پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، "رویان فرهنگی" جهاد دانشگاهی است
دبیر شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی در آیین اختتامیه نخستین جشنواره ایدههای برتر فناوریهای نرم و صنایع خلاق فرهنگی گفت: جهاد دانشگاهی با تأسیس پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، گام مهمی در حوزه فرهنگی برداشته است که میتواند "رویان فرهنگی" و چشمه جوشان ایدههای فرهنگی در سالهای آینده باشد.
به گزارش ایسنا، آیین اختتامیه نخستین جشنواره ایدههای برتر فناوریهای نرم و صنایع خلاق فرهنگی، عصر امروز (22 شهریورماه) با حضور دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، دبیر شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و رییس پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی (جهاد دانشگاهی)، دکتر سیاوش ملکیفر، معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری، دکتر سید مهدی سادات، مشاور دبیر برنامه توسعه زیست بوم شرکتهای خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دکتر اصغر نوراللهزاده، مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید، دکتر علی اکبر عبدالملکی، رئیس کمیسیون گردشگری و کسب و کارهای وابسته اتاق بازرگانی صنایع و معادن کشاورزی ایران، دکتر سید سعید هاشمی، رییس دانشگاه علم و فرهنگ، داوران و برگزیدگان این جشنواره در سالن همایشهای بینالمللی دانشگاه علم و فرهنگ برگزار شد.
سند توسعه فناوریهای نرم و هویتساز، چراغ راه فعالان و برنامهریزان این حوزه
در ابتدای این نشست، پیام دکتر سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی توسط دکتر ایمانی خوشخو قرائت شد در متن پیام دکتر عاملی آمده است: گسترش فناوری و رشد تقسیم کار اجتماعی، جلوههای نوینی از اقتصاد را نمایان کرده که از اقتصاد صنعتی به اقتصاد جامعه اطلاعاتی و سپس اقتصاد دانش بنیان و اکنون اقتصاد صنایع خلاق و فناوریهای نرم را شاهد هستیم که درحال افزایش سهم این نوع از اقتصاد از تولید ناخالص داخلی است که در سالهای اخیر گسترش جهشی داشته است.
فناوریهای نرم، مجموعهای از هنجارها، رویهها، مقررات، نهادها و سامانههای دانشی را در برمیگیرد که رفتار انسان و نیازهای روحی - روانی، فرهنگی و اجتماعی او را هدف قرار داده و موجبات کارایی و اثربخشی مطلوبتر فناوریهای سخت را فراهم میسازد. ویژگی بارز فناوریهای نرم آن است که به جای بهرهگیری از مواد اولیه طبیعی و معدنی از بروندادهای فکری و خلاقیت انسان که ماهیت نوآورانه، فرهنگی و هنری دارد استفاده میکند. فناوریهای نرم، فناوری خلاقیت و نوآوری است که در اندیشه، احساس، ارزشها، رفتارهای فردی و سازمانی و تمامی جنبههای غیرمادی جامعه بشری تاثیرگذاری دارد. فناوریهای نرم رابطه عمیقتر و نزدیکتری با انسان و فرهنگ دارد و رفتار، کنش، واکنش و برهمکنشهای انسان را به مثابه موضوع عملیاتی خود مورد توجه قرار میدهد. درحقیقت رشد شتابان اقتصاد در حوزه فناوریهای جدید، هوش مصنوعی، علوم شناختی و گام نهادن در مسیر ایجاد جامعه دانش بنیان موجب شده است که فناوریهای نرم در بهبود کیفیت زندگی و ارتقای سطح تعاملات اجتماعی، جایگاه در خور توجهی بیابد. اقتصاد و صنعت ارتباطات همزمان با توسعه شبکه های ارتباطی و رسانه ای موجب شکل گیری فناوریهای جدید و ایجاد ظرفیتهای فرامکانی و فرازمانی شده است و بسیاری از پیشرفتهای تکنولوژی کنونی در عصر ارتباطات را به ارمغان آورده و پایه جهانیشدن به معنای تجربه نوینی از سبک زندگی جدید محسوب میشود.
امروز ما با دو فضایی شدن فرهنگ مواجه شده ایم و بخش مهمی از فرهنگ جامعه در فضای مجازی شکل می گیرد و محتوای فضای مجازی منبع مهمی برای فرهنگی شدن جامعه است. فضای مجازی به موازات جهان واقعی، مؤلفه و متغیر و دامنه عملکردی پیدا کرده است. دانش دوفضایی نگاه تکمیلی به دانش فضای اول و دانش فضای دوم دارد و برای آن یک گستره بزرگی فراهم کرده است که تجربه جهان کرونایی به این تجربه دامن زد و ما ناگزیر شاهد آموزشهای ترکیبی خواهیم بود که بخش قابل توجهی از آموزش از کیفیت بسیار بالا برخوردار خواهد بود. با توجه به گسترش این حوزه، دامنه دانش و جامعه اطلاعاتی و ارتباطی کنونی از نظر روش حکمرانی تغییر کرده و مدل حکمرانی جدیدی به وجود آمده است.
در نظام حکمرانی جدید روش حکمرانی دولت حتما به صورت دولت الکترونیک و مبتنی بر مدیریت هوشمند در عرصه های گوناگون ظهور خواهد کرد و به نوعی حکمرانی دولت تبدیل به الگوهای خط مشی گذاری از قبیل نوع کار شورای های عالی و نظام تنظیمگری میشود و نه دولت اجرائی، در واقع اجرائیات دولت همه در عرصه دولت الکترونیک هوشمند اجرا میشود.
فضای مجازی فضای مکملی بود که توانست متناظر فضای واقعی درابعاد گوناگون زندگی ایجاد ظرفیت کند و این صنعت به سمت فناوری یگانه (Technological Singularity) حرکت می کند که در واقع تجمیع تمامی فناوریها نرم و هوش مصنوعی محسوب میشود. استفاده از ایدههای حقوقی اسلام میتواند زمینهساز تحول در نظاموارههای اسلامی در سبک زندگی و حوزه های تعلیم و تربیت اسلامی شود که بنیان آن بر توحید و ارزش های انسانی و اسلامی است.
در فناوریهای جدید و خلاق با رویکرد هستی شناسانه ای مواجه هستیم که با نگاه به توحید و زیباترین وجه آفرینش پروردگار، انسان به عنوان یک کاربر فعال و خودانتخابگر مسیر پیشروی خود را برمیگزیند و خدمات فردی و اجتماعی متناسب با سطح اختیار انسان نظامند میشود و در این نظام کرامت و حقوق انسانی ظرفیت جدید پیدا می کند. ما باید در بستر فضای نوین فناوریها با ایده های خلاق و سوژه های برتر مبتنی بر فرهنگ اسلامی - ایرانی فضایی را ایجاد کنیم تا جامعه براساس ارزش های الهی و هنجارهای قابل قبول، انسان هوای پاک و طیب را استنشاق کند و از سبک زندگی بالنده و نوآورانه ای بهره مند شود.
توجه به بنیانهای فرهنگیمان در تولید فناوریهای نرم موجب اقتدار و ارتقای سطح توانایی و دانش فنی ما خواهد شد. اگر بتوانیم فناوری های نرم را بر اساس سازههای تعلیم و تربیت اسلامی بسازیم، ظرفیت های جامعه را به سمت تولید محتواها و صنایع خلاق پاک هدایت کردهایم. فناوریهای جدید براساس منبع تغذیه و آبشخور آن، قدرت بازتولید ارزش ها و هنجارهای مناسب و نامناسب در جامعه را دارند چرا که نمیتوان فناوری را به عنوان یک امر خنثی و ابزاری تلقی کرد. فناوریها که خود محصولی انسانی هستند، میتوانند با نوآوریهای خلاقانه و مبتنی بر مؤلفههای اسلامی و بومی در جهت تولید همان هوای پاک و براساس نیازهای جامعه محصولات و تولیداتی ارزشمند و هویت محور ارایه دهند.
فناوریهای جدید، آینده جدیدی را طراحی میکنند که باید تلاش کرد تا مؤلفههای هویت ایرانی و اسلامی را در فناوریهای جدید لحاظ کنیم و در عرصه جامعه مخاطبان خود را حفظ و متناسب با الگوهای دینی تربیت کنیم.
شورای عالی انقلاب فرهنگی در راستای اقتداربخشی به جوانان خلاق و ایدهپرداز حوزه فناوریهای نرم و فرهنگی، علاوه بر حمایتهای مستمر از پیشرفت فناوری های صنایع خلاق و فرهنگی تلاش نموده است تا زمینه ها و تمهیدات لازم قانونی و ساختاری را نیز فراهم نماید. بدون شک تلاش حاصل از مفهومپردازی و ایدهپردازی در حوزههای فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، باید موجب ارتقاء سطح توانمندی و رونق اقتصاد فرهنگ و تعمیق بینش جامعه فرهیخته ایرانی شود. البته توانمند سازی جامعه برای مواجهه عقلانی با آسیب ها فضای مجازی که بعضا بر سرجامعه آوارهای بزرگ ایجاد می کنند، اهمیت زیادی دارد.
با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری، اهمیت راهبردی و اقتصادی فناوریهای فرهنگی و نرم، پیچیدگی این حوزه، متولیان متعدد و لزوم همگرا کردن آنها و همچنین با توجه به اینکه «فناوریهای نرم و فرهنگی» جزو اولویتهای نقشه جامع علمی و نقشه مهندسی فرهنگی کشور قرار گرفته و همچنین در راستای جهتگیری کلان کشور در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، «سند توسعه فناوریهای نرم و هویت ساز» توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده و اکنون چراغ راه فعالان و برنامه ریزان این حوزه است.
این سند مشتمل بر یک مقدمه، 9 ماده و 9 تبصره در جلسه 810 مورخ 1397/4/26 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و براساس آن تعاریف، ارزشها، چشم انداز، اصول، اهداف، 10 راهبرد کلان و اقدامات ملی ذیل آنها و مسائل اجرایی اجرای سند تبیین شده است. 18 نفر از مقامات کشوری در شورای ستاد اجرایی سازی این سند عضو هستند و جهاد دانشگاهی که برگزار کننده این جشنواره فاخر و اثرگذار است، از جمله اعضای تأثیرگذار آن میباشد.
در پایان لازم می دانم از جناب آقای دکتر ایمانی خوشخو ریاست محترم پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی و همکاران جهادگر و دانشمند ایشان برای برگزاری این جشنواره تقدیر و تشکر کرده و امیدوارم به فضل الهی جوانان هوشمند، کوشا و خلاق ایرانی متناسب با نیازها و اولویت های کشور به خلق و راه اندازی اکوسیستم های صنایع خلاق فرهنگی مبادرت کرده و با استعانت از درگاه احدیت در گام دوم انقلاب اسلامی بیش از پیش بدرخشند.
پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، چشمه جوشان ایدههای فرهنگی
به گزادس ایسنا، دکتر محمدحسین ایمانی خوشخو، دبیر شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در این دیدار گفت: بیش از 3 سال از عمر پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی (وابسته به جهاد دانشگاهی) میگذرد و با حمایت همه نهادهای مرتبط در این حوزه، پیشرفتهای بسیار خوبی حاصل شده و به جایگاه مناسبی در حوزه فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی دست پیدا کردهایم.
رییس پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی (جهاد دانشگاهی) در خصوص اهداف شکلگیری نخستین جشنواره ایدههای برتر فناوریهای نرم و صنایع خلاق فرهنگی افزود: افرادی زیادی هستند که در کشور ناشناخته هستند، اما به صورت بالقوه در حوزه فناوریهای نرم، صاحب ایده هستند. تلاش کردیم به سراغ افرادی برویم که یا نمیدانند که از این ظرفیت برخوردار هستند یا زمینه مناسب برای آنها فراهم نشده است و این جشنواره با این هدف شکل گرفت و خوشبختانه با استقبال خوبی نیز مواجه شد.
دکتر ایمانی خوشخو خاطر نشان کرد: بحث صنایع خلاق در ادبیات برنامهریزی کشور وارد شده است و در پیام دکتر عاملی نیز به این نکته اشاره شده بود. در عصر شکوفایی انقلاب اسلامی و پیشرفت کشور باید آمادگی لازم را داشته باشیم تا به شکل ساختارمند به بحث شناسایی ایدهها نگاه کنیم و تلاش کردهایم که این نگاه ساختارمند را در پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی (جهاد دانشگاهی) نیز داشته باشیم.
دبیر شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: جهاد دانشگاهی در کنار فعالیتهای بزرگ و شاخصی که در حوزههای مختلف از جمله پزشکی و فنی - مهندسی داشته است، با تأسیس پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی، گام مهمی در حوزه فرهنگی برداشته است که میتواند "رویان فرهنگی" و چشمه جوشان ایدههای فرهنگی در سالهای آینده باشد. جا دارد از تلاشها و حمایتهای دکتر حمیدرضا طیبی، رییس جهاد دانشگاهی در این مسیر قدردانی کنیم.
رییس پارک ملی علوم و فناوریهای نرم و صنایع فرهنگی افزود: در حوزه برخورداری از استعدادها و منابع فرهنگی جزو کشورهای برتر محسوب میشویم، اما این توانایی و استعدادها باید بالفعل شوند.
انتهای پیام