پرونده سلامت غذایی روی میز مراجع نظارتی / سود تولید محصولات کشاورزی ناسالم به جیب چه کسانی می‌رود؟
امروزه بسیاری از محصولات کشاورزی با مصرف انواع سموم و کودهای شیمیایی در کشور تولید می‌شود که سلامت افراد را به خطر انداخته و به عنوان تهدید سلامت نیروی انسانی به یک موضوع داغ در مراجع نظارتی مطرح است که به طور ویژه در آن ورود کرده‌اند.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از صبح قزوین؛ نقش مواد غذایی در سلامت و تندرستی انسان بسیار حائز اهمیت است؛ تغذیه‌ای که بر اساس اصول علمی تنظیم شود نه تنها سلامت انسان را تامین کرده بلکه از بروز بیماری‌های ناشی از غذای ناسالم نیز جلوگیری می‌کند.
غذای ناایمن و ناسالم، نه تنها از طریق خطرات مستقیم ناشی از غذا، باعث ایجاد بیش از 200 نوع بیماری حاد و مزمن می‌شود بلکه هزینه‌های تجمیعی آن در سطح کلان مانعی برای توسعه اقتصادی - اجتماعی بوده و موجب افزایش فشار بر نظام بهداشت و درمان می‌شود. براساس گزارش بانک جهانی، غذای ناایمن و ناسالم از طریق کاهش بهره‌وری، سالانه هزینه‌ای بالغ بر 95 میلیارد دلار به کشورهای دارای اقتصاد متوسط و ضعیف تحمیل می‌کند. دولت‌ها نقش حیاتی در تضمین ایمنی، سلامت و مغذی بودن مواد غذایی برای همگان دارند که در این راستا دولت ایران نیز طی سال‌های اخیر در این زمینه ورود کرده تا بتواند علاوه بر تامین سلامت غذایی مردم محصولات استانداردی صادراتی نیز به سایر کشورها داشته باشد. اهمیت سلامت محصولات غذایی تا جایی است که حتی سازمان‌های نظارتی هم در این زمینه ابراز نگرانی کرده و علی رغم اینکه وظیفه ذاتی آنها نیست اما در راستای حفظ سلامت جامعه و جلوگیری از اتفاقات جبران ناپذیر به میدان آمده و خود را برای حل این مسئله ملزم کرده‌اند به طوری که سازمان بازرسی کل استان قزوین سلامت غذایی را به عنوان پروژه جدید در دستور کار قرار داده و در این زمینه ارگان‌های متولی از جمله جهاد کشاورزی را پای کار آورده است. سلامت غذایی محصولات کشاورزی در خطر است عبدالله آقا علیخانی بازرس کل استان در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ ضمن ابراز نگرانی درباره سلامت غذایی محصولات کشاورزی تولیدی در استان اظهار کرد: یکی از مسائلی که به شدت نسبت به آن دغدغه دارم بحث سلامت غذایی است که متاسفانه در کشور مغفول واقع مانده است. وی افزود: امروزه بسیاری از محصولات کشاورزی و کالاهای مصرفی که در کشور تولید و مصرف می‌شود از سلامت لازم برخوردار نیست که با این وجود انتظار داریم با مصرف این مواد غذایی، انواع ویتامین‌ها وارد بدن شود. بازرس کل استان قزوین بیان کرد: به طور مثال سبزیجات با فاضلاب و سم آبیاری می‌شود که مصرف این گروه مواد غذایی نه تنها ویتامین مورد نیاز بدن را تامین نمی‌کند بلکه به سلامت افراد نیز آسیب می‌زند. آقا علیخانی تصریح کرد: در این راستا با جهاد کشاورزی استان جلساتی گذاشتیم و این موضوع را به عنوان یک کار ویژه در استان پیگیری می‌کنیم که در این مسیر به کمک رسانه‌ها نیز احتیاج داریم. وی ادامه داد: سلامت غذایی محصولات ابهام دارد و در برخی مواقع هم حتی در خطر است که سازمان بازرسی کل در آن وارد شده است در حالی که قانون این وظیفه برای ما تعریف نکرده اما با توجه به اهمیت موضوع آن را در دستور کار قرار دادیم. بازرس کل استان قزوین تصریح کرد: سلامت غذایی یک موضوع جدی است که حتی در سطح ملی هم نادیده گرفته شده و افراد زیادی از این موضوع نفع می‌برند. مصرف بیش از اندازه کودها شیمیایی سلامت محصولات کشاورزی را به خطر انداخته است عطیه رزازی در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت صبح قزوین؛ درباره سلامت مواد و محصولات غذایی اظهار کرد: فاکتورها و عوامل مختلفی در روش‌های فرآوری، برداشت محصول کشاورزی یا دامی و اصول اولیه نگهداری برای حفظ ارزش غذایی محصولات درگیر هستند که می‌توانند روی سلامت یا عدم سلامت ماده غذایی و و بیماری‌زایی بودن آن تاثیر بگذارند. وی افزود: در بحث محصولات کشاورزی؛ از بذر تا خاکی که به عنوان پایه و محل اصلی کشت است، کودها، آلاینده‌ها و آفت کش‌ها و یا حتی ریزمغزی‌ها و تقویت کننده‌های خاک همه از عواملی هستند که می توانند بر روی پرورش محصول تاثیر داشته باشند. رزازی با بیان اینکه مقایسه روند و یا نوع محصولات امروز با گذشته صحیح نیست، ابراز کرد: در گذشته استفاده از آلاینده‌ها، آفت کش‌ها و کودها و ریزمغذی‌های رشد محصولات به منظور زود بازده شدن برای نیاز مردم مرسوم نبود اما اکنون با توجه به جعیت کنونی و فناوری‌هایی که وجود دارد استفاده از این مواد بیشتر شده در حالیکه در گذشته جمعیت کمتر بود بنابراین عجله و نیازی به کشت زود بازده نبود. رئیس گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی قزوین ادامه داد: امروزه با توجه به میزان جمعیت باید زمین‌های کشت و گلخانه‌ها را افزایش دهیم تا بتوانیم نیاز مردم را پاسخ دهیم بنابراین این یک امر اجتناب ناپذیر است. وی افزود: اگر محصولی در فصل و زمان مناسب خود کشت شود به مراتب نیاز به کود، آفت‌کش و آلاینده کمتری خواهد داشت چون تمام عوامل مورد نیاز گیاه به طور طبیعی وجود دارد. رزازی ادامه داد: همواره توصیه می‌کنیم که مردم از میوه‌ها، سبزی‌ها و محصولات کشاورزی متناسب با فصل استفاده کنند چه بسا که برای پرورش محصولات غیر فصل، در گلخانه‌ها و یا زمین‌های زیرکشت از افزودنی‌های بیشتری استفاده می‌شود تا محصول به دست مشتری برسد. وی تصریح کرد: این باور اشتباه که هر چه میوه‌ها و سبزیجات درشت‌تر، خوش و رنگ و لعاب‌ترو شکل زیباتری داشته باشد؛ محصول باکیفیت‌تری است باید اصلاح شود چون تحقیقات نشان می‌دهد که شکل ظاهری میوه‌جات و عدم کرم‌خوردگی و درشت بودن اندازه میوه‌ها دستخوش استفاده بیش از اندازه کودهایی است که برای پرورش آنها صرف شده است. درشتی انواع میوه از اندازه طبیعی دلیل بر بالا بودن کیفیت نیست رئیس گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی قزوین اذعان کرد: کشاورزان مطرح می‌کنند که چون مردم تمایل بیشتری به استفاده از میوه‌های درشت‌تر دارند ما نیزاز انواع سموم و کودهای شیمیایی استفاده می‌کنیم. رزازی ابراز کرد: درشت‌تر بودن انواع میوه از اندازه طبیعی دلیلی بر با کیفیت‌تر بودن آن نیست چون میوه‌های ریز نیزاز نظر خواص تغذیه‌ای همان ویتامین‌ها و ویژگی‌ها را دارند و حتی مقدار کمی کرم‌خوردگی، نشان می‌دهد که میزان استفاده از آفت کش‌ها کمتر بوده است. وی ضمن توصیه به اینکه شستشوی مناسب نیز در از بین بردن آلاینده‌ها موثر خواهد بود، گفت: در برخی از میوه‌ها، آلاینده‌ها و کودها در پوسته آنها ذخیره و تجمع پیدا می‌کنند که با پوست‌گیری لایه نازکی از آنها؛ بخشی از این آفت کش‌هایی جدا می‌شوند. رئیس گروه تغذیه دانشگاه علوم پزشکی قزوین اظهار کرد: آفت‌کش‌ها حتی می‌توانند از طریق آب و خاک مخلوط شده و به زمین‌های دیگر سرایت کنند. رزازی بیان کرد: مصرف بیش از اندازه میوه هم علی‌رغم وجود ویتامین‌ها و اکسیدان‌های ضروری به دلیل داشتن قند و گلوکزی که دارند می‌تواند موجب افزایش وزن و یا حتی چربی خون شوند بنابراین استفاده بیش از حد از میوه نیز توصیه نمی‌شود. وی افزود: میوه‌های آبر مانند هندوانه که آب بیشتری مصرف می‌کنند اگر آب مورد نیاز آنها آلوده و یا به هر دلیلی درصد استفاده از آفت‌کش و سموم در آنها بیشتر باشد به همان میزان درصد آلودگی نیز افزایش خواهد یافت. رزازی اضافه کرد: قطعا بدن برای هضم، جذب، دفع، سم زدایی و کاتابولیزه کردن هرآنچه که خارج از سیستم آن باشد دچار مشکل خواهد شد، مثلا بدن تا حدی می‌تواند چربی اضافه را جذب و کاتابولیزه کند بنابراین اگر میزان دریافت کودها و آلاینده‌ها در بدن افزایش یابد بعد از مدتی در بدن تجمع و می‌تواند عوارض جبران ناپذیری را به بار آورد. وی ادامه داد: تحقیقات نشان می‌دهد که اگر میزان استفاده از سموم برای پرورش محصولات گیاهی و کشاورزی در حد استاندارد و مجاز باشد، مشکلی برای بدن ایجاد نمی‌کند و در غیر اینصورت مصرف بالاتر در بدن باقی مانده وهضم و جذب نمی‌شود که قطعا برای بدن آسیب‌زا خواهد بود. محصولات سالم نشان استاندارد دریافت می‌کنند به گزارش صبح قزوین؛ نشان حد مجاز آلاینده محصولات اقدامی است که با همکاری سازمان جهاد کشاورزی و اداره کل استاندارد و با هدف بهینه کردن مصرف کود و سم در محصولات کشاورزی انجام می‌شود و محصول نهایی گواهی سلامت می‌گیرد. فرح فخری کارشناس دفتر محیط زیست و سلامت غذای جهاد کشاورزی قزوین در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ اظها کرد: محصولی که با رعایت حداکثر باقی‌مانده مجاز سموم، آلاینده‌ها و کودهای شیمیایی تولید شود محصول گواهی شده است که در آن از عناصر، ترکیبات کودی و سموم کشاورزی کمتر و یا در حد مجاز مطابق با استاندارد استفاده می‌شود. وی افزود: این محصول بعد از تولید، تحت آزمایشات مختلف توسط اداره استاندارد ایران موفق به اخذ نشان استاندارد حد مجاز آلاینده‌ها در محصولات کشاورزی می‌شود. فخری با اشاره به اینکه این محصول دارای شناسنامه است، بیان کرد: بر روی بسته‌بندی این دسته از محصولات، علامت استاندارد به همراه کد استاندارد صادر شده و یک کد 9 رقمی QR درج می‌شود که خریداران در تمام دنیا با اسکن این کد با موبایل می‌توانند شناسنامه محصول را مشاهده کنند. کارشناس دفتر محیط زیست و سلامت غذا با بیان اینکه محصولات گواهی شده از سلامت بالاتری برخوردارند، گفت: شناسنامه محصول 80 مورد اطلاعات را راجع به آن در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌دهد. تنها41 واحد تولید کشاورزی در قزوین دارای نشان حد مجاز آلاینده است وی اذعان کرد: در استان قزوین نیز از سال 98 بحث تولید محصولات گواهی شده در وزارت جهاد کشاورزی مطرح شد که با همکاری اداره کل استاندارد موفق به ثبت 41 واحد تولید کشاورزی دارای نشان حد مجاز آلاینده در قزوین شدیم. فخری بیان کرد: از این تعداد واحدهای تولیدی 17 محصول گواهی شده به بازار عرضه می‌شود. وی اضافه کرد: سال 99؛ 20 گواهی در سطح 500 هکتار در سه هزار محصول داشتیم که در سال 1400 یک رشد چشمگیری داشت و میزان واحدهای سطح کشت گواهی شده یک هزار و 785 هکتار و مقدار محصولات گواهی شده 32 هزار تن در سال شد. کارشناس دفتر محیط زیست و سلامت غذا تصریح کرد: میزان واحدهای سطح کشت گواهی شده نسبت به مدت مشابه سال قبل در سطح هکتار 180 درصد و در میزان وزن 600 درصد افزایش داشته است. فخری در مورد محصولات گواهی شده عنوان کرد: قارچ خوراکی، زیتون، پسته، بادام، انگور، گوجه فرنگی، فندوق، زغال اخته، کرفس، کاهو، گشنیز، تره، نعنا، فیسالیس، توت فرنگی، نخود دیم و فلفل دلمه از عمده محصولاتی هستند که نشان حد مجاز آلاینده دارند. وی اذعان کرد: در تولید محصول گواهی شده دو سازمان اعم از سازمان ملی استاندارد به عنوان صادر کننده گواهی و تاییدیه استاندارد و سازمان جهاد کشاورزی به عنوان ناظر بر تولید تولید فعالیت دارند. 73 کارشناس کشاورزی و کنترل کیفیت در امور محصولات گواهی شده نظارت دارند کارشناس دفتر محیط زیست و سلامت غذا ادامه داد: 73 کارشناس کشاورزی و کنترل کیفیت در این استان به عنوان مسؤول فنی در امور محصولات گواهی شده فعالیت دارند که تمام توصیه‌های لازم جهت کاشت، سم‌پاشی و برداشت را به تولیدکننده ارائه می‌کنند. وی تشریح کرد: بعد از پایان فرآیند تولید در زمان برداشت با نظارت سازمان جهاد کشاورزی و شرکت بازرسی به عنوان بازوان اداره استاندارد نمونه برداری لازم را انجام و به آزمایشگاه مورد تایید اداره استاندارد ارسال می‌کنند تا آزمایشات مختلف نظیر آزمایش سموم، نیترات و فلزات سنگین روی محصولات انجام شود به طوری که بر روی محصول گلخانه‌ای 70 نوع سم پایش می‌شود. فخری عنوان کرد: در ایران برای هر محصول یک استاندارد ملی تعریف شده که نوع سم، کودی و میان استاندارد آن را تعیین کرده است. کارشناس دفتر محیط زیست و سلامت غذا تصریح کرد: زمانی که علامت محصول گواهی شده روی بسته‌بندی محصولی قرار می‌گیرد این اطمینان خاطر را به مصرف‌کننده می‌دهد که این محصولات کاملا سلامت محور هستند. وی در پایان گفت: سال گذشته که بحث بازگشت محصولات صادراتی فلفل دلمه در فضای مجازی داغ شد؛ بازدید از گلخانه‌ها را در دستور کار قرار دادیم که جز یک مورد از گلخانه‌های فلفل که مشکل باقی مانده سم داشت و مورد تایید قرار نگرفت مابقی محصولات گلخانه‌ای سالم بودند. به گزارش خبرنگار اجتماعی صبح قزوین؛ سلامت و امنیت غذایی موضوع بسیار گسترده‌ای است که نیاز به عزم جدی دارد چراکه بسیاری از تولیدکنندگان بزرگی هستند که در سامانه گواهی محصول سالم ثبت‌نام نکرده و یا با روش‌های دیگر این قانون را دور زده و محصولات خود را وارد بازار می‌کنند چه بسا که سال گذشته شاهد بازگشت برخی محصولات صادراتی به کشور بودیم که کشورهای مبدا استاندارد آنها را تایید نکرده بودند. انتهای پیام /
