نگاهی به «آبادان یازده 60»| اینجا آبادان است و آبادان می‌ماند...

خبرگزاری تسنیم/ محمد خاجی: «آبادان یازده 60» چهارمین فیلم بلند سینمایی مهرداد خوشبخت کارگردان 50 ساله و اصالتا آبادانی سینمای ایران است. وی که سابقه ساخت آثاری چون «عقاب صحرا»، «صدای پای من» و «جای او دیگر خالی نیست» را در کارنامه کاری خود دارد، این بار در چهارمین ساخته سینمایی خود به سراغ سوژه‌ای داغ و نفسگیر رفته است.

«آبادان یازده 60» روایت شوق انگیزی از مقاومت سرافرازانه جنوبی نشینان خونگرم و عزیز ایران زمین به ویژه اهالی دلیر کوی ذوالفقاری آبادان در سالهای دفاع مقدس است؛ مردمان نجیبی که با دستان خالی و قلبهایی مملو از اراده و ایمان، دلیرانه در مقابل هجوم دشمن متخاصم ایستادند و وجب به وجب خاک آبادان را با جان و دل پاسداری کردند؛ طیفی از این مردمان نجیب و استوار، کارمندان متعهد و جان بر کف رادیو آبادان بودند؛ همانها که با مقاومت مثال زدنی و متهورانه خود تا آخرین لحظات حیاتشان مانع از سقوط رادیو آبادان و افتادن آن به دست ارتش بعث شدند. شاید اگر رادیو به سان یگانه حلقه اتصال امیدبخش میان مردم و رزمندگان آن دوران سقوط می‌کرد، آبادان نیز سقوط کرده بود. 1160 فرکانس رادیو آبادان در طول سالهای دفاع مقدس است؛ فرکانس شورآفرین و امیدبخشی که اهالی شهر با گوش دادن به طنین آن به تداوم مقاومت و ایستادگی در جبهه نبرد حق علیه باطل تشویق می‌شدند.

فیلم سوژه بکر و بدیعی دارد؛ اساسا توجه به اهمیت و جایگاه رسانه منحصر به فرد، نافذ و تأثیرگذاری چون رادیو و ضریب بخشی به کارکرد بی بدیل آن در طول سالهای دفاع مقدس، موضوعی است که پرداختن به آن پیش از این در سینمای ایران و فیلمهای متعلق به گونه دفاع مقدس مسبوق به سابقه نبوده است؛ این در حالی است که کمتر تحلیلگری می‌تواند نقش کلیدی و برجسته رسانه ای چون رادیو در پمپاژ روحیه، شور، امید و انگیزه به دلهای مردمان آن روزگار را نادیده بگیرد؛ و حاجت به اظهار نیست که نقش کلیدی رادیو؛ این رسانه مهم مردمی در تقویت اراده مردمان مقاوم سالهای جنگ تحمیلی برای دفاع از مرزهای ایران عزیز، امری غیرقابل انکار است؛ بنابراین تا همین جا باید گفت که ترسیم چنین چشم انداز تازه ای از سالهای دفاع دفاع مقدس، هوشمندی و ظرافت خاصی را می‌طلبد که مهرداد خوشبخت واجد چنین درایتی بوده است. نخستین کشمکش فیلمنامه از همان دقایق آغازین میان رییس رادیو آبادان و یکی از فرماندهان بسیج مردمی شهر در می‌گیرد؛ کشمکشی که به واسطه اصرار فرمانده بسیج مردمی به تعطیلی رادیو آبادان به دلیل رسیدن نیروهای ارتش بعث به شط و امتناع رییس رادیو آبادان از تن دادن به تعطیلی رادیو رقم میخورد؛ این کشمکش هرچند کوتاه اما به درستی در خدمت خلق جذابیت و تبسیط موقعیت دراماتیک اثر قرار می‌گیرد.

یکی از نقاط قوت فیلم که به نوعی می‌توان آن را برگ برنده فیلمساز برشمرد، تأکید بر حضور و مشارکت آحاد و اقشار گوناگون مردم با فرهنگ‌ها، مذاهب و جهان بینی‌های متفاوت، فارغ از جنسیت و قوم در دوران هشت ساله دفاع مقدس است؛ تأکیدی کاملا درست و مؤثر که در ایجاد حس وحدت و تعمیق همدلی مخاطب نسبت به فیلم کارگر می‌افتد؛ در این راستا، موسیو با بازی درخشان حسن معجونی که مسئولیت حفظ و آرشیو نوارهای ضبط شده رادیو آبادان را بر عهده دارد، شخصی مسیحی مذهب است؛ او فارغ از چنین تفاوتی، دوشادوش دیگر کارمندان رادیو برای حفظ سنگر استراتژیک رادیو آبادان تلاش می‌کند. از سوی دیگر، همسر بهمن همراه با یکی از گزارشگران زن رادیو آبادان نیز مجاهدانه در کنار مردان قرار می‌گیرند و پابه پای آنها به مقاومت و ایستادگی در مقابل هجوم دشمن متخاصم می‌پردازند. «آبادان یازده 60» از شخصیت پردازی به اندازه، ریتمی موزون و موقعیت دراماتیک جذاب و کشانندهای بهره می‌برد. فیلم در بیان خصوصیات کاراکترها پرگویی یا کم گویی نمی‌کند و خصایص جملگی آنها را به میزان مقتضی به مخاطب می‌شناساند. موسیقی موثر و متناسب فیلم نیز در به ثمر نشستن بار عاطفی و احساسی اثر و انتقال بهتر آن به مخاطب، نقش کلیدی و به سزایی را ایفا می‌کند.

در تحلیل نهایی، فیلم سینمایی «آبادان یازده 60» را می‌توان بهترین فیلم بلند سینمایی مهرداد خوشبخت در کسوت کارگردان و تلاشی ارزشمند در به تصویر کشیدن مقاومت جانانه سلحشوران جنوب نشین کشور دانست؛ روزهایی زرین در تاریخ ایران زمین که به برکت خون پاک رزمندگان دلیر ایران اسلامی برای همیشه در تارک تاریخ پرافتخار این مرز و بوم ماندگار شدند؛ روحشان شاد و راهشان آباد.

انتهای پیام /