«ورزش همگانی» نسخه‌ای ساده برای جوان ماندن؛ سبک زندگی سالم چگونه است؟
انجام فعالیت‌های ورزشی حتی در حداقل سطح ممکن می‌تواند به‌عنوان نسخه‌ای ارزشمند برای دوران طلایی جوانی مطرح شود و روند افزایش سن فیزیولوژیک بدن را به شکل چشمگیری به تاخیر بیاندازد.
انجام فعالیت‌های ورزشی حتی در حداقل سطح ممکن می‌تواند به‌عنوان نسخه‌ای ارزشمند برای دوران طلایی جوانی مطرح شود و روند افزایش سن فیزیولوژیک بدن را به شکل چشمگیری به تاخیر بیاندازد.
به گزارش خبرنگار مهر، ورزش همگانی یکی از کلیدی‌ترین ابزارها برای حفظ سلامت جسم و روان در تمام دوران زندگی است. در حالی که بسیاری از افراد ورزش را تنها به عنوان روشی برای کاهش وزن یا دستیابی به اندام ایده‌آل در نظر می‌گیرند پژوهش‌ها نشان می‌دهد که اهمیت ورزش بسیار فراتر از این موضوعات ظاهری است. ورزش به‌ویژه زمانی که در قالب فعالیت همگانی و منظم انجام شود می‌تواند بدن انسان را جوان‌تر نگه دارد و روند طبیعی افزایش سن را کندتر سازد. این پدیده نه تنها به سلامت فردی بلکه به سلامت جامعه نیز کمک می‌کند.
کاهش توده عضلانی؛ آغاز پیری فیزیولوژیک
از سن 25 سالگی به بعد بدن انسان به تدریج وارد مرحله‌ای می‌شود که در آن بخشی از توده عضلانی خود را سالانه از دست می‌دهد. حداکثر این مقدار حدود 250 گرم در سال است. اگر این فرایند را در یک بازه زمانی 10 یا 20 ساله بررسی کنیم متوجه خواهیم شد که چندین کیلوگرم از توده عضلانی فرد بدون بازگشت از دست می‌رود. این تغییر تدریجی در بدن یکی از دلایل اصلی کاهش توانایی‌های جسمانی، افزایش خستگی‌پذیری، افت توان حرکتی و در نهایت افزایش سن فیزیولوژیک است.
پیری فیزیولوژیک مفهومی فراتر از عددی است که روی شناسنامه نوشته شده است. فردی ممکن است در سن 45 سالگی از نظر تقویمی در میانه عمر باشد اما اگر به فعالیت‌های بدنی توجه نداشته باشد بدن او می‌تواند شرایط یک فرد 60 ساله را تجربه کند. در مقابل شخصی که ورزش منظم انجام می‌دهد در همان سن می‌تواند بدنی جوان‌تر، پرانرژی‌تر و مقاوم‌تر داشته باشد.
ورزش همگانی؛ راهی برای حفظ جوانی
اینجا نقش ورزش همگانی به خوبی آشکار می‌شود. ورزش همگانی یعنی ایجاد فرصت برای تمام اقشار جامعه تا بتوانند به‌صورت منظم و در کنار یکدیگر فعالیت بدنی داشته باشند. این ورزش‌ها اغلب کم‌هزینه، ساده و قابل‌دسترس هستند و همین ویژگی‌ها باعث می‌شود افراد بیشتری بتوانند به طور مستمر در آنها شرکت کنند. حضور در پارک‌ها، پیاده‌روی‌های گروهی، دوچرخه‌سواری شهری، کلاس‌های ایروبیک عمومی یا حتی تمرینات سبک مقاومتی در خانه همگی در دسته ورزش همگانی قرار می‌گیرند.
اهمیت تمرینات مقاومتی و هوازی
جوانی بدن تا حد زیادی به ترکیبی از دو نوع تمرین (مقاومتی و هوازی) بستگی دارد.
تمرینات مقاومتی: این دسته شامل حرکاتی است که با وزنه یا حتی وزن بدن انجام می‌شوند؛ مانند شنا سوئدی، بارفیکس یا کار با دمبل و کش‌های ورزشی. انجام منظم این تمرینات می‌تواند به شکل مستقیم از کاهش توده عضلانی جلوگیری کند و حتی در بسیاری از موارد موجب افزایش حجم عضله شود. تقویت عضلات علاوه بر اینکه بدن را جوان نگه می‌دارد از مفاصل و استخوان‌ها نیز حمایت می‌کند و خطر آسیب‌دیدگی در فعالیت‌های روزمره را کاهش می‌دهد.
تمرینات هوازی: شامل فعالیت‌هایی مانند دویدن آرام، دوچرخه‌سواری یا حتی پیاده‌روی سریع هستند. این تمرینات باعث بهبود گردش خون، افزایش ظرفیت قلب و ریه و تقویت سیستم ایمنی می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که ورزش‌های هوازی روند پیری سلولی را کند می‌کنند.
ترکیب این دو نوع ورزش در طول هفته بهترین نسخه برای جوان ماندن بدن است. متخصصان توصیه می‌کنند که هر فرد حداقل 150 دقیقه فعالیت هوازی متوسط یا 75 دقیقه فعالیت شدید هوازی در هفته داشته باشد و دو تا سه جلسه تمرین مقاومتی را نیز به برنامه خود اضافه کند.
تأثیرات روانی و اجتماعی ورزش همگانی
ورزش همگانی تنها به بعد جسمانی محدود نمی‌شود. این نوع فعالیت‌ها به دلیل ماهیت گروهی و اجتماعی خود می‌توانند سطح شادی و انگیزه افراد را افزایش دهند. حضور در جمع، تعامل اجتماعی و احساس تعلق به یک گروه از عوامل مهم کاهش استرس و افسردگی محسوب می‌شوند. مطالعات نشان داده‌اند که ورزش منظم سطح هورمون‌های شادی مانند سروتونین و اندورفین را بالا می‌برد و از طرفی هورمون‌های استرس مانند کورتیزول را کاهش می‌دهد.
در نتیجه فرد نه‌تنها بدنی جوان‌تر دارد بلکه از نظر روانی نیز احساس نشاط و سرزندگی بیشتری می‌کند. این موضوع به طور مستقیم بر کیفیت خواب، تغذیه و حتی عملکرد کاری یا تحصیلی اثر می‌گذارد.
جوانی به مثابه یک سرمایه اجتماعی
اگر ورزش همگانی به عنوان یک فرهنگ در جامعه نهادینه شود اثر آن فراتر از فرد خواهد بود. بدنی جوان‌تر به معنای کاهش هزینه‌های درمانی، افزایش بهره‌وری در محیط کار و ارتقای کیفیت زندگی عمومی است. از سوی دیگر وقتی جوانان در دوران طلایی خود به ورزش منظم روی می‌آورند سبک زندگی سالمی در آنها شکل می‌گیرد که احتمال تداوم آن در سنین بالاتر بیشتر خواهد بود. این امر موجب می‌شود جامعه‌ای سالم‌تر، پرانرژی‌تر و شاداب‌تر داشته باشیم.