نمونه‌های تاریخی نادیده گرفتن دستورات تیمی در فرمول یک
در دنیای پرتنش و سرعت‌گیر فرمول یک اطاعت از دستورات تیمی همیشه بدیهی نیست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، با توجه به تصمیم اسکار پیاستری مبنی بر اجازه دادن به لاندو نوریس برای عبور در گرندپری مونتزا، مرور خاطراتی از رانندگانی که کمتر حاضر به تبعیت از دستورات تیمی و کمک به هم‌تیمی‌های خود بوده‌اند، جالب و آموزنده به نظر می‌رسد.
یکی از وقایع برجسته در گرند پری ایتالیا، ماجرای غیرمعمول تغییر جایگاه بین دو راننده مک‌لارن بود. پس از آنکه پیاستری به دلیل تأخیر مکانیک در پیت‌استاپ جایگاه دوم خود را از دست داد، به او دستور داده شد جایگاهش را به نوریس بازگرداند؛ درخواست غیرمنتظره‌ای که پیاستری بدون هیچ مخالفتی پذیرفت، موضوعی که امروز به ندرت در دنیای فرمول یک دیده می‌شود.
با این پیش‌زمینه، بد نیست به موارد شاخصی بپردازیم که رانندگان در طول تاریخ فرمول یک حاضر به اطاعت از دستورات تیمی نشده‌اند و ترجیح داده‌اند منافع شخصی یا رقابت خود را بر منفعت تیم مقدم بدانند.
مکس فرستاپن پر سروصداترین نمونه از این دست در سال 2022، گرندپری سائوپائولو بود. در آن زمان فرستاپن قهرمانی جهان را قطعی کرده بود و هم‌تیمی‌اش سرخیو پرس در انتهای فصل با شارل لکلرک برای رتبه دوم رقابت داشت. در دقایق پایانی مسابقه، مکس در رده ششم پشت فرناندو آلونسو مانده بود و پرس در رده هفتم قرار داشت. مهندس مسابقه، جیانپیرو لامبیاس از فرستاپن خواست تا به پرس اجازه عبور بدهد تا امتیازهای بیشتری کسب کند اما مکس امتناع کرد و تنها به این جمله بسنده کرد که دلایلی برای این کار دارد. گفته می‌شود فرستاپن از نیت پرس در مسابقه موناکو مطلع بود، جایی که پرس عمداً خودرو را چرخاند تا به نفع خودش عمل کند. با این حال، این امتیازهای اضافی نیز به کمک پرس نیامد و او در مسابقه نهایی ابوظبی به مقام سوم بسنده کرد و سه امتیاز از لکلرک عقب ماند.
فرستاپن پیش از این نیز در سال 2015، زمانی که برای تیم تورو روسو مسابقه می‌داد، دو بار از اطاعت از دستور تیمی مبنی بر دادن مسیر به کارلوس ساینس سرپیچی کرد تا بتواند با خودروهای رقیب رقابت کند.
لوئیس همیلتون در پایان فصل 2016، همیلتون در شرایطی قرار داشت که می‌توانست با همکاری تیم، شرایط قهرمانی هم‌تیمی‌اش نیکو روزبرگ را دشوار کند. در گرندپری ابوظبی، همیلتون پیشتاز مسابقه بود و روزبرگ دوم بود، اما لوئیس از سرعت خود کاست و عمداً نیکو را پشت سرش نگه داشت تا فرستاپن و سباستین فتل بتوانند به او حمله کنند. تیم مرسدس به همیلتون دستور داد سرعتش را افزایش دهد اما او این دستور را نادیده گرفت. این رفتار در حالی بود که قهرمانی تیمی مرسدس از پیش قطعی شده بود و این جدال صرفاً میان دو راننده برای کسب عنوان قهرمانی فردی بود. نهایتاً روزبرگ مقام دوم را حفظ کرد و قهرمان جهان شد.
در سال 2014 نیز در گرندپری مجارستان، همیلتون اجازه نداد روزبرگ از او عبور کند، با این که مهندس تیم چندین بار این درخواست را مطرح کرد. در نهایت، این موضوع باعث شد روزبرگ نتواند بهترین نتیجه ممکن را کسب کند.
همچنین در سال 2007، زمانی که همیلتون تازه وارد تیم مک‌لارن شده بود، در تعیین خط مجارستان از دستور تیم مبنی بر اجازه دادن به فرناندو آلونسو سرپیچی کرد. این مسئله باعث بروز تنش‌های تیمی و جریمه شدن آلونسو شد اما همیلتون توانست پول پوزیشن آن مسابقه را به دست آورد.
فیلیپه ماسا در گرند پری مالزی 2014، ماسا در مقابل دستور تیم برای دادن مسیر به هم‌تیمی‌اش والتری بوتاس مقاومت کرد. بوتاس با لاستیک‌های تازه‌تر در حال نزدیک شدن بود و تیم به وضوح از ماسا خواست مسیر را باز کند اما او نپذیرفت. نتیجه این رفتار، جایگاه‌های هفتم و هشتم برای ویلیامز بود که پایین‌تر از آنچه انتظار می‌رفت قرار داشتند. ماسا پس از مسابقه ادعا کرد که همه چیز را به نفع تیم انجام داده است.
سباستین فتل در مقایسه، رفتار فتل در گرندپری مالزی 2013 بسیار جنجالی‌تر بود. در آن مسابقه، تیم ردبول به رانندگان خود دستور «Multi-21» داد؛ یعنی هر دو راننده باید به ترتیب جایگاه خود را حفظ کنند. اما فتل از دستور سرپیچی کرد و از هم‌تیمی خود مارک وبر سبقت گرفت و پیروز مسابقه شد. این اقدام باعث ناراحتی شدید تیم شد، چرا که تیم چندی پیش دبل قهرمانی کسب کرده بود و انتظار اطاعت کامل داشت.
در تیم فراری نیز فتل گاهی دستورات تیمی را نادیده گرفت، مانند گرند پری روسیه 2019، جایی که به جای تبعیت از دستور تیم برای دادن مسیر به شارل لکلرک، به راه خود ادامه داد و در نهایت دچار مشکل فنی شد و از رقابت کنار رفت.
مارک وبر در گرندپری بریتانیا 2011، وبر به رغم پیام‌های مکرر تیم، از تلاش برای عبور از هم‌تیمی خود فتل دست نکشید. اگرچه تلاش کرد اما موفق به سبقت نشد. پس از مسابقه گفت که هدفش رقابت برای پیروزی بود و هرگز به دنبال مشکل نبوده است. در آن مسابقه، فرناندو آلونسو با اختلافی قابل توجه قهرمان شد.
رنه آرنوکس یکی از نمونه‌های تاریخی‌تر، ماجرای گرندپری فرانسه 1982 است که آرنوکس به دستور تیم مبنی بر دادن پیروزی به هم‌تیمی‌اش آلن پروست گوش نداد و مسابقه را برد. این موضوع به ضرر پروست بود که فرصت کسب امتیاز بیشتر را از دست داد و در نهایت عنوان قهرمانی را به ککه روزبرگ باخت. این آخرین فصل آرنوکس در تیم رنو بود.
دیدیه پیرونی در همان سال، در گرندپری سن مارینو، میان ژیل ویلنوو و دیدیه پیرونی، رانندگان فراری دستورات تیمی برای صرفه‌جویی در مصرف سوخت را نادیده گرفتند و بارها جایگاه‌های خود را عوض کردند. پیرونی در دور آخر حمله‌ای موفق انجام داد و پیروز شد، کاری که ویلنوو به شدت از آن ناامید شد و حتی از حضور روی سکو امتناع کرد.
کارلوس روتمن در گرندپری برزیل 1981، روتمن به رغم درخواست تیم، اجازه عبور به هم‌تیمی‌اش آلن جونز نداد و در نهایت مسابقه را برد. این تنش‌ها در پایان فصل منجر به جدایی هر دو راننده از تیم ویلیامز شد.
راننده ناشناس، تیم برابهام برنی اکلستون، مدیر اسبق فرمول یک در دهه 2000 اشاره کرد که یکی از رانندگانش در حالی که برای قهرمانی می‌جنگید، از دستور تیم برای دادن مسیر به هم‌تیمی‌اش سرپیچی کرد. اکلستون تهدید کرد که اگر راننده همکاری نکند، سوخت خودرویش را کم خواهند کرد تا نتواند مسابقه را به پایان برساند. راننده نیز زیر بار نرفت و این واقعه به عنوان نمونه‌ای از سرپیچی شدید از دستورات تیمی در تاریخ فرمول یک ثبت شد.
این داستان‌ها یادآور پیچیدگی‌ها و تنش‌های موجود در دنیای فرمول یک است؛ جایی که منافع شخصی، جاه‌طلبی‌های فردی و رقابت‌های شدید گاهی اوقات بر هماهنگی و منافع تیمی غلبه می‌کنند. این لحظه‌ها نه تنها هیجان مسابقات را افزایش می‌دهند، بلکه نشان‌دهنده ماهیت رقابت‌های انسانی در پس سرعت و تکنولوژی‌های پیشرفته هستند.
پیاستری و پیچیده‌ترین تصمیم فصل مک‌لارن
