هدررفت منابع آبی؛ رهاورد سهل‌انگاری مدیران / گلایه نمایندگان مجلس از عدم مدیریت مهار آب در جنوب شرق کشور
در شرایطی که سیستان‌وبلوچستان در بحران کم‌آبی و خشکسالی به سر می‌برد نیاز است تا با مدیریت مهار آب‌های سطحی حداقل بخشی از نیاز آبی بخش کشاورزی در پهناورترین استان کشور رفع شود.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از عصرهامون؛ سیستان‌وبلوچستان در حالی سالیان سال با پدیده خشکسالی دست‌وپنجه نرم می‌کند که عدم تحقق حق‌آبه سیستان از سوی کشور افغانستان بر مشکلات آن در این استان افزوده است.
اما علاوه بر عدم تحقق حق‌آبه از سوی کشور افغانستان، متأسفانه عدم مدیریت آب‌های سطحی موجب شده است که آب ناشی از بارندگی‌های هرچند اندک به‌جای ذخیره‌سازی به‌راحتی هدر رود. بارندگی در این استان شاید اندک باشد، اما بارش باران در جنوب سیستان‌وبلوچستان در برخی از فصول سال قابل‌توجه است، اما نکته‌ای که ضرورت دارد مهار آب‌های باران برای مصارف کشاورزی است که متأسفانه عدم نبود مدیریت آب‌های سطحی در این استان موجب شده تا بارش باران به‌جای آبادانی موجب بروز سیل و خسارت در مناطق روستایی شود.
نمونه این بارش‌ها در مردادماه امسال بود که به گفته کارشناسان سازمان هواشناسی این بارش‌ها در 60 سال گذشته در آن موقع از سال در این استان بی‌سابقه بوده است.
اما نکته مهمی که در بارندگی‌های مردادماه استان شاهد بودیم هدررفت حجم زیادی از آب این بارندگی به خارج از مرزهای استان و بیابان‌ها بود، آبی که اگر مدیریت مهار آن در سال‌های اخیر با مطالعات و ساخت سدها و مخازن ذخیره آب به‌درستی انجام می‌شد، ذخیره حجم زیادی از آب‌های بارندگی در استان انجام می‌شود و حداقل مشکلات منابع آبی استان در بخش‌های کشاورزی، فضای سبز رفع می‌شد. در روزهای گذشته نیز بارش باران در جنوب استان موجب ایجاد روان آب و بروز سیل در برخی از مناطق استان شد اگرچه این بارش‌ها به حجم باران‌های مردادماه نبود؛ اما می‌توانست با مدیریت صحیح به‌جای هدررفت به سمت بیابان‌ها برای مصارف کشاورزی فضای سبز استان ذخیره می‌شد. باتوجه‌به اینکه جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی و جریانات حاصل از بارندگی در مسیر صحیح به‌منظور پیشگیری از بحران آبی جزء مهم‌ترین اقدامات است، متأسفانه این ضرورت در سیستان‌وبلوچستان موردتوجه واقع نشده است.
اگر بخواهیم جمعیت ماندگاری داشته باشیم باید برای رفع نیاز آبی مدیریت و برنامه‌ریزی شود
ملک فاضلی، نماینده مردم سراوان در گفت‌وگو با خبرنگار ما با عدم گلایه از مدیریت منابع آب در استان، بیان کرد: سد ماشکید علیا در جنوب استان متأسفانه 10 سال است فقط آب را تبخیر می‌کند، چرا که سدی ایجاد شد بدون درنظرگرفتن کارایی مناسب که نتیجه آن، خشک‌شدن آب روستاهای پایین دست را به همراه داشت. وی ادامه داد: وقتی آبی نباشد قطعاً مهاجرت صورت می‌گیرد، اگر بخواهیم جمعیت ماندگاری داشته باشیم اول باید برای رفع نیاز آبی مدیریت و برنامه‌ریزی شود. به گفته برخی از اهالی منطقه سد ماشکید علیا با اعتبار هنگفتی ساخته شد و تمامی آب‌های فصلی ماشکید را در خود جای‌داده اما هیچ‌گونه بهره‌برداری از آب‌های این سد انجام نشد.
برای مهار آب‌های سطحی باید راهکار مناسب اتخاذ شود معین‌الدین سعیدی، نماینده مردم چابهار در مجلس شورای اسلامی نیز چندی پیش با اشاره به بارش‌های سیلابی مونسونی در جنوب استان و ضرورت مهار آب‌های ناشی از این بارندگی‌ها، گفته بود: باتوجه‌به محدودیت منابع آبی در سیستان‌وبلوچستان حداقل برای مهار این آب باید راهکاری اتخاذ که این راهکار مشخصاً ایجاد بند بتنی در مسیر رودخانه باهو بوده است که بارها پیشنهاد آن به وزرای جدید و قدیم نیرو ارائه اما تا کنون هیچ اتفاقی رخ نداده و هرسال میلیون‌ها مترمکعب آب به دنبال بارندگی‌ها به دریا می‌ریزد و مردم از این میزان آب محروم شده و نمی‌توانند از آن استفاده‌ای کنند.
وی بیان کرده بود: در سال 98 بالغ بر یک میلیون مترمکعب آب از همین مسیر به دریا سرازیر و تدبیری نشد بارها تأکید شد که باید در مسیر رودخانه باهو 5 سد بتنی تعریف شود. امسال هم آب در حال سرازیرشدن به دریاست درحالی‌که با انجام اقدامات ضروری مانند ساخت این سدها این آب می‌توانست به مصرف شهروندان برسد. حسینعلی شهریاری، نماینده مردم زاهدان نیز در واکنش به هدررفت آب ناشی از بارندگی‌های مردادماه زاهدان به خبرنگار ما بیان‌کرده بود: آب‌های ناشی از بارندگی‌های در زاهدان بیشتر از منطقه لار خارج می‌شود، و در سنوات گذشته چندین بار پیشنهاد دادیم و حتی برای مهار آب‌های سطحی در منطقه لار کارشناس در منطقه حضور و بررسی‌ها انجام و حتی طرح پیشنهاد شد؛ ولی متأسفانه آن زمان گوش ندادند و طرح بی‌نتیجه ماند. اگر مدیریت آب‌های سطحی در سیستان‌وبلوچستان در طول این سال‌ها به‌درستی و برنامه‌ریزی صحیح انجام می‌شد، امروز شاید شاهد خشک‌شدن زمین‌های سرسبز کشاورزان نبودیم. انتهای پیام /