود که بخش عمده آن نیز در حوزه صنعت آب و برق است. با توجه به اینکه این صنعت از ظرفیت بالایی برای صادرات خدمات فنی مهندسی دارد، باید اقدامات بیشتری جهت تحقق این هدف صورت گیرد. توان فنی و مهندسی کشور در حوزه ابزار‌های مدیریت منابع آب از جمله شبکه آبیاری زهکشی، تونل‌ها و سدسازی نیز 100 درصد است و ایران در بین 4 کشور برتر جهان در این حوزه قرار دارد. ایران در حال حاضر جایگاه نخست صادرات خدمات فنی مهندسی در جهان را در اختیار دارد و به گفته علی اکبر محرابیان وزیر نیرو صادرات خدمات فنی و مهندسی و دانش‌بنیان توسط شرکت‌های فعال در صنعت آب و برق به مقصد بیش از پنجاه کشور جهان، در حال انجام است و 701 هزار نفر از مهندسان ایرانی در آن مشارکت دارند. ایران در حال حاضر در میان 5 کشور برتر سازنده توربین نیروگاهی جهان قرار دارد و توانایی 91 درصدی بومی‌سازی قطعات مورد نیاز صنعت نیروگاهی را به دست آورده است. ساخت سد چند منظوره و تمام ایرانی اومااویا در سال 2016 توسط شرکت ایرانی فرآب به عنوان پیمانکار پروژه آغاز شد و تمام مراحل آن اعم از ساخت، نظارت و مشاوره توسط شرکت فرآب، اجرا صورت گرفته است. در این پروژه آب مازاد رودخانه‌های اومااویا و ماهاتوتیلا که در استان اووا قرار دارند، به منظور توسعه کشاورزی به منطقه کم آب این مناطق منتقل می‌شود. انتقال سالیانه 145 میلیون مترمکعب آب به این مناطق موجب رونق کشاورزی در 5000 هکتار زمین، می‌شود. همزمان با تحقق این هدف دو واحد نیروگاهی زیرزمینی هر یک به ظرفیت 60 مگاوات، ایجاد شده است و تونل اصلی به طول 15.3 کیلومتر، آب سد‌ها را به نیروگاه منتقل خواهد کرد.

خط انتقال برق فشار قوی 132 کیلوولت به طول 22.7 کیلومتر که برق تولیدی نیروگاه اوماویا را به پست‌های برق مونراگله و بادوله متصل کرده و از این طریق به شبکه سراسری سریلانکا متصل می‌شود. این پروژه از نظر اجرای 24 کیلومتر تونل با دو دستگاه TBM بدون دسترسی میانی در شرایط بسیار سخت زمین شناسی و وجود جریان‌های آبی پرفشار، حفاری یکی از بلندترین شفت‌های (تونل ها) عمودی دنیا در نیروگاه‌های آبی به طول 618 متر، اجرای پوشش فلزی شفت عمودی به وزن تقریبی 1000 تن به صورت معلق و نصب و احداث نیروگاه در حفره و فضا‌هایی در عمق 750 متری زمین که به آن مقار می‌گویند، جزو پروژه‌های منحصربه‌فرد مهندسی محسوب می‌شود. همچنین هزینه اجرای این پروژه 500 میلیون دلار بوده که توسط سریلانکا تامین و به صورت کامل به شرکت پیمانکار ایرانی پرداخت شده است. این پروژه تا فروردین امسال پیشرفت 99.75 درصدی را پشت سر گذاشته است و اردیبهشت امسال با حضور روسای جمهور دو کشور افتتاح خواهد شد. پروژه ساخت سد و نیروگاه اوا اویا در بین چهار پروژه منتخب نهایی در بخش پروژه‌های 50 تا 500 میلیون یورویی در سال 2020 میلادی قرار گرفت. ارزیابی پروژه‌ها بر اساس شاخص‌هایی، چون احجام عملیات پروژه، رعایت اصول ایمنی، نقش پروژه در غلبه بر مشکلات و کاهش آلایندگی و حفظ محیط زیست و دستاورد‌ها و نوآوری‌های خاص پروژه، صورت گرفته است.