هوشمندسازی معادن مس ایران با هوش مصنوعی
در اقدامی نوآورانه، شرکتهای دانشبنیان داخلی با همکاری صنایع بزرگ کشور، پروژه هوشمندسازی معادن مس را با هوش مصنوعی آغاز کردهاند. این پروژه نشان از توانمندی بالای متخصصان داخلی در توسعه و اجرای فناوریهای پیشرفته است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، اجرای پروژه طراحی و راهاندازی هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوریهای وابسته در معدن مس سرچشمه کرمان که پیشتر در جریان توافقنامه همکاری چندجانبه شرکت صنایع ملی مس ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، وزارت صنعت، معدن و تجارت با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در آبان ماه سال 1402منعقد شده بود با برگزاری کمیته تخصصی موافقتنامه، کنسرسیوم تیمهای بیستون کویر یزد و بهپویان امین منتظر برای معدن مس سرچشمه و همچنین کنسرسیوم گیتی گستر راهبر و بهپویان امین منتظر نیز دیگر کنسرسیوم برای معدن میدوک انتخاب و در حال تکمیل پروپوزال برنامه بار اول هستند.
استفاده از هوشمندسازی در صنعت معدن میتواند بهبودهای چشمگیری در عملکرد، ایمنی، بهرهوری و مدیریت منابع و فرایندها ایجاد کند. اجرای پروژه طراحی و راهاندازی هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوریهای وابسته در معدن مس سرچشمه کرمان هم ناظر به این مهم درآبان ماه 1402 منعقد شد و قرار است با توان داخلی هوش مصنوعی را هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوری وابسته به معدن را کلید بزنند.
فراهم کردن بستر همکاری متقابل به منظور هم افزایی ظرفیتها و توانمندیهای شرکتهای دانشبنیان و صنایع برای اجرای هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوریهای وابسته با تمرکز بر سیستم پایش و گسیل ناوگان بارگیری و باربری و تاکید بر هوش مصنوعی و امنیت سایبری در راستای توسعه بازار شرکتهای دانشبنیان و خلق ارزش افزوده به کمک فناوری از صنایع، جزو محورهای اصلی این موافقتنامه همکاری چهارجانبه است.
توسعه هوش مصنوعی ایران با همکاری معاونت علمی و دانشبنیانهااجرای این پروژه در قالب تشکیل کنسرسیومی متشکل از شرکتهای دانشبنیان داخلی و در صورت نیاز استفاده از خدمات شرکت توانمند خارجی با ارزیابی دقیق شرکتهای دانشبنیان و معرفی توانمندترین شرکت (های) دانشبنیان توسط معاونت علمی جهت حضور در کنسرسیوم، محقق خواهد شد.
پس از عقد موافقتنامه همکاری چندجانبه شرکت صنایع ملی مس ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو)، وزارت صنعت، معدن و تجارت با معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان در آبان ماه سال 1402، ضمن تهیه پیش نویس فراخوان و RFP مربوطه در دی ماه 1402 برگزار شد و ضمن غربال 75 تیم شرکتکننده در فراخوان، پنج تیم به مرحله نهایی نهایی رسیده و سه تیم با کسب بیشترین امتیاز جهت شرکت در پروژه انتخاب شدند.
با برگزاری کمیته تخصصی موافقتنامه مقرر شد این تیمها در قالب دو کنسرسیوم مجزا پروپوزال داده و اقدام به اخذ مجوز بار اول کنند و که در حال حاضر این تیمها در حال تکمیل پروپوزال برنامه بار اول هستند.
کنسرسیوم تیمهای بیستون کویر یزد و بهپویان امین منتظر برای معدن مس سرچشمه و همچنین کنسرسیوم گیتی گستر راهبر و بهپویان امین منتظر نیز دیگر کنسرسیوم برای معدن میدوک است.
از مزایای هوشمندسازی معادن می توان به «مدیریت تجهیزات و فرایندها» از رهگذر نظارت و مدیریت بهینه تجهیزات معدن از جمله کامیونها، دستگاهها و تجهیزات حفاری با استفاده از سنسورها و دادههای هوشمند، «ایمنی کارکنان»، از طریق استفاده از دوربینها، سنسورها، و فناوریهای ارتباطی برای ارتقای ایمنی کارکنان، تشخیص خطرات و حوادث پیشبینی نشده، «مدیریت مخازن و انبارها» با بهینهسازی مدیریت مخازن و انبارها با استفاده از سیستمهای هوشمند، «پیشبینی خرابی تجهیزات» با استفاده از دادههای هوشمند برای پیشبینی خرابیها و تعمیرات پیشگیرانه تجهیزات، «مدیریت بهینه انرژی» به واسطه کاهش مصرف انرژی و بهینهسازی فرایندهای مصرف انرژی در معادن با استفاده از دادههای هوشمند، «کنترل خودکار فرایندها» از طریق اتوماسیون فرایندها و استفاده از کنترلهای خودکار، «مدیریت بهینه زنجیره تأمین (لجستیک)» با بهبود در مدیریت و هماهنگی زنجیره تأمین از طریق اطلاعات دقیق و بهروز درباره وضعیت تجهیزات و موجودیها، «بهبود فرایندهای حفاری» به واسطه بهینهسازی فرایندهای حفاری و استخراج معدن با استفاده از اطلاعات دقیق در زمینههای نقشهبرداری و جمعآوری داده و کاهش آثار زیستمحیطی با استفاده از فناوریهای بهینهسازی و هوشمندسازی برای کاهش آثار زیستمحیطی مرتبط با فعالیتهای معدنی از مزایای هوشمندسازی معادن است.
از این رو، طراحی و اجرای هوشمندسازی معادن و تکمیل فناوریهای وابسته (با تمرکز بر سیستم پایش و گسیل ناوگان بارگیری و باربری و تأکید بر هوش مصنوعی و امنیت سایبری) در راستای توسعه و تحقق اقتصاد دانشبنیان در کشور در دستور کار معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانشبنیان ریاست جمهوری قرار گرفت.