نورمن لیر چهره تاثیرگذار تلویزیون آمریکا در 101 سالگی درگذشت

به نقل از ورایتی، نورمن لیر نویسنده، تهیه‌کننده و سازنده سریال‌های کمدی که با کمدی‌های متهورانه و بسیار محبوب اوایل دهه 1970 مانند «همه در خانواده» و «سنفورد و پسر» شناخته می‌شد در 101 سالگی از دنیا رفت.

لیر که پیش از کار در تلویزیون به عنوان یک نویسنده برتر کمدی تثبیت شده بود، سال 1968 برای فیلمنامه «طلاق به سبک آمریکایی» نامزد اسکار شد و پس از آن یک کمدی بر مبنای یک نمایش محبوب بریتانیایی درباره یک کارگر محافظه‌کار و آشکارا متعصب ساخت که با عنوان «همه در خانواده» به یک موفقیت فوری بدل شد.

نمایش‌های لیر اولین نمایش‌هایی بودند که فرمول استاندارد کمدی خانگی را تغییر دادند و مسایل بحرانی سیاسی، فرهنگی و اجتماعی روز از نژادپرستی گرفته تا سقط جنین و جنگ ویتنام را وارد داستان کردند.

چنین شد که «همه در خانواده» و «سنفورد» که درباره یک خانواده سیاه‌پوست لس‌آنجلسی بود، به سریال‌های رتبه اول و دوم کشور بدل شدند. پس از آن 6 سریال جانبی از «همه در خانواده» ساخته شد و این سریال 4 جایزه امی در سال‌های 1971 تا 1973 و جایزه پیبادی سال 1977 را برای لیر به ارمغان آورد تا برای ارایه کمدی با وجدان اجتماعی از وی تجلیل شود. وی دومین جایزه پیبادی خود را سال 2016 به خاطر دستاورد‌های شغلی دریافت کرد.

برخی از دیگر ساخته‌های لیر شامل «یک روز در یک زمان» سریالی که از 1975 تا 1984 روی آنتن بود درباره یک مادر مجرد و 2 دختر جوان به عنوان شخصیت‌های اصلی، مفهومی جدید برای سریال کمدی خلق کرد و «سکته‌های متفاوت» که از 1978 تا 1986 روی آنتن رفت درد‌های فزاینده 2 کودک سیاه‌پوست را تصویر کرد که یک تاجر ثروتمند سفیدپوست آن‌ها را به فرزندی پذیرفته است.

«مری هارتمن، مری هارتمن» (1976-1977) و اسپین آف عجیب و غریب آن «فرن‌وود 2 شب»، یک برنامه گفتگوی مسخره در یک شهر کوچک اوهایو از دیگر ساخته‌های وی هستند.

لیر همیشه باور داشت فرمول اصلی کمدی‌های او این است: به خندیدن ادامه دهید.

وی در سینما هم فعال بود و فیلمنامه‌های «بیا شاخ خودت را بزن» (1963)، «شبی که به مینسکی حمله کردند» (1968) و «دزدی که به شام آمد» (1971) از جمله فیلمنامه‌هایی بود که لیر برای پرده سینما نوشت. وی در فیلم «کنارم بمان» محصول 1986 به کارگردانی راب رینر که هم‌بازی سابق وی در «همه در خانواده» بود، کمک مالی کرد و تهیه‌کننده اجرایی «گوجه‌فرنگی‌های سبز سرخ شده» و «عروس شاهزاده خانم» راینر شد. وی سال 1971 یک کمدی درباره صنعت تنباکو با عنوان «ترکیه سرد» نوشت و آن را کارگردانی کرد.

لیر که در تالار مشاهیر آکادمی تلویزیون جای داشت، جایزه یک عمر دستاورد انجمن تهیه‌کنندگان آمریکا و جوایز متعددی از انجمن نویسندگان آمریکا گرفته بود و سال 1999 مدال ملی هنر و سال 2017 جایزه مرکز کندی را دریافت کرد. در مورد این جایزه آخری، لیر تهدید کرد که در اعتراض به سیاست‌های دونالد ترامپ، مراسم را تحریم خواهد کرد. ترامپ در نهایت تصمیم گرفت در این مراسم شرکت نکند.

لیر در 27 ژوئیه 1922 در نیوهیون کانن متولد شد و فرزند زن و مردی روسی بود. او کالج امرسون بوستون را رها کرد تا در نیروی هوایی خدمت کند و سال 1942 به عنوان اپراتور رادیویی و توپچی در بمب افکن‌های B-17 در صحنه‌های اروپا خدمت کرد و 52 ماموریت انجام داد.

پس از جنگ، او کارش را در مطبوعات شروع کرد و به نویسندگی کمدی روی آورد.