ورود بخش خصوصی به‌بازار مسکن
منوچهر بهرویان - کارشناس بازار مسکن
دولت در زمان انتخابات با وعده ساخت سالی یک میلیون مسکن از دیگر رقبای خود جلو افتاد و سکاندار قوه مجریه شد؛ اما تاکنون نتوانسته وعده خود را عملی کند و به‌نظر هم نمی‌رسد که بتواند در پایان دولت خود، 4 میلیون مسکن را تحویل بدهد. به‌طورقطع اجرای نهضت ملی مسکن در اولویت سیاست‌های وزارت مسکن است، اما شاهد اتفاق خاصی نیستیم. بخش خصوصی مایل به کمک برای وزارت راه و شهرسازی برای ساخت مسکن است، اما دولت راغب به همکاری نیست. اجرای این طرح به‌تنهایی توسط دولت، طولانی و این باعث افزایش هزینه و کاهش کیفیت ساخت‌وساز و در نهایت، نارضایتی مردم و متقاضیان طرح‌هایی مانند مسکن مهر خواهد شد. درسی دیگر که از طرح مسکن مهر می‌توان گرفت، این است که کم‌توجهی به مشارکت بخش خصوصی به‌ویژه در بحث زیرساخت‌ها است. اگر بخش خصوصی به‌ویژه در بحث زیرساخت‌های پروژه‌های نهضت ملی مسکن مانند جاده، احداث مدرسه، مکان‌های تفریحی، بوستان و دیگر موارد مشارکت کند، هزینه‌های بسیار زیادی از دوش دولت برداشته می‌شود، زیرا دولت به‌تنهایی توان مالی و نیروی اجرای این طرح بزرگ را ندارد، بنابراین مشمول زمان خواهد شد.دولت بودجه‌ای برای انجام طرح نهضت ملی مسکن ندارد و بهتر است از بخش خصوصی در این زمینه استفاده کند. به‌نظر نمی‌رسد که دولت به‌صورت مستقل بتواند این طرح را اجرا کند و حتی اگر از نظر بودجه هم مشکلی نداشته باشد؛ مانند طرح مسکن مهر با فساد روبه‌رو می‌شود و مشکلات بسیاری ایجاد می‌کند. باید اجازه دهند بخش خصوصی وارد این طرح شود تا از مشکلات جانبی و فساد جلوگیری شود.
دولت در طرح نهضت ملی مسکن باید یک قرارداد حسابشده و فنی با بخش خصوصی امضا کند. زمین در اختیار آنها بگذارد و در قبال آن، در زمان مشخص واحد تحویل بگیرد؛ دولت نباید در مسائل حاشیه‌ای ورود کند. در نتیجه، با شرایط مالی موجود، دولت توان انجام این طرح را به‌تنهایی ندارد و باید بخش خصوصی برای تکمیل این طرح مشارکت کند. الان زمان مناسبی برای ساخت مسکن است؛ افزایش چشمگیر در زمینه نرخ مصالح ساختمانی نداریم و برای سازندگان، بهترین فرصت برای ساخت‌وساز است، اما در حال حاضر بازار مسکن در رکود به‌سر می‌برد.
وضعیت سیاسی کشور مناسب و شفاف نیست و تا زمانی که ادامه‌دار باشد، بازار مسکن هم به همین صورت در رکود می‌ماند. نرخ خریدوفروش مسکن به‌صورت زائد بالا رفته است، اما به‌علت کاهش قدرت خرید مردم، خریدوفروش زیادی در بازار انجام نمی‌شود. در اجاره مسکن بحث متفاوت است؛ قیمت‌ها در بازار استیجاری افزایش پیدا کرده است و امکان دارد، شاهد رشد بیشتر هم باشیم. از طرفی وضعیت بازار مسکن تا حدودی بستگی به وضع سیاسی کشور دارد و اگر این وضع همچنان ملتهب باشد، رکود ادامه دارد. هم مسئله داخلی و هم خارجی در بازار مسکن باید مورد توجه قرار گیرد، در غیر این صورت مسکن در رکود می‌ماند./ روزنامه صمت