همکاری موزه ملی دفاع مقدس در تولیدات سینمایی برای حفظ مالکیت معنوی است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مصطفی نیکنام مسئول واحد اسناد و مدارک و تاریخ شفاهی موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس درباره دسترسی اهالی فرهنگ و هنر به منابع آرشیوی که در این مرکز قرار دارد، گفت: بیش از 3 میلیون سند کاغذی و متنی، حدود 27 هزار ساعت صوت، بیش از 17 هزار ساعت فیلم و بالغ بر یک میلیون و 200 هزار قطعه عکس، منابع آرشیوی موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را تشکیل می‌دهد که در دسترس علاقه‌مندان و پژوهشگران قرار دارد. از بیش از 40 منبع حقیقی و حقوقی اسناد و مدارک گرفتیم که یکی از آنها بنیاد شهید است.

وی اضافه کرد: سینماگران، مستندسازان و کسانی که نیاز به منابع مطالعاتی و تحقیقاتی در حوزه تاریخ انقلاب و دفاع مقدس دارند، می‌توانند لیست نیازمندی‌های خود را به ما بدهند تا براساس موضوعاتی که کار می‌کنند، منابع آرشیوی در اختیارشان قرار گیرد. حتی بسیاری از کسانی که نیاز به منابع آرشیوی دارند، به موزه مراجعه کرده و می‌توانند موضوعات و عناوین مرتبط را جست‌وجو کنند تا در بین همه اسناد، نتایج را مشاهده و از بین آنها انتخاب کنند.

او درباره منابعی که در این مرکز آرشیو در دسترس است، گفت: در بین منابع آرشیوی، هم عکس و فیلم داریم، هم صوت و هم اسناد مکتوب که در اختیار پژوهشگران قرار می‌گیرد. البته در مواردی برای ارائه این منابع نیاز به دستور سلسله مراتب و نامه نگاری‌هایی است. برای مثال، اگر محققی حجم زیادی عکس یا فیلم درخواست کند، باید مطمئن بشویم که همه موارد درخواستی، مورد نیاز او و مرتبط با فعالیتی است که انجام می‌دهد یا خیر.

نیکنام ضمن اشاره به غنای محتوای این منابع آرشیوی گفت: از نظر زمانی، این آرشیو محدود به بازه زمانی خاصی نشده است. برای مثال، هم اسناد و مکتوبات مربوط به تاریخ معاصر به ویژه عصر پهلوی را جمع‌آوری کرده‌ایم و هم اسنادی که مربوط به دوران انقلاب و دفاع مقدس است، نگهداری می‌شود. البته باید اشاره کنم به دلیل تمرکز ویژه باغ موزه دفاع مقدس بر تعدادی از موضوعات، در برخی حوزه‌ها اسناد دست‌اول بیشتری در اختیار داریم که از آن جمله می‌توان به اتفاقات هشت سال دفاع مقدس و جبهه مقاومت اشاره کرد. منابع آرشیوی ما در موضوع دفاع مقدس کاملاً تخصصی است.

وی اضافه کرد: برای ما اتفاقاتی که در کشورهای مسلمان منطقه رخ می‌دهد، دارای اهمیت است و به همین دلیل توجه ویژه‌ای به منابع آرشیوی با موضوع جبهه مقاومت داریم. البته در کنار این موضوعات برخی از اتفاقات مهم تاریخ معاصر نظیر ملی شدن صنعت نفت، جنگ جهانی اول و دوم و... هم دارای اهمیت است.

او در پاسخ به سؤالی درباره اینکه آیا این منابع به‌روزرسانی می‌شود یا خیر، گفت: از هر منبعی که بتوانیم اطلاعات آرشیوی دریافت کنیم، استفاده می‌کنیم تا این منابع به روز شود. البته همانطور که می‌دانید خیلی از سازمان‌ها و نهادها به راحتی آرشیو نمی‌دهند و به همین دلیل ممکن است برخی از منابع را در اختیار نداشته باشیم.

نیکنام با اشاره به همکاری موزه دفاع مقدس در تولید برخی تولیدات سینمایی یا کتاب‌ها گفت: همانطور که می‌دانید برخی اسناد دارای مالکیت معنوی و متعلق به باغ موزه دفاع مقدس است؛ در حقیقت 100 درصد آن برای موزه است که از آن جمله می‌توان به مصاحبه با پیشکسوتان دفاع مقدس اشاره کرد. امکان اینکه این منابع آرشیوی را بدون حفظ مالکیت معنوی در اختیار دیگران قرار بدهیم، وجود ندارد و به همین دلیل آنها را با انعقاد قراردادهای مشارکتی در تولید اثر در اختیار مطالبه‌کنندگان قرار می‌دهیم. برای مثال در تولید اثر مشارکت می‌کنیم.

وی از طراحی یک کارویژه در این مرکز آرشیو خبر داد و گفت: با توجه به اهمیتی که موضوع دفاع مقدس برای ما دارد، شروع به جمع‌آوری همه تولیدات تصویری، آثار سینمایی، سریال‌ها، مستند و تله فیلم‌هایی کردیم با موضوع انقلاب و دفاع مقدس ساخته شده است. تاکنون بیش از 1000 محصول تصویری گردآوری شده است که در این بین مستندها سهم بالایی را به خود اختصاص داده‌اند. این تولیدات تصویری مربوط به دهه‌های مختلف است و از گذشته تا به امروز را دربرمی‌گیرد.

به جز مرکز آرشیو صدا و سیما تقریباً هیچ مرکز دیگری نداریم که همه فیلم‌های سینمایی، سریال و مستند را در یکجا گردآوری کرده باشد و در دسترس عموم مخاطبین قرار بدهد. ما می‌خواهیم اولین نهادی باشیم که همه منابع آرشیوی تصویری با موضوع دفاع مقدس را در اختیار دارد.