پسماندهای حجیم کشاورزی منبع تولید سوخت، روغن و سرکه زیستی است
مدیرعامل کشت و صنعت کارون با اشاره به وجود حدود یک میلیون تن پسماند حجیم در مزارع نیشکر گفت: همین ضایعات می‌تواند منبع تولید سوخت، روغن صنعتی، سرکه و بایوچار باشد و در صورت حمایت دانشگاه و صنعت، به مرحله تولید ملی برسد.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، بازدید جمعی از اصحاب رسانه از طرح تولید «بایوچار» یا همان ذغال زیستی از ضایعات زیست‌توده در پردیس فنی و مهندسی شهید عباسپور دانشگاه شهید بهشتی برگزار شد.
محمود شمیلی مدیرعامل کشت و صنعت کارون، با بیان تجربیات 30 ساله خود در حوزه نیشکر و صنایع تبدیلی کشور، اظهار کرد: هدف ما این است که بتوانیم از ضایعات محصولات و فرآورده‌های جانبی تولیدات کشاورزی، بهره‌وری بیشتری داشته باشیم.
وی افزود: در بخش آب، راندمان کاربرد آن در حوزه کشاورزی کشور حدود 21 درصد است؛ یعنی نزدیک به 80 درصد از آب مصرفی در کشاورزی، بهره‌وری لازم را ندارد. در کشوری که با هر بروز خشکسالی، کشاورزان دچار آسیب می‌شوند، ضرورت بهینه‌سازی مصرف آب کاملاً مشهود است. با وجود تلاش دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم آب برای تحقق این هدف، متأسفانه بسیاری از طرح‌ها به ثمر نرسیدند و دلایل آن هم روشن است.
شمیلی ادامه داد: اگر اراده‌ای در مجریان و بهره‌برداران باشد، همان‌گونه که امروز با دعوت دوستان در این بازدید حضور پیدا کردیم، می‌توان کارهای بزرگی انجام داد. اما یکی از مشکلات اساسی، فقدان ارتباط مؤثر میان پژوهشگران و بهره‌برداران است؛ حلقه‌ی مفقوده‌ای که کار را از میدان تحقیق تا عرصه‌ی اجرا ناقص می‌کند.
تولید «بایوچار» از ضایعات نیشکر؛ گام ملی برای مهار آلودگی زیستمحیطیمدیرعامل کشت و صنعت کارون با یادآوری نظام ترویج کشاورزی در سال‌های گذشته گفت: زمانی مروجین کشاورزی از میان نخبگان این حوزه انتخاب می‌شدند، آموزش‌های خاصی می‌دیدند و سپس به روستاها اعزام می‌شدند. اگر آمار توسعه کشاورزی ایران را بررسی کنیم، دوره‌ی طلایی پیشرفت آن مربوط به همان دوران است؛ دوره‌ای که مربیان با زحمتی فراوان در روستاها ماندند، حتی ازدواج کردند و زندگی خود را وقف آموزش و انتقال دانش کردند.
وی افزود: امروز متأسفانه زیرساخت ترویج کشاورزی ما به معنای واقعی "زیر فرش" رفته است و دیده نمی‌شود. تا زمانی که این نظام دوباره احیا نشود، کشاورزی فناورانه شکل نخواهد گرفت. از سوی دیگر، بخش ترویج در وزارت جهاد کشاورزی به محلی تبدیل شده که افراد در آستانه بازنشستگی یا با توانمندی کمتر به آن منتقل می‌شوند و این موضوع سبب مرگ چرخه ترویج شده است.
شمیلی همچنین از یک طرح ابتکاری در اهواز سخن گفت و اظهار کرد: در شهر اهواز با حدود 18 هزار هکتار مساحت، بررسی کردیم که سقف خالص منازل حدود 8000 هکتار قابلیت ایجاد باغچه یا فضاهای سبز کوچک را دارد؛ چه برای گیاهان زینتی و چه برای گونه‌های خوراکی مثل سبزی. در خوزستان، همه ساختمان‌ها دارای دستگاه تصفیه آب خانگی یا صنعتی هستند، چون بدون آن زندگی ممکن نیست. حدود 20 تا 25 درصد از آبی که وارد این دستگاه‌ها می‌شود، به‌صورت پرت هدر می‌رود؛ در حالی‌که همان آب، قابل استفاده برای آبیاری این بام‌باغ‌هاست.
وی اضافه کرد: با یک طرح ساده می‌توان آبی را که از خروجی دستگاه تصفیه خارج می‌شود، به پشت‌بام منتقل کرد و بدون نیاز به تصفیه مجدد، برای آبیاری استفاده نمود. جالب است بدانید فقط در شهر اهواز ماهانه سه‌هزار میلیارد تومان (سه همت) هزینه‌ی خرید فیلتر دستگاه‌های تصفیه آب می‌شود؛ رقمی که اگر صرف ایجاد زیرساخت تصفیه‌ی مرکزی می‌شد، شاید تمامی مشکلات برطرف می‌شد.
مدیرعامل کشت و صنعت کارون ادامه داد: حدود 60 درصد از شرکت‌های فعال در شهرک‌های صنعتی استان خوزستان، به‌دلیل سیاست‌گذاری اشتباه درگیر مشکلات عدیده‌اند. شرکت‌ها با سرمایه، تخصص و تلاش بسیار شکل گرفتند، اما کالاهای بی‌کیفیت خارجی بدون هیچ ضابطه‌ای وارد بازار شدند و همان محصولات جایگزین تولید داخلی گردیدند. در چنین شرایطی، شرکت‌های دانش‌بنیان ما در شهرک‌های صنعتی به‌سختی دوام می‌آورند.
وی با اشاره به همکاری این واحدها در طرح تبدیل پسماند به انرژی تصریح کرد: همین‌که دوستان ما را با روی باز پذیرفتند و کمک کردند تا بتوانیم از پسماندهای کشاورزی سوخت، روغن صنعتی، سرکه و بایوچار تولید کنیم، جای تقدیر و تشکر دارد.
شمیلی خاطرنشان کرد: در مجموعه ما حدود یک میلیون تن پسماند وجود دارد؛ پسماندهایی بسیار حجیم که می‌تواند به مواد ارزشمند تبدیل شود. به‌لطف تلاش و همت اساتید و پژوهشگران، نتایج اولیه‌ی طرح بایوچار بسیار خوب بوده و امیدواریم در مرحله‌ی صنعتی نیز به موفقیت برسیم.
وی گفت: در مجموعه‌ی کشاورزی امروز می‌توان گفت ما حتی قادر به تولید کالایی معادل محصولات نفتی هستیم؛ محصولی که از دل پسماندهای کشاورزی بیرون می‌آید. از همه‌ی عزیزانی که در این روند نقش داشتند صمیمانه تشکر می‌کنم و امیدوارم با حمایت‌های بیشتر دانشگاه‌ها و مسئولان، سایر طرح‌ها نیز به اجرا برسد.
شمیلی در پایان تأکید کرد: اگر دست در دست هم بگذاریم، می‌توانیم وضعیت فعلی را تغییر دهیم و از دل همین پسماندها ارزش اقتصادی و زیست‌محیطی عظیمی بیافرینیم.