پنج دستورکار اصلی تحول نظام مالیاتی / اقدامات سازمان در مسیر هوشمندسازی کم نظیر است

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ سید علی مدنی زاده وزیر امور اقتصادی و دارایی در اجلاس مدیران مالیاتی سراسر کشور که مقارن با آخرین روز هفته دولت در سازمان امور مالیاتی کشور برگزار شد، از برنامه‌های آتی برای هوشمندسازی کامل نظام مالیاتی، مقابله با فرار مالیاتی و استفاده از مالیات به عنوان ابزار سیاست‌گذاری برای حمایت از تولید و کاهش تورم خبر داد.

وزیر اقتصاد وظیفه وصول مالیات را کاری بسیار دشوار در شرایط فعلی اقتصادی توصیف کرد و از زحمات کارکنان سازمان امور مالیاتی در انجام این مسؤولیت سنگین قدردانی کرد.

وی اقدامات سازمان امور مالیاتی کشور در چند سال اخیر را چشمگیر و ستودنی خواند و گفت: در مدت جنگ 12 روزه نیز تدابیری که توسط سازمان امور مالیاتی اندیشیده شد چالشی، جدی و شجاعانه بود و مجموعه تصمیمات با وجود مخالفت ها نهایتا منجر به همدلی و وفاق در کشور شد.

مدنی زاده با اشاره به پایین بودن نسبت درآمد مالیاتی به هزینه‌های جاری دولت و وابستگی به درآمدهای نفتی که منجر به تورم‌های بالا شده است، تأکید کرد: این اقدام شجاعانه‌ای که در مجموعه نظام مالیاتی شروع شده برای افزایش نسبت درآمد به هزینه دولت، اقدام قابل شایسته‌ای است و باید با سرعت و جدیت بیشتری دنبال شود.

وی هدف نهایی را رساندن نسبت مالیات به هزینه‌های جاری به 100 درصد برای کاهش وابستگی به سایر درآمدها عنوان کرد.

وزیر امور اقتصادی و دارایی همچنین بر استفاده از نظام مالیاتی برای کمک به تولید کشور و جهت‌دهی و سیاست‌گذاری در این زمینه تأکید کرد و خواستار اصلاح دستورالعمل‌ها و آیین‌نامه‌ها برای تحقق این امر شد.

وی تاکید کرد: مالیات باید ابزاری برای سیاست‌گذاری کلان اقتصادی باشد و در زمان رکود یا شوک ارزی، رفتار متفاوتی را در پیش گیرد تا به تقویت تولید و سرمایه‌گذاری منجر شود.

مدنی زاده حکمرانی مبتنی بر داده را موضوعی فراتر از نظام مالیاتی دانست و گفت: خوشبختانه این موضوع مورد توجه ریاست جمهوری نیز هست.

وی نقش نظام مالیاتی در جمع‌آوری داده‌های دقیق اقتصادی را حیاتی خواند که می‌تواند در سایر بخش‌های اقتصادی مانند اعتبارسنجی بانکی مورد استفاده قرار گیرد و افزود: سوء تخصیص منابع یکی از بزرگترین معضلات نظام اقتصادی کشور است. وقتی دیتا باشد، وقتی افراد خوش‌حساب از بدحساب جدا شوند، نظام تسهیلات‌دهی، نظام مالیاتی، نظام یارانه‌ای و تمام نظام‌های دیگر را شکل می‌دهد و کمک می‌کند به اینکه سوء تخصیص کاهش پیدا کند.

وزیر اقتصاد پنج دستور کار اصلی تحول در نظام مالیاتی را این گونه تبیین کرد: 1- هوشمندسازی: هدف حکمرانی داده‌محور در سطح دولت با سیستمی کردن کامل مالیات و استفاده از سامانه‌های هوشمند. پیاده‌سازی 100 درصدی سامانه پیش‌فرض و اخذ قطعی مالیات (نسل سوم) تا پایان سال جاری.2- خوداظهاری: تعیین جرائم بسیار سنگین برای تخلفات در خوداظهاری، به حدی که انگیزه‌ای برای تخلف باقی نماند و حتی مالیات پرداخت نشده سال‌های گذشته با نرخ سود از متخلفان اخذ شود.3- برون‌سپاری خدمات: استفاده حداکثری از ظرفیت شرکت‌های معتمد و بخش خصوصی در حوزه‌های الکترونیکی و غیرالکترونیکی، به خصوص با حرکت به سمت هوشمندسازی.4- سیاست گذاری: اصلاح آیین‌نامه‌ها و ارسال لوایح برای استفاده از معافیت‌ها و تغییر نرخ مالیات‌ها به منظور پیاده‌سازی سیاست‌های کلان اقتصادی و صنعتی.5- مالیات بر مجموع درآمد خانوار (PIT): پیاده‌سازی PIT به عنوان یک حلقه گم‌شده در نظام مالیاتی و یارانه‌ای، با هدف تجمیع اطلاعات درآمدی خانوارها و تعیین میزان مالیات یا یارانه دریافتی آن‌ها.

وزیر اقتصاد بر ضرورت حذف ریشه‌های فساد و ادراک فساد در سازمان‌های اداری، از جمله سازمان مالیاتی، تأکید کرد و هوشمندسازی را ابزاری مؤثر در این راستا دانست و گفت: جلوگیری از فرارهای مالیاتی از دیگر موارد مهمی است که با سیستمی کردن مالیات، پوشش بیشتری خواهد یافت.

وی افزود: اقدامات سازمان در راستای هوشمند سازی کم نظیر بوده، اقدامات ارزشمندی که انجام شده، مسیر درستی را نشان می‌دهد که باید همین مسیر با قوت و شتاب بیشتری ادامه پیدا کند.

مدنی زاده در پایان سخنان خود خواستار رویکردی پویا و تحول‌گرا در سازمان امور مالیاتی شد و از مدیران و کارکنان خواست که همواره اهداف بلندتری را دنبال کنند.

سبحانیان در دومین اجلاس مدیران نظام مالیاتی کشور:

هوشمندسازی، رویکرد اصلی نظام مالیاتی / پیش‌بینی‌پذیر بودن فرآیندهای مالیات‌ستانی برای مؤدیان با سیستمی شدن فرآیندها / آغاز فاز سوم ارزش افزوده هوشمند

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور در اجلاس مدیران نظام مالیاتی: در سازمان امور مالیاتی تلاشمان این است تا با هوشمند سازی نظام مالیاتی شاهد وصول عادلانه و منصفانه مالیات باشیم. مالیات‌ستانی باید 100 درصد سیستمی و برخط شود.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی در اجلاس مدیران مالیاتی سراسر کشور با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، اظهار کرد: امروز مالیات ستانی امر بسیار دشواری محسوب می شود چرا که اکنون وضعیت اقتصادی کشور نسبت به سنوات گذشته بسیار خاص است.

وی افزود: بر خلاف دیدگاه هایی که مالیات را صرفا منبعی برای تامین منابع مالی دولت می دانند، بنده بعد اجتماعی هم بر آن می افزایم چرا که اگر همراهی و همدلی مؤدیان و مردم نباشد، هزینه مالیات ستانی بسیار در کشور بالا خواهد بود.

رئیس کل سازمان امورمالیاتی کشور تصریح کرد: به همت همکارانم در سازمان امور مالیاتی کشور ما توانستیم سال گذشته اقدامات مثبتی را در حوزه مالیات ستانی هوشمند انجام دهیم. سال گذشته با وجود تورم قابل توجه در کشور، وصولی درآمدهای مالیاتی بیش از صدرصد محقق شد و شاهد اعتراضی از سوی مؤدیان در این حوزه نبودیم.

سبحانیان گفت: نتایجی که اکنون ما شاهدش هستیم به سبب اقداماتی است که پیش از ما صورت گرفته و ما بعضا آنها را تکمیل کردیم. راه برای موفقیت در حوزه مالیات ستانی بسیار است که برای انجام این امر نیازمند یاری تمام عزیزان هستیم.

وی گفت: از زمانی که در سازمان امور مالیاتی حاضر شدم تلاشمان این بوده تا با هوشمند سازی نظام مالیاتی شاهد وصول عادلانه و منصفانه مالیات باشیم.

رئیس کل سازمان امورمالیاتی کشور تاکید کرد: تمام تلاشمان در دوران دوازده روز جنگ تحمیلی این بود که مؤدیان کوچکترین دغدغه ای را در خصوص مالیات نداشته باشند.

سبحانیان بیان کرد: در پنج ماه نخست سال حدود 26 درصد رشد وصولی درآمد های مالیاتی داشتیم برای این ماه نیز مبلغ بالایی در نظر گرفته شده که در صورت تحقق، رشد حدود 40 درصدی را در شش ماه رقم خواهیم زد که تقریبا مشابه سال های قبل خواهد بود.

وی تصریح کرد: در زمینه استرداد به نسبت سال قبل در پنج ماهه نخست سال بالای 50 درصد رشد داشتیم. در حوزه پرداخت عوارض بر ارزش افزوده به شهرداری ها در پنج ماهه ابتدایی امسال رشد 45 درصدی را داشتیم به طوری که مجموع مبالغ ورودی، به حدود 110 هزار میلیارد تومان می رسد در حالی که سال گذشته این رقم 76 هزار مییلیارد تومان بود.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور بیان کرد: در زمینه تمکین مالیات نیز سازمان امور مالیاتی موفق شد که این بخش را بالا برده و حضور مؤدیان در ادارات کل را کاهش دهد. رشد ابرازی اشخاص حقوقی در سال 1403 نسبت به 1402 بالغ بر 87 درصد بوده است این درحالی است که میزان وصولی 72 درصد بوده است.

سبحانیان گفت: میزان رسیدگی علی رغم رشد مزبور از 66 درصد به 31 درصد رسیده است یعنی بیش از نصف اشخاص حقوقی کارشان درست بوده است. در حوزه اشخاص حقیقی رشد ابرازی 82 درصد در سال گذشته بوده همچنین رشد وصولی در این حوزه به 51 رسیده است این عدد نشان از وزن بیشتر رشد ابرازی دارد.

وی خاطرنشان کرد: میزان رسیدگی از 51 درصد در به 20 درصد رسیده است یعنی میزان اظهار نامه های ارسالی کاهش یافته است. بیش از90 درصد از اشخاص حقیقی مشمول تبصره ماده 100 می شوند و تعداد اندکی حدود 3 الی 4 درصد کل اشخاص حقیقی برایمان اظهارنامه صادر می کنند.

وی هوشمندسازی را رویکرد اصلی نظام مالیاتی خواند که همسو با رویکردهای دولت، وصول منطقی و عادلانه را به دنبال دارد و تصریح کرد: راهبرد نظام مالیاتی از شیوه سنتی به یک سیستم هوشمند توأم با تغییر ساختاری تغییر یافته که با ایجاد معاونت هوشمندسازی با دو دفتر حسابرسی سیستمی و خوداظهاری همراه بوده است.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور بیان کرد: طبق تاکید ریاست محترم جمهور و وزیر اقتصاد سازمان امور مالیاتی کشور می بایست بحث خود اظهاری را در اولویت قرار دهد. خود اظهاری به نحوی باید برنامه ریزی شود که مؤدی منفعت خود را در خود اظهاری درست ببیند که این موضوع نیازمند برنامه ریزی است در همین راستا ما دفتر ستادی را طراحی کردیم. افزایش آمار ابرازی مدیون تلاش و زحمت شبانه روزی همکاران سازمان و برنامه ریزی های اصولی است.

وی افزود: بحث محاسبه مالیات در همه منابع و پایه ها به صورت هوشمند و سیستمی صورت می گیرد در گذشته الکترونیکی شدن صرفا منوط به ارسال اظهار نامه ها بود اما اکنون رسیدگی ها هم به صورت سیستمی انجام می شود به طور مثال در زمینه اجرای مستغلات به صورت 100 درصد سیستمی امور انجام می شود در حوزه مالیات بر حقوق نیز به طور صدرصد تعین مالیات توسط سیستم صورت می پذیرد.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور تصریح کرد: هدفمان از هوشمند سازی افزون بر کاهش مراجعات مودیان، تمرکز نیروی انسانیمان بر روی پرونده های مهم تر و بزرگتری که اکنون امکان بررسی سیستمی آن‌ها نیست.

سبحانیان گفت: در حوزه اشخاص حقیقی اقدامات قابل توجهی در حوزه اظهار نامه های پیش فرض و تبصره ماده 100 صورت گرفته است. در اظهار نامه پیش فرض مطابق بررسی‌های انجام شده جزو کشور های پیشرو هستیم؛ بخش قابل توجه تشخیص‌های ما از منظر سامانه برآوردی خواهد بود.

وی بیان کرد: در حوزه اشخاص حقوقی برگه تشخیص‌های سیستمی عملکرد را صادر می‌کنیم سامانه برآوردی در این زمینه اتفاق می‌افتاد در حوزه ارزش افزوده نیز اظهارنامه پیش فرض را، از دی ماه 1402 عملیاتی کردیم. خوشبختانه هر دوره ای را جلو رفتیم خود مؤدیان ابراز رضایت بیشتری نسبت به قبل کرده‌اند.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور در بخش دیگری از سخنانش افزود: ظرفیت فناوری سازمان را به شدت توسعه بخشیدیم البته می‌بایست توسعه افزایش یابد چرا که ستون فقرات نظام مالیاتی سیستم هوشمند است. اکنون 60 قرارداد برون سپاری فناوری را داریم در صورتی که زمانی که بنده سکان ریاست را در دست گرفتم این قراردادها دو مورد بود، همچنان معتقدم این امر می‌بایست توسعه یابد.

وی بیان کرد: صدور مالیات بر ارزش افزوده برخی مشاغل را که عمدتا از کسب و کار های خانگی هستند و درآمد کمی دارند، از 20 روز دیگر آغاز خواهیم کرد. و فاز سوم را از ابتدای زمستان آغاز خواهیم کرد تا یک اطلاع رسانی قوی صورت گیرد.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور بیان داشت: اسناد مالی کاغذی را با الکترونیک جایگزین کرده ایم که این امر در صورتحساب الکترونیکی و دفاتر تجاری الکترونیکی صورت گرفته است.

سبحانیان گفت: از ابتدای ارزش افزوده ماده 187 مودیان به ما در حوزه بدهکاری و بستان کاری اعتماد می‌کنند در تمام ادوار سه ماه گذشته بجز زمستان سال 1403 ابرازی بستانکاری مؤدیان از ابرازی بدهکاری آن ها بیشتر بوده است.

وی افزود: بسیاری معتقد بودند که با اجرای سامانه مؤدیان و قانون فروشگاهی، وصولی سازمان کاهش خواهد یافت؛ اما خوشبختانه در زمستان 1403 برای نخستین بار ابرازی بدهکاری مؤدیان نسبت به بستانکاری کمتر بود که این نتیجه محاسبه سیستمی از طریق قوانینی بوده که در سامانه مؤدیان و پایانه‌های فروشگاهی فرار داده شده است.

سبحانیان خاطرنشان کرد: مانده بدهکاری بهار سال گذشته، آخرین دوره اجرا ارزش افزوده ابرازی مثبت 90 همت بوده امسال به 150 همت رسیده است که نشان از رشد 66 درصدی دارد.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور همچنین خاطر نشان کرد: تعداد صورتحساب های الکترونیکی که به صورت ماهانه دریافت می‌کردیم در تیرماه 1402 بالغ بر 118 میلیون فقره بود، اکنون یک میلیارد و 400 میلیون فقره مجموع صورتحساب های نوع یک و دو است.

وی افزود: معتقدیم که نظام مالیاتی شریک راهبردی مؤدیان است و بارها به همکارانم گفته ام که باید با مودیان برخورد قابل احترامی داشته باشند و تکالیف خود را به منظور تکریم مؤدی به درستی انجام دهند.

رئیس کل سازمان امور مالیاتی از نرخ‌گذاری 3.5 میلیون کالا و خدمات خبر داد و افزود: این اقدام در زمینه ارائه صورتحساب الکترونیکی، علاوه بر تسهیل کار، به شفافیت و عدالت نیز کمک شایانی کرده است.

وی گفت: یکی از اقدامات بسیار مهم سازمان مالیاتی کشور این است که اگر کسی صورتحساب الکترونیکی صادر کند حق برخورد وجود ندارد. ما باید به سهم خودمان نظام مالیاتی را برای مؤدی پیش بینی پذیر کنیم؛ مؤدی که می‌خواهد درگیر موانع رسیدگی مالیاتی نشود می‌بایست صورت حساب الکترونیکی صادر کند.

سبحانیان اظهار کرد: بحث استرداد مالیات بر ارزش افزوده، برای نخستین بار امسال در کوتاه ترین زمان ممکن رخ داد. برای حدود 209 مؤدی حدود 3.4 همت کمتر از یک ماه استرداد انجام شد و قطعی سازی کردیم.

وی گفت: 90 هزار پرونده ارزش افزوده دوره زمستان 1402 را به صورت سیستمی قطعی سازی کردیم و این یکی از مهم ترین اقدامات از منظر مؤدیان بود.//