پرهیز از خام‌فروشی، با توسعه پتروپالایشگاهی / حل مشکل ناترازی بنزین با استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فرا سرزمینی
یک کارشناس حوزه انرژی با اشاره به اهمیت پرهیز از خام‌فروشی، ایجاد تنوع فروش در حوزه خریدار و مدل صادرات در کنار خدمات فنی و مهندسی گفت: پتروپالایشگاه سازی راهکار هم‌سویی با اقتصاد جهانی است و مشکل ناترازی بنزین با استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فرا سرزمینی در کوتاه‌مدت قابل‌حل است.
به گزارش خبرنگار اقتصادی شبکه اطلاع‌رسانی راه دانا؛ نفت ایران یکی از مهم‌ترین بخش‌هایی است که هدف تحریم قرار گرفته، به‌نحوی‌که ظرفیت صادرات ایران را کاهش داده و کلیه مذاکرات پیرامون برجام را به سمت رفع این تحریم‌ها برده است. در حالی که کشور ما قادر است با تکیه بر توسعه پتروپالایشگاهی و توان خدمات فنی و مهندسی بر این مشکل اقتصادی چیره شود. در اهمیت این موضوع همین کافی است که بدانیم در مذاکرات جاری بین ایران و کشورهای غربی، فروش نفت شاید مهم‌ترین پاشنه آشیل کشور ما در مقابل قدرت‌های دنیا باشد، تا جایی که حتی با وجود مذاکره برای رفع تحریم‌ها، لزوم رفع این گره در اقتصاد ایران برای متولیان حوزه انرژی کشور ضرورت ویژه دارد. همه اینها موجب می‌شود تا برای فروش نفت و خنثی‌سازی تحریم‌ها چاره‌ای اندیشیده شود. کارشناسان با بررسی راهکارهای مختلف فروش به این نتیجه رسیده‌اند که مهم‌ترین راهکار بازارسازی این مسیر برای فروش نفت از رهگذر تبدیل نفت خام به فرآورده‌های نفتی در پتروپالایشگاه‌ها می‌گذرد. بیشتر بخوانید: گسترش ظرفیت‌های نفتی با توسعه پالایشگاه فرا سرزمینی / پرهیز از خام‌فروشی موجب افزایش درآمدها نفتی خواهد شد
تحریم فرآورده‌های نفتی امکان‌پذیر نیست
باید در نظر داشته باشیم که کشورهای محدودی در جهان می‌توانند نفت کشور ما را پالایش کنند، پس امکان رصد آنها و تحریمشان وجود دارد. اما تحریم فرآورده‌های نفتی به‌راحتی امکان‌پذیر نیست، زیرا تقریباً همه کشورهای دنیا می‌توانند مشتری این محصولات پتروپالایشی باشند. افشین غلامعلی پور، کارشناس حوزه انرژی در خصوص استفاده از ظرفیت فرآورده‌های نفتی ایران برای خنثی‌سازی تحریم‌ها به راه دانا؛ اظهار کرد: خریداران نفت خام ما محدود هستند و در حدود 50 پالایشگاه در سراسر جهان می‌توانند نفت ما را فراوری کنند و همین موضوع قابلیت تحریم‌پذیری آن را بالا می‌برد. وی ادامه داد: وقتی به‌جای نفت فرآورده نفتی تولید کنیم، تقریباً تمامی کشورهای جهان و شرکت‌هایی که در حوزه انرژی فعال هستند، مشتری بالقوه ما محسوب می‌شوند. تحریم این گستره وسیع از مشتریان کاری بسیار دشوار است. به‌این‌ترتیب، یکی از مزیت‌های توسعه زنجیره ارزش در فروش نفت خام موضوع ایجاد تنوع فروش در حوزه خریدار و مدل صادرات است. وی در ادامه توضیح داد: وقتی نفت خام به فروش می‌رسد، باید آن را از طریق کشتی‌های نفتکش به مقصد برسانیم. اما در فروش فرآورده‌های نفتی می‌توان از مدل‌های متنوع شامل صادرات زمینی و دریایی استفاده کنیم. اگر پالایشگاه‌های ما به سمت پتروپالایشگاه شدن حرکت کنند، به این معنا که علاوه بر فرآورده‌های نفتی به تولید مواد پتروشیمیایی هم مبادرت کنند، امکان انتقال این مواد به پتروشیمیایی‌های خوراک مایع به وجود می‌آید، پس امکان توسعه کامل زنجیره ارزش نیز وجود دارد و می‌توانیم انواع فرآورده‌ها را تولید کنیم.
پتروپالایشگاه سازی راهکار هم‌سویی با اقتصاد جهانی
این کارشناس تأکید کرد: بررسی‌ها نشان از این دارد که با توسعه خودروهای برقی و انرژی‌های تجدیدپذیر در آینده روند تقاضا برای سوخت کاهش می‌یابد ولی این روند برای فرآورده‌های نفتی برعکس خواهد شد، بنابراین اگر در بحث توسعه ارزش و پالایشگاه سازی به سمت پتروپالایشگاه سازی حرکت کنیم با راهبردهای کلانی که در عرصه جهانی در این حوزه وجود دارد، هم‌راستا می‌شویم. وی گفت: متأسفانه تا کنون توسعه زنجیره ارزش در کشورمان به‌صورت متوازن رخ نداده است و بیشتر در حوزه پتروشیمیایی‌های خوراک گازی رشد کرده‌ایم که خیلی هم عمق ندارد و بیشتر نیمه‌خام فروشی می‌کنیم. در حوزه پتروشیمی‌های خوراک مایع تقریباً کار خاصی انجام نداده‌ایم. این کارشناس تصریح کرد: در حال حاضر، دو راهکار پیشروی ما قرار دارد. اول اینکه خودمان به توسعه پالایشگاه مبادرت کنیم. دوم، با سرمایه‌گذاری از پالایشگاه‌های دیگر کشورها استفاده کنیم، به‌نحوی‌که پالایشگاه‌های فرا سرزمینی از خوراک نفتی و گازی ما استفاده کنند. صدور خدمات فنی و مهندسی به کشورهای دیگر و ارائه خدمات به پالایشگاه‌های فرا سرزمینی می‌تواند به نفع کشورمان باشد. وی ادامه داد: اگر بخواهیم بیانات مقام معظم رهبری را در خصوص خنثی‌سازی تحریم‌ها در دستور کار قرار دهیم، باید تا جای ممکن از خام‌فروشی فاصله بگیریم. ما به لحاظ دانش فنی ظرفیت‌های خوبی داریم و می‌توانیم از این فرصت‌ها بهره ببریم. به لحاظ مالی هم می‌توانیم با سرمایه‌گذاری‌های دقیق‌تر به سمت متوازن کردن توسعه زنجیره ارزش گام برداریم و توسعه فعالیت‌های پتروشیمیایی خوراک مایع را در دستور کار قرار دهیم.
حل مشکل ناترازی بنزین با استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فرا سرزمینی
غلامعلی پور گفت: صدور خدمات فنی و مهندسی به کشورهای منطقه باتوجه‌به مناسباتی که با آنها داریم می‌تواند موردتوجه قرار بگیرد. در پالایشگاه‌های فرا سرزمینی این کشورها می‌توانیم همکاری داشته باشیم و از فرصت‌های موجود استفاده کنیم. در حال حاضر با موضوع ناترازی بنزین در کشور مواجه هستیم و می‌توانیم در یک رویکرد کوتاه‌مدت برای حل این مشکل به ظرفیت خروجی پالایشگاه‌های فرا سرزمینی تکیه کنیم. وی در پایان تأکید کرد: در شرایط فعلی تلاش‌های دولت سیزدهم به‌خصوص فروش نفت به کشورهایی نظیر ونزوئلا و همکاری در پالایشگاه‌های این کشورها به‌عنوان یک اقدام درست قابل‌تقدیر است، برعکس دولت قبلی که نگاهش فقط بر دولت‌های غربی بود در وزارت نفت فعلی نگاه تغییر کرده و به سمت گسترش روابط با کشورهایی که هم‌راستا با ایران هستند و لزوماً غربی نیستند، حرکت کرده‌ایم. به گزارش راه دانا؛ یکی از فرصت‌های پیشروی ما برای تبدیل نفت به فرآورده‌های نفتی استفاده از توسعه پتروپالایشگاه‌ها و استفاده از ظرفیت پالایشگاه‌های فرا سرزمینی و نیمه‌کاره است که با مشارکت در این صنعت امکان تبدیل نفت به فرآورده‌های غیرقابل‌تحریم و غیر قابل رهگیری برای کشور ما به وجود خواهد آمد.