پایان کافه‌گردی در پیاده‌روهای مشهد؟
کافه و رستوران‌داران مشهدی با مخالفت مدیریت شهری برای تمدید قرارداد اجاره پیاده روها، در جست وجوی راه چاره جلوگیری از تعطیلی و ورشکستگی هستند.
به گزارش «دنیای‌اقتصاد» با آغاز فصل تابستان و رونق کافه‌گردی‌های عصرانه، بسیاری از صاحبان کسب وکارهای شهری در انتظار رونق بازار هستند و رستوران‌داران به‌ویژه آنها که فضای روباز بیرونی دارند، بیش از دیگران روی استقبال مشتریان حساب باز کرده‌اند.
در چندسال اخیر و گسترش استفاده نظام‌مند صنوف مختلف از فضاهای شهری، شهرداری مشهد هم اقدام به راه‌اندازی رویدادی با عنوان «خیابان غذا» در سال 1397 کرد و پس از آن بود که مجوزهایی برای استفاده از پیاده روها به عنوان فضای ارائه خدمات به رستوران‌ها داده شد تا به گفته مجریان به رونق گردشگری و استفاده بهینه از ظرفیت‌های بالقوه برای بهبود اقتصاد شهری منجر شود.
اما با تغییر رویکرد مدیریت شهری درباره این شکل از ارائه خدمات شهری، شهرداری مشهد در سال 1401 تصمیم به افزایش چند برابری مبلغ قراردادهای اجاره پیاده روها گرفت و به گفته دست‌اندرکاران تنها حدود 250 واحد صنفی مایل به ادامه کار و استفاده از پیاده‌روها با قیمت جدید شدند.
اما با شروع سال جدید خبرها حکایت از ارسال نامه‌ای از طرف شهرداری به صنوف مذکور و تعیین مهلتی یک‌هفته‌ای برای تخلیه پیاده‌رو دارد که به نظر می‌رسد مدیریت شهری مایل به تمدید قراردادها نیست. قراردادهایی که با برآوردی از حجم کار حدود 10 میلیارد تومان آورده برای شهر داشته‌اند و حتی با وجود تورم سالانه، امکان افزایش این درآمد هم وجود داشته است.
خطر ورشکستگی مستاجران
سید‌رضا گوهربار، صاحب یک رستوران مشمول ممنوعیت استفاده از پیاده رو در خیابان سلمان فارسی از اینکه هیچ فرصتی برای کسبه در نظر نگرفته‌اند تا بتوانند جوابگوی مالکان و دیون خود باشند گلایه دارد و ادامه می‌دهد: یک میلیارد تومان خرج دکوراسیون بیرون کرده‌ام و دستور داده‌اند که جمعش کنیم. یک هفته به ما وقت داده بودند و این مهلت رو به پایان است. حداقل 10 تا 15 نفر را باید تعدیل کنیم. راه دیگری نداریم. وقتی آن 80 نفر مشتری بیرون را نداریم، ظرف‌شور و آشپز و کمک آشپز اضافی نیاز نداریم. من مقداری فضای کوچک داخل رستوران دارم اما دوستان دیگری باید کلا تعطیل کنند.
گوهربار می گوید در نامه شهرداری اصلا ذکر نشده که به چه دلیل دیگر اجاره را تمدید نمی کنند: این واقعا معضل اجتماعی است. حداقل راهکاری و زمانی و ضرب‌الاجلی بدهند. الان قراردادمان (اجاره) را نوشتیم و صاحب مکان چک را به اجرا می‌گذارد. این کار عواقب مختلفی دارد. کارگرها بیکار می شوند و رستوران‌ها ضرر می‌کنند. می‌گویند این معابر شهری است.
به ما نمی‌گویند چرا؟ نامه‌ای به ما دادند و گفتند شهرداری پیش از این اجازه نداشته این معابر را اجاره بدهد. در حالی که پارسال 178 میلیون تومان اجاره دادیم که البته سال قبلش 15 میلیون تومان پرداخت کرده بودیم.
گوهربار با بیان اینکه همیشه مقررات را رعایت کرده می گوید: آیا در پنج سال اخیر اماکن یک بار به من حتی تخلفی را گوشزد کرده است؟ تذکری دریافت نکرده‌ام و این نشان می‌دهد که من مقررات را رعایت کرده بودم. فقط خسارت نیست، امکان ورشکستگی وجود دارد. وقتی مجموعه‌ای نتواند بفروشد شما بگویید چه اتفاقی می‌افتد. در حالی که اجاره امسال پنج برابر شده است. از کجا حقوق کارگر بدهد؟ پس عملا باید تعطیل کرد و راه دیگری وجود ندارد.
مسعود مولوی، مالک رستوران دیگری در بلوار کوثر هم نزدیک به پنج سال است که از فضای پیاده‌رو جلوی رستوران بهره‌برداری می‌کند و تاکنون حدود 850 میلیون تومان برای دکوراسیون پیاده‌رو خرج کرده است و 40 نیرو دارد. او هم می گوید که اگر قرارداد پیاده‌رو تمدید نشود، مجبور به تعطیل کردن رستوران است.
هادی تاتاری هم که دبیر بازنشسته آموزش و پرورش است و در بلوار هاشمیه رستوران تاسیس کرده است، حسابی از مراحل طولانی و طاقت‌فرسای گرفتن مجوز و آنچه «ضوابط سلیقه ای» می نامد شاکی است و مثل بقیه همکارانش از دوران کرونا آسیب اقتصادی دیده و حدود 350 میلیون تومان برای سازه خارج از رستورانش هزینه کرده است و می گوید: در صورت جمع‌آوری پیاده‌رو مجموعه ما کوچک‌تر می‌شود. یا باید تعطیل کنیم یا چند نفر تعدیل نیرو داشته باشیم. سرجمع حدودا دو تا سه‌هزار نفر بیکار تحویل جامعه می‌شود که بعضا سرپرست خانواده هستند و معیشت حدود 10هزار نفر هم تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد. اگر قرار است این طرح برای همیشه جمع شود، مسوولان محترم فکری به حال جبران هزینه‌های سرمایه‌گذاری‌شده مجموعه‌داران در بخش پیاده‌رو کنند.
خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» در چند روز اخیر تلاش کرد تا جویای نظر روابط عمومی شورای شهر مشهد - که گفته می‌شود عامل اصلی تغییر سیاست درباره سازه ها بوده است - شود و در ادامه هم این آمادگی وجود دارد تا پذیرای نظرات مدیریت شهری مشهد باشیم.
شورای شهر مخالف است
حسن امیریان، رئیس اتحادیه صنف رستوران داران، چلوکبابی ها، آشپزخانه و حلیم‌پزان مشهد در این باره به «دنیای‌اقتصاد» می گوید: در صنف ما حدود 50 واحد صنفی مشمول این عدم‌تمدید اجاره شده‌اند. دلیل اینکه چرا شهرداری مایل به تمدید اجاره استفاده از پیاده روها نیست را به ما اعلام نکرده‌اند؛ اما این طور گفتند که شورای شهر امسال موافقت نکرده است و خواستار جمع آوری آنها شده است.
وقتی درباره قیمت اجاره پیاده روها می پرسیم، امیریان پاسخ می‌دهد: مثلا سال 1400 که کرونا هم بود قیمت 50هزار تومان بود، سال 1401 تا تیرماه اعضای اتحادیه معطل گرفتن مجوز بودند و بعد یکباره قیمت حدود 500هزار تومان شد. یعنی حدود 10 برابر. اما باز هم واحدها تمدید کردند، اما امسال اساسا مخالفت کرده‌اند و اجاره‌ها تمدید نشده است.
امیریان می گوید این کار منجر به بیکاری کارگران آن واحد صنفی می‌شود که مشغول خدمات دهی به مشتریان پیاده‌رو بودند، در حالی که ایجاد این امکان هم موجب اشتغال و هم رونق کسب و کار شده بود: وقتی مشتری بنشیند تولید بیشتر می‌شود. رستوران‌ها مشکلی ندارند چون اغلب میز و صندلی و فضای کافی دارند اما کبابی‌ها که مغازه‌هایشان کوچک است دچار مشکل می شوند.
واحدهای صنفی متضرر می شوند
رئیس اتحادیه فروشندگان آبمیوه، فالوده و بستنی مشهد هم در این باره به «ایسنا» می گوید: سال گذشته این صحبت مطرح شد که قرارداد اجاره پیاده روها تمدید نخواهد شد و امسال این موضوع عملی شد. از نظر ما اگر این قرارداد تمدید می شد بهتر بود؛ زیرا اعضای ما تمایل دارند تمدید انجام شود اما به دلیل اتمام زمان قرارداد، شهرداری تمدید نمی کند و استفاده از پیاده روها توسط واحدهای صنفی با ممنوعیت روبه رو شده است.
شریف زاده‌مشهدی با بیان اینکه شهرداری برای اجاره دادن پیاده رو با اتحادیه طرف نیست، ادامه می‌دهد: قرارداد اجاره پیاده رو با واحدها بسته می‌شود و اتحادیه در این موضوع نقشی ندارد. هر عضوی که پروانه کسب دارد به شهرداری تقاضا داده و عمدتا مجوز صادر می‌شود. هزینه اجاره پیاده رو در سال گذشته نسبت به سال 1400 چند برابر شد و با وجود این افزایش قیمت، باز هم اکثر اصناف اجاره خود را تمدید کردند، زیرا مایل به استفاده از پیاده رو بودند.
شریف زاده‌مشهدی با اشاره به اینکه به طور میانگین 250 واحد صنفی مختلف شامل رستوران، اغذیه فروشی، آبمیوه و کافی شاپ از پیاده روها استفاده می‌کنند، اضافه می‌کند: در صنف ما حدود 100 تا 150 واحد صنفی اقدام به اجاره پیاده رو کرده اند. رتبه اول متعلق به صنف ما بوده و بعد از آن اغذیه فروشی ها و رستوران ها قرار دارند. شکی نیست که این واحدهای صنفی از عدم‌تمدید قرارداد استفاده از فضای پیاده روها متضرر می شوند اما شهرداری بیان کرده که قرارداد یکساله بوده و این قرارداد اکنون به پایان رسیده و آن را تمدید نمی کنیم.
--> اخبار مرتبط