وقتی روند مهاجرت، معکوس می‌شود / داستان یک تجربه موفق و از نو ساختن زادگاه مادری

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، برنامه تلویزیونی «مردم دوست داشتنی» با اجرای محمدجعفر خسروی شب گذشته از شبکه یک سیما پخش شد. حسن غلامی کریم آباد مهمان این برنامه بود و درباره فعالیت‌هایی توضیح داد که به دست روستاییان انجام شده و زمینه را برای مهاجرت معکوس روستاییان و بهبود وضعیت معیشتی آنان فراهم کرده است.

غلامی ضمن معرفی خود گفت: من متولد روستای کریم آباد در رشتخوار خراسان رضوی هستم. برای کار به مشهد رفته بودم و در آنجا فعالیت‌های زیادی انجام دادم؛ از کار کردن در مغازه تا نوشتن در یک مجله. البته اگرچه در شهر بودم، اما دلم در روستا بود. خیلی از روستایی‌ها دوست ندارند برای کار به شهر بروند و اگر وضعیت بهبود پیدا کند، بسیاری از آنها به روستایشان برمی‌گردند. فراموش نکنید که روستاها مرکز و کانون تولید و کارآفرینی است و جایی است که ارتزاق شهر را تامین می‌کند. با این حال، از آنجا که زیرساخت‌ها را به درستی فراهم نشده است، روستاییان نمی‌توانند به شهر نروند.

او درباره بازگشت به روستا و انجام فعالیت‌هایش در آنجا توضیح داد و گفت: در نهایت، من انتخابم را کردم و به روستایم برگشتم. احساس کردم که شهر، آن چیزی که می‌خواهم را به من نمی‌دهد. من در روستا درس خوانده بودم و خودم را مدیون آن می‌دانستم. فعالیت‌هایمان را با انجام یکسری کارها آغاز کردیم. تغییر الگوی کشت، اولین گام ما برای اصلاح وضعیت روستا بود. روستای کریم آباد منابع آبی ضعیفی داشت و به همین دلیل کشت‌های غرقابی سنتی در آن امکان‌پذیر نبود. بنابراین دست به تغییر زدیم. البته تغییر این الگو کار سختی بود و خیلی‌ها به ما می‌گفتند به این موضوع ورود نکنید اما خوشبختانه در تعامل با اهالی روستا موفق شدیم کشاورزان را قانع کنیم که از این شیوه اشتباه دست بردارند.

غلامی اضافه کرد: در گام بعدی، سراغ موضوع اشتغال‌زایی رفتیم. خیلی از روستاییان به ویژه جوانان به دلیل نبود شغل از آنجا رفته بودند و باید کاری می‌کردیم تا بتوانیم آنها را برگردانیم. ایجاد اشتغال‌های خرد نظیر گلخانه، صنایع دستی بانوان و... از جمله این اقدامات بود. در سال‌های اخیر فعالیت‌های خوبی در کشت زعفران و پسته داشته‌ایم، این اتفاق در حالی است که قبلا هندوانه که محصول بسیار آب‌بری هست، تولید می‌کنیم. یعنی نه تنها موضوع منابع آبی مدیریت شده است، بلکه محصولات ارزشمندتری تولید می‌کنیم که تبدیل به یک برند برای روستا شده‌اند.

او درباره تدوین یک سند راهبردی برای روستای کریم آباد خبر داد و گفت: یکی دیگر از کارهایی که کردیم بود، تدوین سند راهبردی 20 ساله روستا بود؛ همراه با تیمی از جوانان روستا این سند را در 80 صفحه و برای روستای کریم آباد نوشتیم. قبل از هر چیز باید بگویم که در روستا دانش بومی وجود دارد که به مراتب از دانش دانشگاهی قدرتمندتر و اثرگذارتر است. برهمین اساس، در این سند به موضوع دانش بومی تاکید فراوانی کرده‌ایم. برای مثال، گفته‌ایم که حتی دامدار روستا باید فعالیت خود را متناسب با این موضوع انجام بدهد.

وی خاطرنشان کرد: فعالیت دیگر این بود که یک روز را به نام «روز روستای کریم‌آباد» نامگذاری کردیم. اگر می‌گوییم که روستا، یک کشور کوچک است، پس باید یک روز برای آن داشته باشیم. 12 فروردین روز جمهوری اسلامی است و ما هم روز 2 فروردین را به عنوان روز روستای خود تعیین کردیم. دلیل این انتخاب این بود که همه اهالی روستا که خارج از آن و در شهر زندگی می‌کنند، در روز 2 فروردین دوباره به روستا برمی‌گردند.

او در پاسخ به سوال مجری برنامه درباره مهاجرت معکوس به روستا گفت: زمانی که من به روستا برگشتم 76 خانوار در روستا زندگی می‌کردند، اما اکنون این تعداد به 132 خانوار رسیده است. علاوه براین، خیلی از جوانان از روستا رفته بودند که تا به امروز 28 خانوار از آنها بازگشته‌اند. آنها کشاورزی می‌کنند. وضعیت زندگی آنان نسبت به گذشته و نسبت به زمانی که مجبور بودند در حاشیه شهر زندگی کنند، بسیار بهتر شده است. وضعیت روستا از نظر دسترسی به آب، برق و راه خوب شده و هیچ کمی و کاستی نسبت به شهر نداریم. اکنون در روستا، نزاع و اعتیاد به حداقل خود رسیده است و در ماه‌های اخیر تنها یک مورد طلاق داشته‌ایم. خوشبختانه وضعیت به جایی رسیده که اهالی کریم آباد به اینکه در این روستا زندگی می‌کنند، افتخار می‌کنند.

غلامی در بخش پایانی صحبت‌های خود تاکید کرد: اینکه می‌گویند روستا محروم است، حرف غلطی است. گنجینه‌هایی در روستا داریم که در هیچ جای دیگری وجود ندارد. در روستا سرمایه‌های زیادی داریم که هنوز کشف نشده‌اند. روستاها محروم نیستند، بلکه مظلوم‌اند.