پروندههای کلان اقتصادی در قاب تلویزیون
پیش از این آثار مختلفی در سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی ساخته شده که به این مضامین پرداختهاند اما تیزر سریال تازه ابوالقاسم طالبی حس کنجکاوی مخاطب را برانگیخته است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم؛ مفسد اقتصادی، اختلاس، کلاهبرداری و مافیا، این روزها واژههای غریبهای نیستند و مردم برای هر کدام، مصادیقی از نامهای بزرگی در ذهن دارند که نان در خون مردم زدند و شکمهایشان از حرام پر شد. همیشه دنیای آقازادههای غرق در ثروتهای بادآورده و مفاسد اقتصادی کلان برای فیلمسازان دنیای جذابی بوده و در کنار جذابیت و مخاطبپسند بودن این مضمونها، به لانه زنبور زدن، سراغ سرکردهها رفتن و ریشههای فساد را به تصویر کشیدن، جسارت میخواهد؛ چراکه هرچه فساد بزرگتر میشود و شاخههای آن به افراد با نفوذی میرسد که گاهی حتی جایگاه سیاسی هم دارند، پرداختن به آن هم سختتر است.
یک تیزر جنجالی
پیش از این آثار مختلفی در سینما، تلویزیون و شبکه نمایش خانگی ساخته شده که به این مضامین پرداختهاند اما تیزر سریال تازه ابوالقاسم طالبی حس کنجکاوی مخاطب را برانگیخته است. تیزری که با دیدنش تصور میکنید، قرار است سریال تازهای در شبکه نمایش خانگی ببینید و فکر اینکه تلویزیون برود سراغ ریشه مفاسد اقتصادی کلانی که قیمت سکه و طلا را جابه جا میکنند، سکوهای نفتی را در دست دارند و به بانک مرکزی نفوذ و آبروی نظام را تهدید میکنند، به ذهنتان خطور نمیکند. ابوالقاسم طالبی کارگردان نامآشنایی که آثاری همچون «یتیمخانه ایران»، «قلادههای طلا» و مجموعه «به کجا چنین شتابان» را در کارنامه خود دارد، همچون سبک و سیاق کارهای قبلی که گریزی به موضوعات سیاسی در بستری اجتماعی میزد، این بار سراغ موضوعی حساس رفته و پای آقازادهها و اختلاسگران را به قاب تلویزیون باز کرده است.
نام اثر جدید این کارگردان خود گویای آن چیزی است که او میخواهد به تصویر بکشد؛ «هفت سر اژدها» سریالی که ماه رمضان در قاب تلویزیون قرار میگیرد، نام خود را از سخنان رهبری در 19بهمن1396 در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی ارتش وام گرفته است. رهبری در این دیدار از فساد اقتصادی با تعبیر «اژدهای هفتسر» نام میبرد و میگوید: «فساد مثل اژدهای هفتسر افسانههاست. یک سرش را که میزنی با شش سر دیگر حرکت میکند. از بین بردنش آسان نیست. آن کسانی که متنفع از فساد هستند برخورد با اینها کار بسیار سختی است ولی حتما باید انجام بگیرد».
اهمالکاری مسئولان زیرذرهبین
طالبی در این سریال گریزی زده به اهمالکاری برخی در مبارزه با فساد؛ کما اینکه همین اهمالکاریها باعث بروز شرایط کنونی جامعه شده و در سایه بیمسئولیتی برخی، رانت و ویژهخواری بال و پر گرفته و دود این اهمالکاری هم به چشم مردمی رفته که غافل از همه جا در زندگی روزمره خود یکی را به زحمت دوتا میکنند و گاهی هم همان یکی را از دست میدهند و از پل خط فقر به زیر سقوط میکنند. اهمیت پرداختن به مسائلی از این دست را میتوان از بیانات رهبری در دیدار با بیش از 1000 نفر از کارگران، اعضای تشکلهای کارگری و مسئولان وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال جاری متوجه شد. ایشان با اشاره به فرمان 20سال قبل خود درباره ضرورت مبارزه همهجانبه با اژدهای هفتسر فساد گفتند: اگر از آن زمان، دولتها و مسئولان اقدام میکردند، امروز وضع بهتری داشتیم که امیدواریم دولت و مجلس این مبارزه را جدی دنبال کنند. ایشان نداشتن جرأت مبارزه با مفسد داخلی را موجب سلب شجاعت مبارزه با زورگوییهای دشمن خارجی دانستند و افزودند: اگر مسئولی به عنوان مثال، جرأت مقابله با سوءاستفادهکنندگان از تجارت یا اعتبارات بانکی را نداشته باشد و با بدهکاران عمده بانکی مقابله نکند در مقابل خواستههای دولت زورگویی مثل آمریکا هم جرأت مقابله نخواهد داشت.
طالبی گفته که برای ساخت این سریال پروندههای کلان اقتصادی را بررسی کرده و «هفت سر اژدها» تلفیقی از دهها پرونده فساد را دراماتیزه کرده است؛ به گفته او در این سریال که سعی کرده بیپرده به دل موضوعی حساس بزند، حتی یک اطلاعاتی فاسد، وزیر و وکیل فاسد هم خواهید دید. بنا به گفته طالبی با شروع پخش این درام سیاسی و اجتماعی از تلویزیون باید منتظر باشیم که به برخی بربخورد!
سریال «هفت سر اژدها» فارغ از مضمون و محتوا سعی کرده تا با استفاده از چهرهها و بازیگران نامآشنا، هم بیگدار به آب نزده و محتوا را قربانی بازیهای ناپخته بازیگران کم تجربه نکند و هم با استفاده از چهرههایی همچون مجید واشقانی و حمید گودرزی که مخاطبان بازیهای آنها را میشناسند، فضای سریال را برای بیننده جذاب کند. طالبی نزدیک به چهار سال زمان صرف ساخت «هفت سر اژدها» کرده و مجید واشقانی عهدهدار یکی از نقشهای اصلی است. او نقش آقازادهای را بازی میکند که محور اصلی شکلگیری برخی از مفاسد اقتصادی در کشور است. یکی دیگر از نقشهای اصلی این سریال را «حمید صفت» که بیشتر به عنوان رپر شناخته میشود بر عهده دارد. گفته میشود او نقش یک دانشجوی عدالت طلب را بازی میکند.
پرداختن به موضوعاتی از این دست را از چند جنبه میتوان بررسی کرد، یکی اینکه رسانه ابزاری است که باید در راستای آگاهسازی جامعه حرکت کند. جامعهای که بصیرت دارد، به موضوعات روز کشور آگاه است، کنشگری میکند و چنین جامعه پویایی شبیه به ناظری عمل میکند که اجازه کجروی به مسئولان را نمیدهد. جامعه پویا و آگاه مطالبه میکند و مفاسد فرصت رشد در چنین جامعهای را پیدا نمیکنند، به همین جهت نباید از قدرت رسانه غافل شد و با پرداختن به مضامینی از این دست در سریالها مردم را آگاه کرد.
همایش بینالمللی دشمنشناسی / روایتی از مجاهدتهای مرحوم فرجنژاد/ اهدای جایزه سال به ابوالقاسم طالبی + تصاویرمفاسد در ویترینی شیشهای
از جهتی سریالهایی با این مضامین که آشکارا به برخی میتازد، باعث میشوند که مسئولان بدانند، تلویزیون به مردم تعلق دارد و حاشیه امنی برای آنها وجود ندارد که بتوانند به راحتی دست به هر اقدامی بزنند. سریالهایی از این دست هشداری برای مفاسد هستند که بدانند، در ویترینی شیشهای قرار دارند که خطاهایشان را به تصویر میکشد. برای تلویزیون هم خوب است که سریالهای با این محتوا بسازد و کمی از پوسته محافظ کار و خطاپوشی که در اذهان عمومی ساخته خارج شود و اعتماد مردم به این رسانه افزایش پیدا کند. مردم وقتی به رسانه اعتماد میکنند که بدانند رسانه با آنها همسو است و نه تنها فساد را به تصویر میکشد، بلکه با آن مبارزه هم میکند؛ از طرفی انتظار میرود در تولید و ساخت چنین آثاری، نوآوری و بدیع بودن سرلوحه کار قرار گیرد. پرداختن به موضوعاتی از قبیل فساد و به چالش کشاندن افراد سهیم در این معضل، اقدامی مورد پسند است اما خطر تکرار هم در کمین است. تاکنون کارهای نمایشی بسیاری در این راستا تهیه و تولید شدهاند بنابراین سازندگان باید توجه داشته باشند با ورود به این موضوع مشترک، بیننده پرداخت متفاوتی را شاهد باشد.