"پارا آرت توکیو" میزبان آثار برگزیده همام / جایزه استاد فرشچیان و ایران برای هنرمندان معلول
آثار برگزیده چهارمین جشنواره بین‌المللی «همام» ویژه هنرمندان دارای معلولیت، به‌زودی در «پارا آرت توکیو» ژاپن به نمایش درمی‌آیند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، نشست خبری چهارمین جشنواره بین‌المللی «همام» صبح امروز شنبه 26 مهر 1404 با محوریت هنرهای تجسمی، صنایع‌دستی، هنرهای سنتی و موسیقی در فرهنگستان هنر برگزار شد. این رویداد هنری که به‌صورت اختصاصی به آثار افراد دارای معلولیت می‌پردازد، از ابتدای آبان‌ماه فعالیت خود را در تالار آیینه خیال و سالن‌های جنبی فرهنگستان هنر آغاز می‌کند.
رشد 67 درصدی مشارکت و حضور 14 کشور خارجی
محمدرضا مشهدی، دبیر جشنواره، در تشریح ابعاد این دوره گفت: «امسال شاهد افزایش 67 درصدی شرکت‌کنندگان نسبت به دوره قبل هستیم که نشانه‌ای از پویایی جامعه فرهنگی و هنری افراد دارای معلولیت است. همچنین 14 کشور از اروپا و آسیا در بخش بین‌الملل شرکت کرده‌اند.»
به گفته او، در این دوره 297 هنرمند در رشته‌های تجسمی، صنایع‌دستی، هنرهای سنتی و موسیقی رقابت می‌کنند و در مجموع 415 اثر به نمایش گذاشته می‌شود؛ شامل آثار 265 هنرمند تجسمی، 79 هنرمند صنایع‌دستی و 71 هنرمند در بخش موسیقی. استان‌های تهران، خراسان رضوی و فارس بیشترین مشارکت را دارند.
استعدادهای نهفته و ناشناخته معلولین هنرمند کشور در جشنواره همامتمرکز بر تجربه هنرمندان و آثار تعاملی
مشهدی با اشاره به برنامه‌های جانبی جشنواره گفت: «95 درصد راه‌یافتگان از جامعه افراد دارای معلولیت و 5 درصد از جانبازان هستند. در بخش بین‌الملل نیز میزبان یک هنرمند جانباز جنگی خواهیم بود.»
احسان حاجی‌پور، دبیر هنری جشنواره، نیز از تمرکز بر دسترس‌پذیری و تجربه زیسته هنرمندان خبر داد و گفت: «در این دوره اپلیکیشن‌هایی طراحی شده تا افراد دارای معلولیت بتوانند آسان‌تر در برنامه‌ها شرکت کنند. همچنین اجرای تعاملی محیطی با هدف ارتباط نزدیک‌تر مردم با هنر از دوم تا هفتم آبان در رواق فرهنگستان برگزار می‌شود.»
وی افزود: «برای نخستین بار در ایران و خاورمیانه، نمایش ویژه‌ای با عنوان "نمایش دسترس‌پذیر برای معلولین" با بازی مریم مومن هر شب از ساعت 18 و 30 دقیقه روی صحنه می‌رود.»
برجسته‌سازی موسیقی و هنرهای تجسمی
در کنار هنرهای تجسمی که بخش اصلی جشنواره را تشکیل می‌دهد، امسال موسیقی نیز جایگاهی پررنگ دارد. حاجی‌پور گفت: «بخش‌های رادیو و تلویزیون به جشنواره افزوده شده تا مسیر ارائه آثار موسیقیایی و چندرسانه‌ای برای هنرمندان معلول تسهیل شود.»
به گفته دبیر جشنواره، آثار صوتی و چندرسانه‌ای امسال با رویکرد «دیجیتال آرت» بررسی می‌شوند؛ موضوعی که جشنواره همام را به یکی از پیشروترین رویدادهای حوزه هنر دسترس‌پذیر در منطقه تبدیل می‌کند.
فروش 80 درصدی آثار دوره گذشته و بسته‌های حمایتی
مشهدی در پاسخ به پرسشی درباره فروش آثار گفت: «حدود 80 درصد آثار دوره قبل به فروش رسید. جشنواره همام از دل خیریه متوسلین به امام رضا (ع) شکل گرفته و نگاه حمایتی از هنرمندان در اولویت ماست. هدف، کمک به فعالیت اقتصادی و فروش آثار است.»
وی درباره جوایز توضیح داد: «نفرات اول هر رشته 50 میلیون تومان و تندیس جشنواره، نفرات دوم 35 میلیون و نفرات سوم 20 میلیون تومان دریافت می‌کنند. همچنین بسته‌های حمایتی شامل آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و تسهیلات کارآفرینی از طریق بانک‌های عامل به برگزیدگان اعطا می‌شود.»
به گفته او، تاکنون 160 نفر از 284 هنرمند موفق به دریافت تسهیلات حمایتی شده‌اند.
آکادمی همام و تمرکز بر اقتصاد هنر
دبیر جشنواره همچنین از راه‌اندازی «آکادمی همام» در رشته‌های تجسمی، ادبیات، سینما و تئاتر خبر داد و گفت: «این آکادمی بستری برای تولیدات تخصصی‌تر هنرمندان دارای معلولیت فراهم می‌کند. امسال بیش از 3 هزار اثر به دبیرخانه ارسال شد و آثار 2 هزار و 88 هنرمند به مرحله دوم راه یافتند که همگی با رویکرد بومی و اصالت‌سنجی ایرانی بررسی شدند.»
مشهدی افزود: «11 و نیم درصد جمعیت کشور را افراد دارای معلولیت تشکیل می‌دهند که معادل حدود 9 میلیون نفر است. این ظرفیت بالقوه می‌تواند در توسعه فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور نقشی اساسی ایفا کند. از همین رو تمرکز ویژه ما بر اقتصاد هنر و نوآوری است.»
حضور بین‌المللی در توکیو و اهدای مدال استاد فرشچیان
به گفته دبیر جشنواره، یکی از تفاهم‌نامه‌های جدید با نهاد ژاپنی «پارا آرت توکیو» منعقد شده تا آثار برگزیده چهارمین جشنواره همام در ژاپن، روسیه و چند کشور آسیای میانه به نمایش گذاشته شوند. او گفت: «پارا آرت توکیو قول همکاری برای میزبانی آثار را داده است و مذاکرات نهایی در حال انجام است.»
مشهدی با اشاره به برنامه‌های جدید رسانه‌ای افزود: «امسال رادیو و تلویزیون همام نیز رونمایی خواهد شد تا سیاست‌های رسانه‌ای و دیپلماسی فرهنگی جشنواره از این بستر دنبال شود. آثار منتخب همزمان در این رسانه‌ها پخش خواهند شد تا عموم مردم به تولیدات هنرمندان دارای معلولیت دسترسی داشته باشند.»
وی در پایان از اتفاق ویژه امسال خبر داد: «جایزه ویژه و مدال استاد فرشچیان و ایران به هنرمندان دارای معلولیت اهدا می‌شود؛ اقدامی نمادین برای ارج‌گذاری به هنر اصیل ایرانی و گرامی‌داشت خلاقیت هنرمندان توان‌یاب.»
امیدآفرینی و تاب‌آوری اجتماعی
مشهدی رسالت اصلی جشنواره را ایجاد امید و خروج هنرمندان از انزوای اجتماعی دانست و گفت: «هدف ما تاب‌آوری اجتماعی از مسیر هنر است. جشنواره همام تلاش دارد با ایجاد فرصت‌های واقعی، حضور هنرمندان دارای معلولیت را در صحنه‌های فرهنگی و هنری کشور تقویت کند.»
چهارمین جشنواره بین‌المللی همام با حضور 415 اثر از هنرمندان دارای معلولیت از 30 استان و 14 کشور برگزار می‌شود. آثار برگزیده در پارا آرت توکیو به نمایش درمی‌آیند و مدال استاد فرشچیان به هنرمندان اهدا خواهد شد.