پررویی نجومی روزنامه زنجیره‌ای درباره تولید مسکن

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: اعتماد نوشت: «14 ماه پیش باید برنامه ششم جای خود را به برنامه هفتم می‌داد. اما برنامه ششم در دو مقطع تمدید شده است. آخرین بار 15 اسفند سال 1401 بود که مجلس به دلیل عدم تکمیل برنامه هفتم، برنامه ششم را تا شهریور 1402 تمدید کرد. نکته تاسف‌بار این است که به رغم فرصت 7 سال و نیمه دولت برای اجرای قوانین برنامه بسیاری از اهداف آن محقق نشد. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، اهداف برنامه در حوزه تامین مسکن ناکام بوده است. به‌طوری که در مناطق شهری، بیش از نیمی از خانوارهای هر دهک به مسکن در استطاعت دسترسی ندارند. هزینه مسکن برای 78 درصد از خانوارهای دهک اول یعنی فقیرترین خانوارهای ایرانی، بیش از 30 درصد سبد هزینه‌ای آنها را شامل می‌شود. در قیاس با فقرا در کشور 55 درصد ثروتمندان یا همان دهک دهم بیش از 30 درصد هزینه‌هایشان را مسکن در بر می‌گیرد.

همه این داده‌ها بیانگر رشد فزاینده مسکن در 7 سال اخیر است؛ رویدادی که دولت را در رسیدن به اهدافش درحوزه مسکن ناکام کرده است. بخشی از احکام قانون برنامه ششم توسعه کشور به تامین مسکن اقشار کم‌درآمد و رفع فقر سکونتی آنها معطوف بوده است. براساس جزء «1» بند «چ» ماده80 این قانون، دولت مکلف شد، نسبت به تدوین برنامه «مسکن حمایتی» و «مسکن اجتماعی» اقدام کند. در واقع دولت موظف شده بود، برای تامین مسکن گروه‌های کم‌درآمد در سال اول برنامه دو رویکرد را دنبال کند. در جریان ساخت و خرید مسکن ملکی ورود کند و همزمان به ساخت مسکن استیجاری، پرداخت کمک هزینه اجاره و وام قرض‌الحسنه و ودیعه مسکن اقدام کند. سیاست‌هایی که در طول سال‌های اجرای قانون هیچ عملکردی نداشته است.

بند «ب» ماده 59 این قانون نیز اهدافی را برای تسهیل در ساخت یا خرید مسکن این اقشار در مناطق روستایی و شهری در نظر گرفت. جزء «1» این بند مربوط به اجرای طرح ویژه بهسازی و نوسازی مسکن روستایی است که براساس آن باید تا پایان دوره اجرای قانون برنامه ششم بیش از 1 میلیون واحد مسکن روستایی احداث می‌شد.

در سال‌های اخیر، تورم بالا و بی‌ثباتی در متغیرهای کلان اقتصادی، مهم‌ترین مانع سیاست‌گذاری در این حوزه بوده است. قیمت هر متر مربع مسکن در شهر تهران در آذرماه 1401، نسبت به پنج سال گذشته در ماه مشابه یعنی آذر 1396، بیش از 844 درصد افزایش یافته است. همچنین در کل خانوارهای شهری، شاخص قیمت مسکن در آذر 1401 نسبت به آذر 1396، حدود 247 درصد رشد داشته است».

اعتماد در پایان با ادعای شکست پروژه مسکن مهر می‌نویسد: «طرح «مسکن مهر» بزرگ‌ترین مداخله دولت است. البته یکی از گروه‌های هدف طرح «مسکن مهر» اقشار نیازمند مسکن شهری بوده است. اما شواهد نشان می‌دهد که حداقل بخشی از خانوارهای کم‌درآمد نتوانستند با استفاده از این طرح به مسکن مناسب دست یابند و برنامه‌های جایگزین دیگری با نمونه‌های موفق جهانی همچون طرح مسکن اجتماعی استیجاری هیچگاه به‌طور جدی دنبال نشده است».

فرار به جلوی روزنامه اعتماد در موضوع مسکن در حالی است که همین روزنامه، از حامیان عباس آخوندی (وزیر راه و شهرسازی دولت روحانی به مدت پنج سال، از مرداد 1392 تا اواخر مهر ماه 1397) بود و هم اکنون هم از وی به عنوان نظریه‌پرداز، گفت‌وگو و مقاله منتشر می‌کند. منطق «نساخت» و انباشت تقاضا و تحقیر مسکن مهر و عدم جایگزینی آن با هیچ پروژه ایجابی دیگری موجب انباشت تورم هشت برابری در دولت روحانی شد.

ضمنا طراحی پروژه مسکن مهر در دولت نهم مجموعا موجب صاحب‌خانه کردن بیش از دو میلیون خانوار (جمعیتی حدود هفت هشت میلیون نفر) شد و با این وجود، روزنامه وابسته به مدیریت اشرافی، چگونه رویش می‌شود که با وجود بی‌کفایتی مطلق دولت متبوعش در زمینه مسکن، تعبیر شکست را درباره مسکن مهر به کار ببرد.